ESBJÖRN SVENSSON SOLO ένα σόλο πιάνο άλμπουμ μιας μορφής της σύγχρονης ευρωπαϊκής μουσικής, που χάθηκε πρόωρα

Δεν μπορείς να την πεις και αναπάντεχη τούτη την ανέκδοτη solo-piano κυκλοφορία του πολύ σημαντικού σουηδού πιανίστα και συνθέτη της σύγχρονης euro-jazz Esbjörn Svensson (1964-2008), αλλά, όπως και να το κάνεις, δεν παύει να ισχύει και γι’ αυτήν το στοιχείο της έκπληξης.
Για κάθε μουσικό που έζησε στην μετά internet φάση και στην φάση ανάπτυξης της ηχογραφικής τεχνολογίας, όταν τα θέματα των home studios, όπως κι εκείνα του editing και της αποθήκευσης μιας δουλειάς έγιναν πιο απλά και πιο προσιτά για τον καθέναν, το να εντοπιστούν σε κάποιο σκληρό δίσκο σου/του ανέκδοτες εγγραφές, από το χθες, δεν είναι δα και τόσο απρόσμενο.
Όταν μπορείς απλά και χωρίς κόπο να ηχογραφείς στο σπίτι σου ακόμη και τις πρόβες, τα πρόχειρα σχεδιάσματα, τους αυτοσχεδιασμούς, κάθε μικρή ή μεγαλύτερη ιδέα, δημιουργείς, κάποια στιγμή, έναν... ημερολογιακό όγκο υλικού, που οπωσδήποτε, και σε πρώτη φάση, είναι χρήσιμος για ’σένα. Και βεβαίως μέσα σε όλην αυτήν την ποσότητα τίποτα δεν αποκλείει να υπάρχουν και «διαμάντια», που να μην τους έχεις δώσει την πρέπουσα σημασία και που να μπορούν, με μια στοιχειώδη επεξεργασία, να αποτελέσουν «έργο».

Κάτι τέτοιο συμβαίνει και με το έσχατο “Home.S” [ACT Music + Vision / ΑΝ Music, 2022] του αείμνηστου πιανίστα Esbjörn Svensson, ενός μουσικού, που μέσω του trio του, του περιώνυμου Esbjörn Svensson Trio ή απλώς e.s.t., θα κατόρθωνε να αλλάξει τον προσανατολισμό της σύγχρονης jazz και βασικά της euro-jazz, από τα μέσα των 90s έως και τον πρόωρο χαμό του, προς το τέλος της επόμενης δεκαετίας, επηρεάζοντας πάμπολλους μουσικούς και συγκροτήματα στην πορεία.
Η σύζυγος τού Esbjörn Svensson, η Eva Svensson, ανακαλύπτει λοιπόν, σ’ έναν «σκληρό» αυτές τις εγγραφές του συζύγου της, που ετοιμάστηκαν στο προσωπικό στούντιό του, το 2008, λίγο καιρό πριν από τον αναπάντεχο θάνατό του, επιμελούμενη το mastering μαζί με τους Åke Linton και Classe Persson και παραδίδοντας ένα ηχογράφημα, που δεν μπορεί παρά και να συγκινεί και να θέλγει.
Προφανώς το “Home.S.” αποτελεί ένα μακρόπνοο και οπωσδήποτε ιδιαίτερο project του Esbjörn Svensson, υπό την έννοια πως ο σουηδός μουσικός στα χρόνια της «μεγάλης δόξας» ασχολιόταν βασικά με το trio του, και λιγότερο έως καθόλου με τις πιο προσωπικές ανάγκες του. Και κάπως έτσι εδώ έχουμε την σπάνια οπωσδήποτε ευκαιρία να τον απολαμβάνουμε μόνον του, μπροστά από το πιάνο του, χωρίς άλλα εφφέ, overdubs και τα τοιαύτα.
Δεν υπάρχουν διαθέσιμες λεπτομέρειες, γύρω από το πώς γράφτηκαν αυτά τα tracks, που εδώ, στο “Home.S.” είναι εννέα, και που ονοματίζονται από τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου (“Alpha”, “Beta”, “Gamma”, “Delta”, “Epsilon”, “Zeta”, “Eta”, “Theta”, “Iota”) – κάτι που σημαίνει, βεβαίως, πως σε μιαν επόμενη φάση θα κυκλοφορήσουν και τα επόμενα «γράμματα».
Πολλά κομμάτια κλασικίζουν, το “Zeta” ας πούμε, εμφανίζοντας «σοπενικές» ή άλλες αναφορές –γενικώς το νεορομαντικό κλίμα είναι κάτι που υπάρχει στην ηχογράφηση, χωρίς κατ’ ανάγκην να κυριαρχεί–, ενώ κατά τόπους αποκλείεται να μην ανακαλέσεις τον Keith Jarrett, στα πιο τζαζικά σημεία του“Home.S.”, όπως στο “Gamma”, για παράδειγμα.
Βασικά, εδώ είναι καταγραμμένες εννέα etudes του Svensson, που πιθανώς να αποτελούν «διαλείμματα», ασκήσεις ξεκούρασης και χαλάρωσης, μπροστά από το πιάνο του, μετά από κάποιο κοπιαστικό συμβάν ή συμβάντα – διαθέτοντας την συνέχεια και την ενότητα μιας «συνομιλίας» με τον ίδιο του τον εαυτό, που, σε κάθε περίπτωση, δεν είναι ούτε ερμητική, ούτε αποσπασματική, αφορώντας οπωσδήποτε και σε άλλους. Σε όλους.