π. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Δ. ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ οι Beatles ως… σκοτεινές δυνάμεις (καθώς μας βλέπει και ο Lennon από δίπλα...)

Μέσα σ’ αυτά τα πέντε χρόνια του δισκορυχείου έχω αναφερθεί ελάχιστες φορές στις σχέσεις Εκκλησίας και rock. Εννοώ στις σχέσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος με το rock. Κι αυτό όχι τυχαίως. Έχω τη γνώμη πως το συγκεκριμένο αντικείμενο δεν παρουσιάζει σχεδόν κανένα ενδιαφέρον. Ούτε επιστημονικό, ούτε δημοσιογραφικό, ούτε τίποτ’ άλλο – εννοώντας πως είναι γνωστή η γενικότερη στάση της Εκκλησίας γύρω απ’ αυτά τα θέματα. (Βεβαίως, όσοι φάγανε τα νειάτα τους στα κατηχητικά και τις χριστιανικές κατασκηνώσεις, γνωρίζοντας το rock στην ύστερη εφηβεία τους, μπορεί να βγάζουν τώρα στα γεράματα τα απωθημένα τους, αλλά αυτό δεν σημαίνει τίποτα ευρύτερο).

Περαιτέρω δεν θα πρέπει να ξεχνάμε πως η Εκκλησία έχει αποδεχτεί κατά μίαν έννοια το «χριστιανικό ροκ», χωρίς κανένα πρόβλημα (πολύ πριν τους Ελεύθερους, κοινώς γνωστούς ως Παπαροκάδες). Οι ενστάσεις της δηλαδή φθάνουν πλέον έως ενός ορισμένου σημείου. Όταν το rock υπηρετεί το δόγμα ή το προφίλ της Εκκλησίας, τότε το αποδέχεται (η Εκκλησία) και πάει παρακάτω… Έτσι συμβαίνει με το rock. Πάντα θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ή «έτσι» ή «αλλιώς».

Συναναστρέφομαι με ροκάδες (να τους πω έτσι) φίλους και γνωστούς εδώ και δεκαετίες. Ποτέ κανείς, ποτέ και σε καμμία συζήτηση, δεν ανακάτεψε στη μέση την Εκκλησία. Οι (γνωστές) απόψεις της ήταν πάντοτε, και παντελώς, αδιάφορες. Τόσο μα τόσο αδιάφορες, ώστε ακόμη και η επίσημη πολιτεία, που ήταν πάντα (και θα είναι και στον αιώνα τον άπαντα, ως φαίνεται…) «κώλος και βρακί» με την Εκκλησία, να μην τις λαμβάνει ποτέ υπ’ όψιν της. Ας... φώναζε η Εκκλησία για τους Beatles, στα μέσα του ’60. Οι δισκογραφικές εταιρείες, με την άδεια της πολιτείας εννοείται, «έκοβαν» χιλιάδες δίσκους, φισκάροντας την αγορά και σπρώχνοντας τα Ελληνόπουλα προς τις… σκοτεινές δυνάμεις. Ακόμη και οι Συνταγματάρχες που ταυτίζονταν, υποτίθεται, χριστιανο-ιδεολογικώς με την Εκκλησία, αδιαφορούσαν για τη γνώμη της, ακολουθώντας το δικό τους δρόμο. Mην ξεχνάμε π.χ. πως στο πρώτο καλοκαίρι της χούντας, το «βρωμοκαλόκαιρο της αγάπης» του 1967, οι Beatles αλώνιζαν στην Ελλάδα, σίγουρα με την ανοχή, αν όχι με τις κρυφές ευλογίες του καθεστώτος. Έτσι το rock, ως ένα προϊόν που πατούσε πάνω στα φράγκα μιας τεράστιας «δυτικής» βιομηχανίας (δίσκοι, ραδιόφωνα, τηλεοράσεις, Τύπος κ.λπ.), θα κατάπινε οσονούπω (και) την Ελλάδα μαζί με την κοκακόλα! Το λέω, γιατί και εναντίον της κοκακόλας καταφερόταν, τότε, η Εκκλησία, ή εν πάση περιπτώσει ορισμένα επίλεκτα στελέχη της.

Σε γενικές γραμμές η αρθρογραφία που έχει αναπτυχθεί, μέσα στα χρόνια, από εκκλησιαστικούς παράγοντες ή συγγραφείς προσκείμενους στα της Εκκλησίας, εν σχέσει πάντα με το θέμα «Εκκλησία και rock», είναι για γέλια (απροκάλυπτα ή λιγότερο απροκάλυπτα). Και γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο δεν μπορεί να στηριχθεί ουδεμία σοβαρή κουβέντα γύρω από το θέμα. Όσοι, δε, και παρά ταύτα, επιχειρούν να αρθρώσουν κάποιον επιστημονικοφανή λόγο, πρήζοντάς μας με το τι έλεγαν οι παπάδες, ή οι περί των παπάδων, απλώς δεν έχουν με τι άλλο να ασχοληθούν. Έτσι, αντί να κάτσουν ν’ ακούσουν τα δισκάκια των Adams Boys και των Play Boys, ξεβουλώνοντας τ’ αυτιά τους και διαπιστώνοντας πως πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικά συγκροτήματα, εκείνοι προτιμούν αντί γι’ αυτό να μελετούν τα… «νεανικά ναυάγια» του μακαριστού Χριστόδουλου. Ας είναι…

Για να σας δείξω λοιπόν (κάτι που όλοι το ξέρετε ή το φαντάζεστε) τι σημαίνει εκκλησιαστική αρθρογραφία γύρω από το rock, επιλέγω να σας παρουσιάσω ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Αρχιμανδρίτου Χαραλάμπους Δ. Βασιλοπούλου (ο τόνος στην παραλήγουσα…) Τέρατα και Σημεία των Σκοτεινών Δυνάμεων [εκδόσεις Ορθοδόξου Τύπου, Αθήναι 1968] και ειδικότερα από το κεφάλαιο… Βίμπρασεξ! Διαβάστε λοιπόν και βγάλετε μόνοι τα συμπεράσματά σας (τα κεφαλαία και τα αραιωμένα γράμματα είναι του πρωτότυπου κειμένου)…

«Βίμπρασεξ! Να ένα όπλο, το οποίον καταστρέφει εκατομμύρια νέων στον κόσμο και το οποίον δεν γνωρίζουν καν τα θύματά του. Αλλά ας αρχίσωμεν από την πρώτην… αρχήν δια να μπορέσουν να το καταλάβουν καλλίτερα οι αγαπητοί μας αναγνώσται!
Εις τους ειδικούς επιστήμονας ήταν ανέκαθεν γνωστόν, ότι ωρισμένοι ήχοι είχαν σεξουαλικήν και άλλην επίδρασιν εις τα έντομα και τα ζώα. Έτσι ένας αμερικανός επιστήμων κατεσκεύασε ένα τεράστιον μεγάφωνον, σκεπασμένο με ένα λεπτότατον μεταλλικό δίκτυο. Το μεγάφωνο εξέπεμπε τον βόμβον ενός θηλυκού κουνουπιού, ο οποίος είχε καταγραφεί σε ειδική ταινία και αναμεταδίδετο τώρα δια του μεγαφώνου σε μεγάλη απόστασι. Τα αρσενικά κουνούπια ακούγοντας τον ήχο, έσπευσαν προς συνάντησιν της “νύφης” και φυσικά προσέκρουσαν επί του ηλεκτρισμένου δικτύου του μεγαφώνου.(…).
Αυτά τα δεδομένα έκαναν έναν υγειονομικόν επιθεωρητήν των αγγλικών σχολείων, τον κ. Ρόλαντ Στρέγκερ να εμβαθύνη εις το φαινόμενον  των γνωστών Μπητλς και τα αποτελέσματα της επιδράσεως της “μουσικής” των επί της νεολαίας. Να το πόρισμα: Η μουσική των Μπητλς συμπεριελάμβανεν ήχους, νότες, αι οποίαι επιδρούσαν σ ε ξ ο υ α λ ι κ ώ ς επί των νέων ειδικώς. Και δια να είμεθα σαφέστεροι απεδείχθη ότι οι ήχοι αυτοί προκαλούσαν μίαν έκστασιν κατ’ αρχάς και σε λίγο, αμέσως μετά, σ ε ξ ο υ α λ ι κ ό ν  ο ρ γ α σ μ ό ν!! Τα πορίσματά του έλεγαν καθαρά, ότι η “μουσική”, σαν την “μουσικήν” των Μπητλς “ωδηγούσε εις την απώλειαν της λογικής και εις έλλειψιν ηθικής κρίσεως. Εάν μεταβληθή βραδύτερον ο ρυθμός της μουσικής, τότε αι κραυγάζουσαι νεαραί ησυχάζουν σχεδόν αμέσως, επανερχόμεναι εις την αρχικήν των λογικήν και δεν παρασύρονται υπό των ορμών των…”. Αυταί είναι αι κατά γράμμα λέξεις του κ. Ρόλαντ Στρέγκερ από την έκθεσίν του.
Ποίον όμως το αποτέλεσμα, θα διερωτηθούν ασφαλώς οι αναγνώσται μας; Η απάντησις ασφαλώς θα φανή πολύ αποκαρδιωτική!: ΝΑ ΑΠΟΣΙΩΠΗΘΗ ΠΑΣΗ ΘΥΣΙΑ Η ΕΚΘΕΣΙΣ ΤΟΥ ΣΤΡΕΓΚΕΡ, ΚΑΘΟΣΟΝ ΤΟΥΤΟ ΘΑ ΕΠΕΦΕΡΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΝ! Μάλιστα! Σε κείνες τις δύσκολες ημέρες η Αγγλία είχε κυριολεκτικώς σωθή από τους Μπητλς, διότι η κυκλοφορία των δίσκων των Μπητλς εις το εξωτερικόν είχε γεμίσει το βρεττανικόν θησαυροφυλάκιον από τεράστια έσοδα! Δια αυτήν την αιτίαν, από βαθυτάτην δηλαδή ευγνωμοσύνην οι αρμόδιοι επρότειναν να παρασημοφορηθούν οι Μπητλς και να γίνουν Ι π π ό τ ε ς!. Όπερ και εγένετο!!(…)
Όλοι ασφαλώς θα ενθυμούνται τας πρότινος γενομένας “δηλώσεις” των Μπητλς, ότι αυτοί είναι περισσότερον γνωστοί και αγαπητοί εις τους λαούς της γης και από τον Ιησούν Χριστόν ακόμη! Ταύτα πάντα βεβαίως εγένοντο τη υποδείξει του ήδη αποθανόντος (εκ μεγάλης χρήσεως ναρκωτικών) γνωστού “μανατζέρ” τους Επστάιν.
Τώρα όμως φαίνεται, ότι αι δυναμεις του σκότους απεφάσισαν να χρησιμοποιήσουν την δημοτικότητά των και προς άλλην κατεύθυνσιν. Ήδη τους παρέλαβον και τους διδάσκουν εντατικώς όλα τα μυστικά της Θεοσοφίας (που είναι η χειρίστη μορφή της Μαύρης Μασσωνίας) οι οπαδοί του Λευκού αδελφάτου εις τους πρόποδας των Ιμαλαΐων! Πρέπει δε να είναι βέβαιος τις άμα τη επιστροφή των εις την Αγγλίαν, θα εξαπλωθή ήδη εις παγκόσμιον κλίμακα και η μόδα της Θεοσοφίας και της Πανθρησκείας της ΜΡΑ’.(…)
Η απαγόρευσις, λοιπόν, της μουσικής του “ΒΙΜΠΡΑΣΕΞ” είναι μια άμεσος και επιτακτική ανάγκη!».

Όσο και να ωρυόταν ο πατήρ Χαράλαμπος Βασιλόπουλος (1910-1982) είναι προφανές πως τα λόγια του έπεσαν σε χώμα ξερό. Το rock πήρε στον τόπο μας την διαδρομή που πήρε, ασχέτως αν στην πορεία μπολιάστηκε με το ίδιο ηλίθιες, αν και… αντιδιαμετρικές απόψεις. Η συσχέτιση του rock δηλαδή με την «εξαρχειώτικη αναρχία», με το «κάνω ό,τι γουστάρω», με το «κάτω τα κόμματα» (ε ρε κατακαημένοι Pink Floyd, Magma, Stormy Six, Area και τόσοι άλλοι που παίζατε στα Φεστιβάλ των Κομμουνιστικών Κομμάτων της Γαλλίας, της Ιταλίας και αλλαχού), με τον «ροκ τρόπο ζωής», τα «ροκ μανιφέστα» και με όλες τις υπόλοιπες ηλιθιότητες που άρχισαν να διαδίδονται εκεί προς τα τέλη των 70s (πρώτα στα ελληνικά έντυπα του… underground της πλάκας και από ’κει στον mainstream Τύπο) δεν διέφερε και πολύ, δηλαδή δεν διέφερε καθόλου, από την συσχέτιση του rock με τις… σκοτεινές δυνάμεις που προωθούσαν οι παπάδες. Και οι δύο προσεγγίσεις ήταν (και είναι) το ίδιο σωτηριολογικές, αποσκοπώντας στον ευνουχισμό της λογικής, στην επιβολή θεσφάτων και στην αναγκαιότητα της λύτρωσης («ένα φιξάκι φίλε δεν είναι παρά μια στιγμή…» και τα λοιπά και τα λοιπά…). Δεν μπορώ να ξέρω αν οι… αναρχοτέτοιοι των 70s και των 80s (και όσοι επέζησαν από τον «ροκ τρόπο ζωής» –ευτυχώς για τους ανθρώπους– ήτοι κάτι σημερινά… γεροντοπαλίκαρα) είχαν προϋπάρξει… κατηχητόπουλα στα νειάτα τους, δεν μπορώ όμως με τίποτα και να το αποκλείσω!

Και για να ολοκληρώσω με τον Αρχιμανδρίτη Βασιλόπουλο, που ειδικώς θεωρείται μία προσωπικότητα της Εκκλησίας (όπως διαπίστωσα) με μεγάλο συγγραφικό-κατηχητικό έργο. Κάπου διάβασα λοιπόν στο δίκτυο πως… «από το 1962 μέχρι το 1968 διετέλεσε Ηγούμενος στην Ιερά Μονή Ασωμάτων Πετράκη, απ’ όπου απομακρύνθηκε κατά τη διάρκεια της δικτατορίας» και αλλού πως... «το 1971 πέρασε από στρατοδικείο, γιατί το χουντικό καθεστώς θεώρησε επικίνδυνη την κριτική που ασκούσε για πνευματικά θέματα στον τότε αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο μέσω της εφημερίδας του Ορθόδοξος Τύπος». Τι θέλουν να μας πουν με όλα τούτα; Πως ο π. Χαράλαμπος Βασιλόπουλος υπήρξε και… αντιστασιακός; Δεν είμαστε καλά. Ο άνθρωπος υμνούσε τη χούντα στο βιβλίο του. Κάπου γράφει, καταφερόμενος εναντίον της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης του Παπανούτσου, πως… «εάν δεν ήρχετο Η ΕΘΝΟΣΩΤΗΡΙΟΣ 21-4-67 ήδη θα θερίζαμε ΘΥΕΛΛΑ…», κάπου αλλού λέει για την «φαυλοκρατία» η οποία… «ευτυχώς ετάφη την 21-4-67» και κάπου αλλού μιλώντας για την πορνογραφία καταλήγει… «ελπίζομεν η Εθνική Κυβέρνησις και εις τον τομέα αυτόν να λάβη τα μέτρα της».

«Μαύρος» (και όχι λόγω ράσου) ήταν ο μακαρίτης.