Πέμπτη 7 Απριλίου 2016

THELONIOUS MONK 10 σταθμοί στη διαδρομή ενός μεγάλου καινοτόμου της jazz, που έπαιξε και έζησε έξω από τα καθιερωμένα

Η beat generation (Jack Kerouac, Allen Ginsberg…) αγάπησε την jazz μέσα από το έργο και τη ζωή δύο, βασικά, μουσικών: ο ένας ήταν ο Charlie Parker, ο άλλος ο Thelonious Monk. Για τον Kerouac λέγεται πως διαμόρφωσε την προσωδία του, πρώτα-πρώτα στο On the Road, όντας επηρεασμένος από την ρυθμική και αρμονική διαπλοκή που «διάβαζε» στις συνθέσεις του Monk, ενώ ο Ginsberg τον ακολουθούσε κατά πόδας πότε στα κλαμπ (Five Spot) και πότε στο διαμέρισμα της βαρόνης Pannonica “Nica” Koenigswarter στη Νέα Υόρκη (στις αρχές των sixties). Λέγεται, μάλιστα, πως ο Monk ήταν ο πρώτος jazzman που διάβασε το «Ουρλιαχτό», από ένα αντίτυπο που του είχα χαρίσει ο ίδιος ο Ginsberg.
Ο Thelonious Monk ήταν παράξενος άνθρωπος. Και ήταν παράξενος όχι μόνο σαν μουσικός, αλλά και σαν χαρακτήρας. Σπανίως μιλούσε δημοσίως, καθώς έδωσε στη ζωή του ελάχιστες συνεντεύξεις, και απ’ αυτές (τις ελάχιστες) έδειχνε πως ήταν ένας τύπος πράος, σίγουρος για τον εαυτό του, υπερβολικά ρεαλιστής, συνήθως μ’ ένα βιτριολικό χιούμορ, συχνά σαρκαστής, σίγουρα αντικοινωνικός και ως ένα βαθμό μονόχνοτος, αφού το μόνο που φαινόταν πραγματικά να τον συναρπάζει ήταν η εξέλιξη της μουσικής του. Ζούσε γι’ αυτήν. Πάνω σ’ αυτό τον τομέα, στη μουσική του και το πιάνο του, επένδυσε τα πάντα στη ζωή του και διέπρεψε. Βεβαίως η αναγνώριση άργησε να έλθει, όμως ακόμη κι αυτό φανέρωνε την απαράμιλλη αξία που είχε ως συνθέτης και αυτοσχεδιαστής.
Όλοι –εκτός από ’κείνον– ήθελαν το χρόνο τους για να τον κατανοήσουν. Για ν’ αντιληφθούν πώς ό,τι έπραττε ήταν το πηγαίο και αυθόρμητο στυλ του, που κονιορτοποιούσε κάθε προϋπάρχουσα τζαζ-αντίληψη σύνθεσης και παιξίματος. Σε όσους δεν σκάμπαζαν φαινόταν κάπως σαν… άσχετος, αφού συχνά έδειχνε πως έψαχνε σαν αδαής να βρει τη νότα που ήθελε, τη δεδομένη στιγμή, ώστε να την «χτυπήσει». Οι ακολουθίες των παράφωνων συχνά συγχορδιών του σκανδάλιζαν τους κριτικούς, που δυσκολεύονταν να αντιληφθούν τη μελωδική και αρμονική δομή των κομματιών του. Ακόμη και η στάση του πάνω στο πιάνο ήταν συχνά περίεργη. Τα χέρια του οριζόντια με τα πλήκτρα και όχι κάθετα προς αυτά, το σώμα του σε εντελώς ακατανόητες στάσεις. Και τούτα, όταν δεν σηκωνόταν από το σκαμπό του, αφήνοντας τους πάντες σύξυλους, και… ρίχνοντας τις στροφές του πριν συνεχίσει. Κάτι σφηνωνόταν στο μυαλό του, μια ρυθμική ακολουθία, κάτι, οτιδήποτε, κι ήθελε να δει αν αυτό που ξεπεταγόταν από μέσα του, εκείνη τη δεδομένη στιγμή, θα μπορούσε να χορευτεί.

Η συνέχεια εδώ…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου