THE MARK LOMAX TRIO Ίσιδα και Όσιρις

Μπορεί να πέρασαν τέσσερα χρόνια από την εποχή του “The State of Black America” [Inarhyme] των Mark Lomax Trio, έχω όμως ακόμη ζωντανό στη μνήμη μου το μέγεθος εκείνης της εγγραφής, την αξία και τη σημασία της – με λόγια απλά ένα από τα κορυφαία jazz άλμπουμ της δεύτερης δεκαετίας του αιώνα. Έτσι, και παρότι έχει μεσολαβήσει κάποιο σεβαστό διάστημα από τότε, εξακολουθώ να βρίσκω λογική την κατακλείδα της παλαιάς ανάρτησης, πως… σε τριάντα χρόνια, δηλαδή (σήμερα σε είκοσι έξι…) τέτοια άλμπουμ θα αναζητά η Soul Jazz, για την περιγραφή τού jazz underground της εποχής μας.

Μπορεί, πια, ο συγκεκριμένος όρος, το “jazz underground” εννοώ, να έχει βαρύνει περισσότερο προς την αισθητική και λιγότερο προς την κοινωνική πλευρά του, παρά ταύτα η ουσία παραμένει. Το Mark Lomax Trio είναι ένα σπουδαίο συγκρότημα που κρατά από την μήτρα της πιο «μαύρης» jazz του ’60 (John Coltrane, Pharoah Sanders, Archie Shepp, Max Roach κ.λπ.) με το “Isis & Osiris” [Inarhyme, 2014] να βάζει, αυτομάτως, υποψηφιότητα για ένα από τα σημαντικότερα τζαζ άλμπουμ της χρονιάς. Δεν είναι αυτό το σημαντικότερο, αλλά εκείνο που ακούμε…

Αν στο “The State of Black America” το πνεύμα και η ηθική του ’60 περνούσαν μέσα από ήχους blues, jazz, spirituals και gospel, όπως και από τα διαβάσματα τα σχετικά με τον χαρακτήρα της διαχρονικής «μαύρης συνείδησης», στο “Isis & Osiris” η ουσία δεν αλλάζει. Απλώς συνδέεται με τον πάλαι ποτέ αφροκεντρισμό που διαπέρασε την jazz την ίδιαν εποχή, παρέχοντας το έναυσμα για μία σύγχρονη εκδοχή του. Έτσι κάπως οι τρεις μουσικοί, ο ντράμερ Mark Lomax, ο τενορίστας Edwin Bayard και ο κοντραμπασίστας Dean Hulett ξεκινούν να διαμορφώνουν ένα υλικό στηριγμένο σε κλασικές/ιστορικές συνταγές προσαρμοσμένες, όμως, στις σύγχρονες ηχογραφικές απαιτήσεις.

Το εισαγωγικό κομμάτι “Kemet” διαρκεί έντεκα λεπτά και είναι το μεγαλύτερο σε διάρκεια του άλμπουμ. Το συγκρότημα από την αρχή θέλει να δηλώσει ήχο και ταυτότητα και το πράττει τούτο μέσω μιας ρυθμολογίας που παραπέμπει (αν δεν είναι) σε νουβίτικο σκοπό. Υποβλητική εισαγωγή από τα ντραμς του Lomax, εντυπωσιακή παρέμβαση από τον Hulett σε κοντραμπάσο με δοξάρι και βαθύ/φανταχτερό σόλο από τον Bayard στο τενόρο, σ’ ένα track που σε παρασύρει σε τύπου… Tauhid καταστάσεις. Το ιντερλούδιο σε σόλο μπάσο προετοιμάζει το “Isis”, ένα 8λεπτο απίθανο κομμάτι εντελώς ταξιδευτικής αφήγησης, που σε στέλνει σε άλλους κόσμους. Ο Lomax κάνει φοβερή δουλειά στα ντραμς, τόσο με τις πολυρυθμικές πρακτικές του, όσο και με το γενικότερο feeling, βάθος κτλ. που σκορπίζει στην εγγραφή και σε συνδυασμό με το δημιουργικό ρόλο τού μπάσου οριοθετεί ένα περιβάλλον που ζέει,  πάνω στο οποίο θα έρθει να ακουμπήσει, γαλήνιο, το σαξόφωνο. Το επόμενο δίλεπτο διάλειμμα αφορά στα κρουστά, τα οποία εισαγάγουν το επίσης 8λεπτο “Osiris”. Κλασικός ήχος spiritual jazz με ανεπανάληπτα κρουστά breaks και τενόρο που τρυπάει την ψυχή. Σκέτο χάσιμο. Το επόμενο «διάλειμμα» ολοκληρώνεται σε 40 δευτερόλεπτα προετοιμάζοντας το “Chaos”. Σόλο σε υπερηχητική ταχύτητα από το τενόρο που αλωνίζει, με συνεχή υποστήριξη του ρυθμικού τμήματος, που δουλεύει σε κατάσταση παροξυσμού. Χωρίς διάλειμμα αυτή τη φορά περνάμε στην «Αγάπη», ένα 4λεπτο «κολτρεϊνικό» track με μελωδία (στο τενόρο) από… κάποιου παπά ευαγγέλιο (δεν μπορεί…), πριν την ολοκλήρωση του άλμπουμ με την «Ανάσταση», ένα έντονο track που κινείται σε καθαρές bluesy φόρμες και με το τενόρο να παίζει soli σαν σε κατάσταση πανικού.

Το “Isis & Osiris” του Mark Lomax Trio είναι ένα σπάνιας πληρότητας jazz CD. Το καλύτερο που άκουσα την τρέχουσα χρονιά, ασυζητητί.

Επαφή: www.inarhymerecords.com