Καινούριοι δίσκοι ροκ συγκροτημάτων, που άκουσα το τελευταίο
διάστημα. Πλούσιες παραγωγές, που ορισμένες φορές αγγίζουν τις «εκπλήξεις».
EFTERKLANG & KARSTEN FUNDAL: Leaves – The Colour of Falling [Tambourhinoceros,
2016]
Η ροκ όπερα δεν ξέρω αν περνάει μια δεύτερη (ή μια τρίτη)
νεότητα, είναι όμως αλήθεια πως τα τελευταία χρόνια έχει ανακάμψει – όπως έχουν
ανακάμψει τα πάντα. Ακόμη και στην Ελλάδα ακούσαμε προσφάτως τους Opera
Chaotique (και κάποιους άλλους, που δεν μου έρχονται, τώρα, στο μυαλό), ενώ
διεθνώς χάνεται η μπάλα. (Αν πατήσεις “rock opera” στο discogs θα βρεις κάπου 10
χιλιάδες λήμματα, που μπορεί να μην αντιστοιχούν βεβαίως σε... 10 χιλιάδες ροκ όπερες,
σίγουρα όμως αντιστοιχούν σε κάποιες εκατοντάδες).
Επί του παρόντος η ροκ όπερά μας
αποκαλείται “Leaves
– The Colour of Falling”
και οδηγείται από τους Δανούς Efterklang σε συνεργασία με τον συμπατριώτη τους
συνθέτη Karsten Fundal.
Ο ίδιος εξηγεί σε σχέση με το “Leaves”:
«Θελήσαμε να σπάσουμε τις συμβάσεις της όπερας ως είδος. Το αποτέλεσμα
είναι ένας κύκλος τραγουδιών για μια χθόνια λατρεία, ενόσω η Γη θα μπορούσε να
βιώνει την καταστροφή της πάνω από το έδαφος. Μιλάμε για την απώλεια – την
απώλεια της ταυτότητας, της αγάπης, της ζωής αυτής καθ’ αυτής. Θέλαμε να
δημιουργήσουμε μιαν όπερα… κάπως σαν να βρίσκεσαι σε μιαν όμορφη φθινοπωρινή
μέρα, βλέποντας τα φύλλα να πέφτουν από ένα δέντρο στον κήπο – γι’ αυτήν την
πτώση τραγουδάμε, για το λίκνισμα στον αέρα, που σημαίνει ότι όλα θα χαθούν».
Περισσότερο μια σύγχρονη όπερα και λιγότερο μια… κλασική ροκ
όπερα το “Leaves” έχει
βεβαίως τις στιγμές του, αν και για τ’ αυτιά μου είναι κάπως δυσκίνητο – όπως
εξάλλου οι περισσότερες από τις ροκ όπερες που έχω ακούσει. Υπάρχει έντονη
δραματουργία και στα μουσικά και στα τραγουδιστικά patterns (με χορωδίες, scat, φωνητικά και lead φωνητικά),
αλλά υπάρχει κι ένα κάπως «κρύο αίμα», που σ’ εμποδίζει να ταυτιστείς με τα
συμβάντα. Ας είναι…
ASGER TECHAU: Phonetics [ArtPeople, 2016]
Ο δανός τραγουδοποιός Asger Techau υπήρξε/είναι από τις αρχές των nineties μέλος των Kashmir – ενός από τα πιο διάσημα indie, όπως τα λένε, συγκροτήματα
τής σκανδιναυικής χώρας. Στο “Phonetics”,
που μάλλον είναι το πρώτο προσωπικό CD του, συνεργάζεται με τον παραγωγό Mario McNulty (έχει δουλέψει με τον
David Bowie, την Laurie Anderson και άλλους πολλούς) για
μια σειρά τραγουδιών «εσωτερικών δαιμόνων» (όπως επίσης το/τους λένε). Τα
τραγούδια του Techau, τα
οποία είναι ενοργανωμένα για κιθάρες, μπάσο, ντραμς, πιάνο και σύνθια είναι
μέσου τέμπου και αργά, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στον δανό τραγουδοποιό να αποτυπώσει
ευκρινώς τις μελωδίες του (οι οποίες υποβοηθούνται κατά πολύ από τα πλήκτρα).
Με φωνή απαλή, καθαρή και δυνατή (έτσι τραγουδούσε ο κόσμος στα eighties και μετά απ’ αυτά),
ο Techau δίνει εδώ
μερικά πολύ καλά τραγούδια, όπως είναι το φερώνυμο και το “Brother”, δίχως όμως να κάνει τη μεγάλη
διαφορά.
Ένα απλώς ευχάριστο CD είναι το “Phonetics”… όχι κάτι περισσότερο.
PRAY FOR SOUND: Everything is Beautiful
[dunk!records, 2016]
Πενταμελής ροκ μπάντα από τη Μασαχουσέτη είναι οι Pray for Sound (Bruce Malley,
Chris Larocque, Nick Stewart, Joe Alyward, Steve Aliperta), με το “Everything is Beautiful” να
αποτελεί το τρίτο άλμπουμ τους τα
τελευταία πέντε χρόνια. Το ελαφρώς περίεργο (πολύ ελαφρώς)
περίεργο είναι πως οι Αμερικανοί είναι… ινστρουμενταλίστες, σ’ ένα στυλ που
μπορεί να θυμίζει πολλά (My Bloody Valentine)
ή ακόμη περισσότερα (να μην πούμε κι άλλα ονόματα).
Έχουν ενδιαφέρον οι συνθέσεις των Pray for Sound; Έχουν – παρότι δεν
πρόκειται για τίποτα φοβερό και πρωτάκουστο. Είναι, βεβαίως, καλοπαιγμένες,
έχουν ένα ύφος, ένα στυλ, είναι «άνετες» (αναπτύσσονται θέλω να πω, χωρίς
δεδηλωμένες μανιέρες), εναλλάσσοντας σκληρά, σκληρότερα, μαλακά και μαλακότερα
μέρη, αλλά στο τέλος δεν είμαι σίγουρος αν σου μένει κάτι. Αν μένει κάτι βαθύ
και διαρκές εννοώ, γιατί προς ώρας μπορεί να «κολλάς» σε μερικά tracks (“They gave up looking”, “Congratulations, you’re alive”, “'Til the summer comes again”), τα οποία, δείχνουν, όσο να ’ναι, πως
το… έπος ξέρουν να το διαχειρίζονται σωστά οι Pray for Sound.
CANCEL OF THE APOCALYPSE: Our Own Democracy
[Ger a Life! Records, 2016]
Όταν ένα γαλλικό, «μεταλλικό» στην περίπτωσή μας, συγκρότημα
ξεκινάει το άλμπουμ του με κομμάτι που το τιτλοφορεί “Athens”… ε, δεν μπορεί, θα έχει κάποιο
ενδιαφέρον. Τι να θέλουν να πουν με την «Αθήνα» τους οι Audrey Paquet τσέλο, Matthieu “Milka” Miegeville φωνή, Arnaud Barat κιθάρες,
πιάνο και Jeremy Cazorla
ντραμς; Για ν’ ακούσουμε… “This
town can be yours and can be mine/ Our town/ They built a town/ Years after
years/ they couldn’t hide/ marks and their hands/ They built the law/ for every
land/ They couldn’t hide/ It took some time”. Η Αθήνα ως… μια μητρόπολη
του Νότου; Κάπως έτσι.
Πέραν αυτού, τώρα, οι Cancel of Apocalypse δεν είναι ένα τυπικό metal σχήμα. Το τσέλο π.χ. τούς
δίνει μια διαφορετική υπόσταση, ενώ υπάρχουν και tracks, που ακούγονται εντελώς
διαφορετικά (σαν μπαλάντες… δωματίου), όπως το “A bunch of roses with thorns” φερ’ ειπείν, ενώ
άλλα, όπως το “Planes and bombs”,
μέσα από τα… κολασμένα φωνητικά τους προωθούν σωστά κοινωνικά μηνύματα (“I refuse to be one who killed/ I refuse to pilot anything/ I refuse to be one inside/ I refuse to be the one”). Όπως
το ίδιο συμβαίνει και με το “The things that can never be done”, το έσχατο (έξοχο) “We were young”, καθώς και με όλα σχεδόν τα υπόλοιπα κομμάτια
τους.
Με άπασες τις ποιότητες του είδους εν παρατάξει και με
διακριτό πλεονέκτημα τα ωραία στιχάκια τους, οι Cancel of the Apocalypse είναι το σχήμα που
μπορεί να κάνει τη διαφορά (μια κάποια διαφορά τέλος πάντων) στο σύγχρονο
«μέταλλο».
THE MICRONAUT: Forms [Acker, 2016]
Δεν είναι rock το “Forms” του Mikronaut (άλλως Stefan Streck) είναι electro-pop. Ευχάριστη
και μετρημένη electro-pop (με τραγούδια και instros), όπως εκείνη πάνω-κάτω που ακούγαμε στα
eighties,
με τα σύνθια να αλωνίζουν και με τις κιθάρες να κρατούν έναν πολύ προσγειωμένο
και πειθαρχημένο ρόλο. Δεν ξέρω αν είναι πρώην Ανατολικογερμανός ο Streck (καθότι, όπως διάβασα, προέρχεται από τη
Λειψία), όμως εκείνο που παρατηρώ ακούγοντας το “Forms” είναι οι… επιρροές από το eastern electro των mid-80s, με τα αναλογικά σύνθια ν’ ακούγονται συχνά
παλιομοδίτικα και με τις ρυθμοδομές να έχουν την… στρογγυλεμένη ηθική του «υπαρκτού»
(Reinhard Lakomy, Pond, Servi και τέτοια). Μπορεί να είναι και η ιδέα μου δεν ξέρω. Πάντως το “Forms” είναι καλό, και κομμάτια όπως το “Ellipse” θα έκανε τις ντισκοπίστες να ξαναβρούν
το χαμένο χρώμα τους.
ANARCHIST REPUBLIC OF BZZZ: United Diktatürs of
Europe [Atypeek Music, 2016]]
Ένα πολύ περίεργο σχήμα είναι οι Anarchist Republic of Bzzz –
ένα από τα πιο περίεργα που έχω συναντήσει/ακούσει τον τελευταία καιρό, τα
τελευταία χρόνια. Ποιοι το αποτελούν; Είναι ένα ζήτημα αυτό, αν μιλάμε για τους
Arto Lindsay, Archie Shepp (αρκούν αυτοί οι δύο!),
Mike Ladd, Seb El Zin, Luc Ex και διαφόρους άλλους.
Πόσοι συνολικώς; Δεκατρείς νοματαίοι, που χειρίζονται κιθάρες, νέι, σαξόφωνα,
μπάσο, βιολί, κανονάκι, πικάπ (κάνουν σκρατς εννοώ), ηλεκτρικό σάζι, πλήθος
κρουστών, ενώ υπάρχει και τραγούδι. Εκ πρώτης είναι σαν ν’ ακούς πολύ πιο…
στοναρισμένους 23 Skidoo,
αλλά στην πορεία αντιλαμβάνεσαι πως το θορυβώδες no wave, είναι ακόμη πιο…
εθνολογικά πλατύ και κοινωνικά στερεωμένο, ώστε να σε αναγκάζει να τοποθετήσεις
τους Anarchist Republic of Bzzz κάπου πιο πέρα και πάντως μόνος τους. Θα επιχειρήσω να
περιγράψω λοιπόν αυτό που ακούω με όσο πιο σαφείς, αν και ακατάστατες, λέξεις
μπορώ. No wave, ethno-beat,
ethno-kraut, hip-hop, anadolu rock. Κάπως το «έπιασα», αλλά θέλει
δουλειά ακόμη… Πολύ δυνατό, πυρακτωμένο θα το αποκαλούσα άλμπουμ, που θα το
γουστάρουν, σίγουρα, τελείως διαφορετικά ακροατήρια.
QUEEN ELEPHANTINE: Kala [Atypeek Music, 2016]
Παλιοί γνώριμοι οι Queen Elephantine, καθώς ένα προηγούμενο LP τους, το “Scarab”, είχε κυκλοφορήσει πριν τρία
χρόνια από την ελληνική Cosmic Eye.
Το συγκρότημα, όπως γράφαμε και τότε (17/7/2013)… σχηματίστηκε στο Χονγκ-Κονγκ
το 2006, ενώ έχει κυκλοφορήσει κάμποσα CD, CD-R, κασέτες, 7ιντσα και
κανονικά άλμπουμ έως σήμερα, με το “Kala” να αποτελεί την πιο πρόσφατη δουλειά τους. Με έδρα, εδώ και
χρόνια, το Providence του Rhode Island,
οι Queen Elephantine
(όπως ξαναγράφαμε και τότε)… εμφανίζουν πολλά στοιχεία, τα οποία θα
μπορούσε να τους εκτροχιάζουν από την πιο τυπική διαστημική τροχιά. Δεν έχουμε να κάνουμε, δηλαδή, μ’ ένα κλασικό lost in space συγκρότημα, αλλά με
μιαν ομάδα μουσικών που χειρίζεται εξ ίσου καλώς το βαρύγδουπο stoner, με το... δυσοίωνο
επίχρισμα. Πιο doomy
και πιο πειραματικό από το “Scarab”,
όπως και κάπως «μεταλλικό» ή «μεταλλικότερο» κατά τόπους, το “Kala” είναι ένα βαρύ, σκληροτράχηλο άλμπουμ
με τα πιο… αισθαντικά στοιχεία του να εμφανίζονται σε λίγα σχετικώς tracks (“Onyx”, “Throne of the void the hundred petal lotus”) και να είναι,
προφανώς θα πω εγώ, τα ωραιότερα.
Οι Queen Elephantine το πάνε «παραπέρα» με το “Kala”, δίχως, όμως, την απαραίτητη κάλυψη (από τα μέσα).
CHROMB!: 1000 [Atypeek Music, 2016]
Άλλη μιαν… ωραία παραξενιά αποτελεί και το “1000” των Chromb!. Γάλλοι πρέπει να
είναι οι Chromb! αν
κρίνω από τα ονόματά τους (Léo Dumont ντραμς, κρουστά, φωνή, Camille Durieux πιάνο, σύνθια, Lucas Hercberg μπάσο, σύνθια, Antoine Mermet σαξόφωνα, σύνθια) κι
ένα μείγμα RIO, Canterbury και
σκληροπυρηνικού αβαντγκαρντίστικου jazz-rock
(o John Zorn μπορεί να είναι μια καλή
αναφορά-επιρροή) είναι η μουσική τους στο “1000”, ένα άλμπουμ που προσφέρει
πολύ έντονες ορχηστρικές συνθέσεις, συχνά σε γρήγορα tempi και με συνεχή «γεμίσματα» απ’ όλα
τα όργανα. Η ενεργητικότητα και ο δυναμισμός (ας πούμε του rock) είναι τα βασικά γνωρίσματα της
μουσικής των Chromb!, οι
οποίοι τα «χώνουν» μονίμως και διαρκώς, πριν μας εκπλήξουν με το πιο progressive κομμάτι
τους (με τα ωραία σαξόφωνα, πλήκτρα και φωνητικά), το έσχατο “Il en fallait”, που κατακρατεί στοιχεία από ZNR και King Crimson, επενδύοντας ιδιαιτέρως στο ρυθμικό
τμήμα.
SHAMAN ELEPHANT: Crystals [Karisma, 2016]
Το (σύγχρονο) progressive rock πάει καλά στη Νορβηγία, με τα σχετικά συγκροτήματα
(Seven Impale,
D'AccorD, Occicles κ.λπ.), το ένα μετά το άλλο όπως
λέμε, να δίνουν δισκάκια, δίσκους και… δισκάρες. Τετράδα είναι οι Shaman Elephant, προέρχονται από το Bergen και αποτελούνται από τους Jonas Særsten όργανο, πλήκτρα,
κιθάρες, φωνητικά, Eirik Sejersted Vognstølen κιθάρες,
φωνή, Ole-Andreas Sæbø Jensen μπάσο, φωνή, κρουστά, κιθάρες και Jard Hole ντραμς,
κρουστά. Το στυλ τους έχει αναφορές στο κλασικό… αρτίστικο progressive (οι Yes θα παραμένουν πάντα μια πρωταρχική
αναφορά), μπολιάζοντάς το όμως με αρκετά hard στοιχεία. Υπάρχουν οι ωραίες
απλωμένες μελωδίες, σωστή δουλειά στον αρμονικό τομέα (ιδίως μέσω των
προσεγμένων φωνητικών), αλλά υπάρχει και πολύ αποφασιστικό rhythm section, με τα σολιστικά μέρη
να έρχονται συχνά σε δεύτερη μοίρα – μιας και το ομαδικό παίξιμο προβάλλεται
περισσότερο από τις γραμμές του γκρουπ. Όλα τα κομμάτια των Shaman Elephant έχουν ενδιαφέρον και
δύσκολα μπορείς κάποιο να ξεχωρίσεις. Το “Crystals” διαθέτει δηλαδή φοβερή ενότητα σαν άλμπουμ και παρότι η
διάρκειά του δεν είναι και μικρή (ξεπερνά τα 45 λεπτά), νοιώθεις –κι έτσι
είναι– να μην περισσεύει τίποτα. Βεβαίως τα δύο μεγαλύτερα σε διάρκεια tracks που βρίσκονται στο
τέλος τού άλμπουμ (το 10λεπτο “The jazz”
και το 13λεπτο “Stoned conceptions”)
είναι εκείνα που κερδίζουν τις εντυπώσεις (και όχι μόνον επειδή ακούγονται
τελευταία), με τους Shaman Elephant να μου θυμίζουν τα… εκτραχηλισμένα italian prog σχήματα των seventies (τους Alphataurus π.χ.).
Δυνατό CD,
που… μάλλον θα ενθουσιάσει τους φίλους του σύγχρονου hard-prog.