Τετάρτη 3 Ιανουαρίου 2024

MACIEJ OBARA QUARTET, SINIKKA LANGELAND, WOLFGANG MUTHSPIEL / SCOTT COLLEY / BRIAN BLADE νέα άλμπουμ από την ECM

MACIEJ OBARA QUARTET: Frozen Silence [ECM Records / AN Music, 2023]
Το “Frozen Silence” είναι το τρίτο άλμπουμ, για την ECM, αυτού του διεθνικού τζαζ κουαρτέτου, του Maciej Obara Quartet, που αποτελείται από τους Πολωνούς Maciej Obara άλτο σαξόφωνο και Dominik Wania πιάνο, συν τους Νορβηγούς Ole Morten Vågan κοντραμπάσο και Gard Nilssen ντραμς. Kαι λέμε «τρίτο», καθώς έχουν προηγηθεί τα Three Crowns” (2019) και “Unloved” (2017), όπως έχει προηγηθεί και το προσωπικό “Lonely Shadows” (2020) του Wania.
Ηχογραφημένο στο Rainbow Studio, του Όσλο, τον Ιούνιο του 2022, το “Frozen Silence” είναι ένα «τυπικό» ECM-άλμπουμ, και μ’ αυτό εννοούμε πως η jazz, που καταγράφεται εδώ, είναι βασικά «ευρωπαϊκή», οπωσδήποτε contemporary και σίγουρα απαιτητική – υπό την έννοια πως οι συνθέσεις τού Maciej Obara (οι επτά από τις οκτώ είναι δικές του) διαθέτουν μια δική τους ροή, καθώς τα μελωδικά θέματα προσεγγίζονται και αναπτύσσονται μέσα σ’ ένα περιβάλλον «σφιχτό» και διαμορφωμένο με συγκεκριμένους όρους.
Βασικά, εδώ, ο Maciej Obara επιχειρεί να περιγράψει με το σαξόφωνό του και με τις συνθέσεις του μια γεωγραφική περιοχή της πατρίδας του, την Karkonosze, στα ΝΔ της χώρας, σχεδόν «πάνω» στα σύνορα με την Τσεχία – μια περιοχή ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς, καθώς συνδυάζει δάση, ποτάμια, λίμνες, καταρράκτες, μα και εκτάσεις με πέτρα και βράχους ή και με χαμηλή βλάστηση.
Έτσι, ο τίτλος του δίσκου (“Frozen Silence”) και βεβαίως οι τίτλοι των συνθέσεων (“Dry mountain”, “High stone” κ.λπ.) ανταποκρίνονται προγραμματικά σ’ εκείνο που βλέπει και νοιώθει ο Obara, επισκεπτόμενος την Karkonosze και που θα επιχειρήσει στην πορεία να το καταστήσει «κοινό τόπο», για όλα τα μέλη τού κουαρτέτου του.
Η μουσική του, δηλαδή, είναι κάπως ισόποσα μοιρασμένη, με όλους τους οργανοπαίκτες (και όχι μόνον με τον σαξοφωνίστα και τον πιανίστα) να συμμετέχουν από κοινού και από την μπροστινή θέση στο τελικό αποτέλεσμα, το οποίο τόσο στις πιο ορμητικές στιγμές του (“Waves of Glyma”), όσο και στις πιο ήσυχες και ρεμβώδεις (“Twilight”) κατορθώνει να σε συνεπάρει.
SINIKKA LANGELAND: Wind and Sun [ECM Records / AN Music, 2023]
Όπως έχουμε γράψει και στο παρελθόν... η νορβηγή τραγουδίστρια, τραγουδοποιός και χειρίστρια του kantele (του βαλτικού ψαλτηρίου) Sinikka Langeland έχει την… προϊστορία της γενικότερα, καθώς έχει παίξει ακόμη και με το θρυλικό ροκ συγκρότημα Savage Rose στη δεκαετία του ’80, και την ιστορία της στην ECM βεβαίως, καθώς ηχογραφεί εκεί ολοκληρωμένες δουλειές από το 2007.
Το πιο πρόσφατο και έβδομο στη σειρά άλμπουμ τής Langeland, για την ECM, διαφέρει σε σχέση με το προηγούμενό της – το καταπληκτικό loner folkWolf Rune” (2021). Εκεί η Langeland ήταν μόνη, με την φωνή και τα τραγούδια της, και με τα τρία διαφορετικά kantele της (ένα 5χορδο, ένα 15χορδο κι ένα 39χορδο), ενώ εδώ την συνοδεύει ένα πλήρες σχήμα, αποτελούμενο από τους Mathias Eick τρομπέτα, Trygve Seim τενόρο και σοπράνο σαξόφωνα, Mats Eilertsen κοντραμπάσο και Thomas Strønen ντραμς (όλοι τους πολλοί σημαντικοί μουσικοί, που ορίζουν, εδώ, κάτι σαν super-group).
Φυσικά, η φωνή και τα ψαλτήρια τής Langeland ακούγονται κι εδώ, καθώς το “Wind Sun” είναι ένα τραγουδιστικό folk / nordic jazz άλμπουμ, το οποίο στηρίζεται στις μουσικές της και ακόμη στους στίχους τού πασίγνωστου νορβηγού λογοτέχνη και ποιητή, κατόχου του εφετινού «νόμπελ λογοτεχνίας», Jon Fosse.
Ο Fosse έχει γράψει στίχους για όλα τα τραγούδια του δίσκου, που είναι εννέα, με το σετ να συμπληρώνεται από ένα instrumental (“Wind and sun”), το “Wind song”, στο οποίο η Langeland κάνει απλώς φωνητικά και μ’ ένα τραγούδι από τα εννέα, το “A child who exists”, να καταγράφεται σε δύο διαφορετικές εκδοχές. Σύνολο κομματιών... δώδεκα.
Το άλμπουμ, όπως προείπαμε, κινείται σε folk / jazz δρόμους, διαθέτει πάντα την μαγική φωνή τής Sinikka Langeland και βεβαίως τα kantele της, διαθέτει τα λόγια (μαγικά κι αυτά) του Jon Fosse, που περιγράφουν μεταφυσικές, θρησκευτικές, σκοτεινές, παγανιστικές και loner καταστάσεις, ταιριάζοντας στον απόλυτο βαθμό με το ηχητικό κλίμα, ενώ διαθέτουν και τα απολύτως ενσωματωμένα στο όλον πλέγμα παιξίματα, που ανά φάσεις είναι εντυπωσιακά (“Wind and sun”), παρότι τούτα, σε γενικές γραμμές, μετατοπίζουν προς το φως το όλο σκηνικό. Δεν ενοχλεί...
WOLFGANG MUTHSPIEL / SCOTT COLLEY / BRIAN BLADE: Dance of the Elders [ECM Records /
ΑΝ
Μusic, 2023]
Αυστριακός κιθαρίστας, που έχει δώσει τα υψηλά διαπιστευτήριά του, τα τελευταία χρόνια, μέσα από δυνατούς δίσκους στην ECM, σαν τους “Angular Blues” (2020), “Where the River Goes” (2018) και “Rising Grace” (2016), ο Wolfgang Muthspiel έχει καινούριο άλμπουμ, στη γερμανική ετικέτα, που αποκαλείται “Dance of the Elders” και στο οποίο τον συνοδεύουν οι γνωστοί από το παρελθόν Scott Colley κοντραμπάσο και Brian Blade ντραμς.
Στο άλμπουμ αυτό ο Muthspiel παρουσιάζει πέντε δικές του συνθέσεις, καθώς και δύο versions, στο “Liebeslied” του Kurt Weill και στο “Amelia” της Joni Mitchell, φανερώνοντας δύο μόνον από τις «άκρες» στις οποίες κινείται – καθώς ο θαυμάσιος αυτός δίσκος βρίθει αναφορών, αφού οι επιρροές τού αυστριακού συνθέτη μπορεί να εκκινούν από την «κλασική» και το folk, πριν καταλήξουν στην jazz και το rock.
Τούτο δε υπογραμμίζεται και από το γεγονός πως ο Muthspiel χειρίζεται τόσο κλασική όσο και ηλεκτρική κιθάρα, σε κομμάτια που κάποιες φορές έχουν προγραμματικούς τίτλους (δες-άκου το “Prelude to Bach” ή το “Folksong”).
Το άλμπουμ ανοίγει πάντως μ’ ένα καταπληκτικό track, το 11λεπτο “Invocation”, που εξελίσσεται αργά, που διαθέτει «τα πάντα» (από επιρροές) και που ακούγεται αφοπλιστικά σπουδαίο – μέσα στην απλότητά του.
Περαιτέρω οι εναλλαγές στις κιθάρες, από κλασικές σε ηλεκτρικές και τούμπαλιν, προσδίδουν ανανεωμένο, κάθε φορά, ενδιαφέρον στο “Dance of the Elders”, με τα φολκλορικά και «κλασικά» κομμάτια (“Folksong”, “Cantus bradus”) να στέκονται όχι απέναντι στα ηλεκτρικά (“Liebeslied”), μα συντονισμένα στο ίδιο μήκος κύματος.
Το αποτέλεσμα είναι το “Dance of the Elders” να κυλά μέσα σ’ ένα μακάριο και ήρεμο περιβάλλον, με την ένταση, όπου αυτή ανιχνεύεται, να είναι «ευγενική» και ανεπαίσθητη, δρώντας περισσότερο υποδόρια.
Συναρπαστικό στην εξέλιξή του άκουσμα!   

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου