Κυριακή 26 Σεπτεμβρίου 2021

πέρασαν 40 χρόνια από τότε που ο Μάνος Χατζιδάκις οραματίστηκε και πραγματοποίησε τους πρώτους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού, στην Κέρκυρα – σκέψεις για μια διοργάνωση, που δημιούργησε «κατάσταση» στο ελληνικό τραγούδι, στην δεκαετία του ’80

Το Σαββατοκύριακο 26-27 Σεπτεμβρίου 1981, ακριβώς 40 χρόνια πριν, διοργανώθηκαν στην Κέρκυρα, στο Δημοτικό Θέατρο της πόλης, οι πρώτοι Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού, τους οποίους είχε οραματιστεί ο Μάνος Χατζιδάκις.
Σαν εκδήλωση εντασσόταν κι εκείνη σ’ ένα γενικότερο πλέγμα πολιτιστικών παρεμβάσεων που είχε αναλάβει να φέρει εις πέρας ο Μ. Χατζιδάκις στην πρώτη φάση της Μεταπολίτευσης (δες π.χ. τις Μουσικές Γιορτές στα Ανώγεια, τις εκδηλώσεις του Τρίτου Προγράμματος «Πάσχα 1980», τον Μουσικό Αύγουστο στο Ηράκλειο κ.λπ.), επιχειρώντας να θέσει τις βάσεις για κάποιους ποιοτικούς θεσμούς, που θα έβγαζαν το νέο ελληνικό τραγούδι και την ελληνική μουσική, τους δημιουργούς δηλαδή, από το σκοτάδι στο ξέφωτο.
Τι υπήρχε, έως τότε, ως θεσμός; Μόνο το Φεστιβάλ Ελληνικού Τραγουδιού, που διεξαγόταν κάθε Σεπτέμβριο στην Θεσσαλονίκη, και το οποίο, στις αρχές της δεκαετίας του ’80, είχε απολέσει πλέον ακόμη κι εκείνη την «ελαφρά» λάμψη και σπιρτάδα, που είχε στο ξεκίνημά του και έως τα μέσα του ’70, οδεύοντας, μέσα από επιλογές χωρίς ουσιαστική προοπτική, προς μια πλήρη παρακμή.
Αυτό το έβλεπε ο Μάνος Χατζιδάκις κι έχοντας επίσης αντιληφθεί, λόγω της δουλειάς του, πως υπήρχε σοβαρό καλλιτεχνικό δυναμικό που ασφυκτιούσε, πίσω από την εμπορική βιτρίνα του τραγουδιού μας, χωρίς τις ευκαιρίες να παρουσιάσει κάπου την δουλειά του, αποφασίζει το τόλμημα.
Να προτείνει μια νέα αρχή, ένα νέο φεστιβάλ, που θα το προσδιόριζε με την λέξη «αγώνες» και που θα το αγκάλιαζε ο Δήμος Κερκυραίων, επί δημαρχίας Ιωάννη Κούρκουλου, δίνοντας βήμα σε νέους βασικά δημιουργούς ώστε να δείξουν την δουλειά τους.
Οι συμμετοχές, που είχαν υποβληθεί, ήταν εκατοντάδες! Ο ίδιος ο Μάνος Χατζιδάκις είχε πει πως για την τρίτη διοργάνωση, που δεν έγινε ποτέ εν τω μεταξύ, είχαν σταλεί, 502 τραγούδια (!), τα 300 από τα οποία ήταν στο ύφος του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης! Υποθέτουμε πως κάπως έτσι θα ήταν τα πράγματα, τουλάχιστον από πλευράς ποσοστών, και στις πρώτες δύο (και μοναδικές) διοργανώσεις.
Η σύγκριση με το Φεστιβάλ Ελληνικού Τραγουδιού της Θεσσαλονίκης ήταν συνεχής – και ο ίδιος ο Μάνος Χατζιδάκις στις συνεντεύξεις του εκείνης της εποχής δεν παρέλειπε να σημειώνει τα σχετικά:
«Στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, τόσα χρόνια, δεν είδα ένα καλλιτέχνη να κάνει μια δουλειά ολοκληρωμένη. Απ’ την Κέρκυρα, όμως, βγήκαν τον πρώτο χρόνο τέσσερις (Μακρής, Τσαλίκη, Παπασταύρου, Νικολαΐδης) και τον δεύτερο χρόνο δύο (Τσαπάρας, Αντενούτσι), οι οποίοι κάνανε στις δισκογραφικές εταιρείες δίσκους, αφού τους ζήτησαν. Δεν έγινε το αντίστοιχο σ’ όλα αυτά τα 17 χρόνια απ’ τη Θεσσαλονίκη. Λοιπόν αυτό δεν είναι κάτι θετικό; Στη δισκογραφία υπάρχουν, τα δύο χρόνια που λειτούργησε ο θεσμός, έξι δίσκοι, που έχουν ενδιαφέρον σ’ ένα καλλιτεχνικό επίπεδο».
[περιοδικό «Ποπ & Ροκ», τεύχος #68, Οκτώβριος 1983]
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/40-hronia-apo-toys-protoys-agones-ellinikoy-tragoydioy-stin-kerkyra

3 σχόλια:

  1. Θαυμάσια ανάρτηση, με μεγάλη χαρά υποδεχθήκαμε αυτό το θρυλικό θέμα από την "πένα" σου!
    Από τους δίσκους-σταθμούς στη δισκοθήκη μας, κάπου στα πρώτα βήματα της δειλά αναδυόμενης "κουλτούρας" μας...
    Αργότερα εντάχθηκαν σ' αυτήν (τη δισκοθήκη), όλοι οι δίσκοι του εξαιρετικού Γιώργου Μακρή και κάποιοι από τον επίσης αγαπημένο Βασίλη Νικολαΐδη, καθώς και η "Αυταπάτη".
    Να προσθέσω στις προσωπικές προτιμήσεις, δύο ακόμη αγαπημένα τραγούδια από τους αγώνες της Κέρκυρας, "Αν δεν είσαι τυχαίος" με τον Κώστα Ζηβόπουλο (τι ωραία, που έβαλες το βιντεάκι, είχα "κόλλημα", μπορώ να τ' ακούω συνέχεια αυτό το τραγούδι...) και "Χορός συρτός" με τον Νικόλα Μητσοβολέα (στίχοι Γ. Σκαρίμπα).
    Ευχαριστούμε πολύ, προσδοκούμε και στη μελλοντική ανάρτηση για τους δεύτερους αγώνες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Σχόλια από το fb...

    Μαίρη Δαλάκου
    Η διοργάνωση και η όλη εμπειρία ήταν μοναδική, η επαφή - συνεργασία με τον Μάνο κι' όλους, μουσικούς και συναγωνιζόμενους καλλιτέχνες, ήταν κάτι μαγικό...κι' όπως το είπες, παρακαταθήκη!

    Γιώργος Χαρωνίτης
    Κάποτε (once upon a time...) σε παρέα συναδέλφων, είχα εκφράσει την άποψη ότι όσους είχε "αγγίξει" ο Χατζιδάκις (πλην κάποιων εξαιρέσεων) δεν είχαν καλή τύχη και παρεξηγήθηκα ότι αμφισβητούσα τις καλλιτεχνικές ποιότητες του Μάνου - πράγμα που δεν ισχύει, φυσικά. Δεν τόλμησα να επαναφέρω το θέμα!

    Σταύρος Καρτσωνάκης
    ΄Ετσι είναι, να προσθέσω (για την ιστορία) διότι για μένα αυτοί οι δύο δίσκοι έχουν πολύ ζουμί και δεν τους βαρέθηκα ποτέ να τους ακούω ένα κείμενο του Νότη Μαυρουδή την ίδια περίοδο που αποδελτίωσα στο οποίο κατακεραυνώνει την...προσπάθεια με τρομερά υποτιμητικούς όρους (αξιοπρόσεκτο για τον ίδιο) (φαντάζομαι δεν θα θέλει να το θυμάται), και βέβαια τη διαβολική φυσαρμόνικα στη Δικαίωση που παίζει ο Δήμος Μούτσης, και πολλά πολλά άλλα αν ψάξουμε ενδιαφέροντα όπως μια ανέκδοτη ηχογράφηση που ανέβασα πέρσι από το αρχείο μου όπου η αγαπημένη μου Πλάτωνος τραγουδά το Πίσω από το παράθυρο μου των Χάνομαι γιατί ρεμβάζω συγκλονιστικά με τον μοναδικό της τρόπο.

    Stefanos Dekerian στον Σταύρος Καρτσωνάκης φυσαρμόνικα παίζει ο Μάνος Αβαράκης, τοσο στους αγώνες, όσο και στο δίσκο!

    Stefanos Dekerian στον Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας Πάντως όντας από τους βασικούς ενορχηστρωτές των αγώνων (3 τραγούδια), δεν γνώριζα έως τότε προσωπικά τον Χατζιδάκι, εν αντιθέσει με τον Ν. Κηπουρό και τον Δ. Μαραγκόπουλο (Που ήταν επίσης ενορχηστρωτές) που ήταν ήδη συνεργάτες του στο τότε Γ' Πρόγραμμα. Πράγμα που ανέφερε ο ίδιος ο Χατζιδάκις στην press conference που έγινε αμέσως μετά τους αγώνες στην ΕΡΤ, για να "δικαιολογηθεί" τρόπον τινά για τα περί Χατζιδακικού ύφους των τραγουδιών. Και βέβαια ποτέ δεν αναφέρθηκαν στο δίσκο (παρ' όλη την υπόσχεση του Μάτσα) κανείς από τους ενορχηστρωτές των 30 τραγουδιών των αγώνων!!!

    Σταύρος Καρτσωνάκης
    δηλαδή ο Χατζιδάκις έχει βάλει το όνομά του στο εξώφυλλο χωρίς να έχει κάνει την ενορχήστρωση???

    Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας
    Διεύθυνση λέει, δεν λέει ενορχήστρωση. Ο Χατζιδάκις βασικά δεν έκανε ενορχηστρώσεις. Είχε τους μουσικούς γι' αυτό παλιά ή τους ενορχηστρωτές πιο μετά. Καρακατσάνη, Κυπουργό κ.ά.

    Stefanos Dekerian
    Δεν αναφέρει πουθενά ενορχήστρωση, παρά μόνο διεύθυνση ορχήστρας, όπως συνέβη στην πραγματικότητα!

    Stefanos Dekerian στον Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας
    παλαιότερα (δεκαετίες 60-70) έκανε, αλλά δεν έγραφε παρτιτούρες τους τα μάθαινε απ ευθείας στο στούντιο!

    Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας
    Λέει κάτι ο Καρακατσάνης για τα Πέριξ, πώς γίνανε, αλλά ψάχνω να το βρω...
    Βασικά διάλεγε μουσικούς, δεν διάλεγε όργανα.
    Άκουσε στο 19:40... https://youtu.be/uFA8nX_xjPc?t=1181
    Ο Τάσος Καρακατσάνης στην Κατάθεση ψυχής του Κώστα Μπαλαχούτη | 16/5/2021

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Stefanos Dekerian
      εδώ θα διαφωνήσω μαζί σου, διάλεγε πρώτα τα όργανα και μετά τους μουσικούς. Έδινε μεγάλη βάση στην ενορχήστρωση και αυτό άλλωστε είναι εμφανές στο σύνολο του έργου του.

      Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας
      Δεν άλλαζε εύκολα μουσικούς, οι ίδιοι παίζανε στα περισσότερα.
      Και σε όλους τους δίσκους του είναι εμφανής η απουσία παραγωγού. Γι' αυτό δεν υπάρχει "ήχος", αλλά διάφοροι "ήχοι", που μοιάζουν μεταξύ τους, γιατί παίζανε οι ίδιοι άνθρωποι, χωρίς κάποιο όραμα (ήχου). Τέλος πάντων. Άξιοι μουσικοί, με ιδέες, με εμπειρία, αλλά η ηχογράφηση έχει τις δικές της απαιτήσεις. Κάτι που στην Ελλάδα δεν έγινε ποτέ κατανοητό.

      Σταύρος Καρτσωνάκης
      axax λοιπόν εγώ (πολύ ενδιαφέρουσα η κουβέντα) νόμιζα λοιπόν 40 χρόνια πως η ενορχήστρωση ήταν και αυτή του Χατζιδάκι, βέβαια έχετε δίκιο, διεύθυνση γράφει ο δίσκος, αλλά, όπως και νάχει, υπέροχα τραγούδια στο σύνολό τους, και αυτό με τη φυσαρμόνικα μου το έχει πει και ο ίδιος ο Μούτσης , γι' αυτό και τόγραψα, και σε συνέντευξη και κατ' ιδίαν, τι να πω, στις αγορές του πάντως γράφει καθαρά για τον κυπουργό και τις ενορχηστρώσεις, αλλά και σε άλλα έργα αναφέρεται η ενορχήστρωση Καρακατσάνη, εδώ δεν ήξερα τα παρασκήνια που αναφέρει ο αγαπητός Στέφανος

      Stefanos Dekerian στον Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας ξέρεις πολλούς παραγωγούς στην Ελλάδα που να είναι γνώστες (με όλη τη σημασία της λέξης), να γνωρίζουν τουλάχιστον να χειρίζονται κονσόλα, αν όχι και ενορχήστρωση όπως συμβαίνει ανέκαθεν στο εξωτερικό; άν ξέρεις να μου τον γνωρίσεις! Μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού αυτοί και πολλούς λέω. Ο παραγωγός στην Ελλάδα αρκείται στο να κλείνει το στούντιο και να επιβλέπει να μην ξεπερνά ο καλλιτέχνης τις ώρες του budget!!! Παρ' όλα αυτά θεωρώ ηχογραφήσεις του Μάνου όπως η Μυθολογία πχ εξαιρετική για τα Ελληνικά δεδομένα της εποχής!!

      Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας
      Ειδικά εκείνα τα χρόνια ('60-'70) δεν υπήρχε ούτε ένας. Ο παραγωγός ήτανε κάτι ανάμεσα σε καφετζή, τηλεφωνητή και γραφειοκράτη. Δεν ήξερε, εννοείται, ούτε που έπεφτε το ντο στο πεντάγραμμο.

      Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας στον Σταύρος Καρτσωνάκης
      >> Λένε πως η δικιά μου ενορχήστρωση τα ενοποίησε. Μα δεν έκανα καμιά ενορχήστρωση. Την πρώτη χρονιά τις ενορχηστρώσεις τις κάνανε δέκα άνθρωποι και στην δεύτερη δύο.<< το αναφέρω και μέσα στο κείμενο - λόγια του Χατζιδάκι

      Stefanos Dekerian στον Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας γιατί τις επόμενες υπήρχε; για μετά το 2000 μέχρι σήμερα δεν το συζητώ, δεν υπάρχουν καν παραγωγοί στις εταιρείες!!! Ό,τι κάνει ο καθένας μόνος του και πολλές είναι καλύτερες από τις αντίστοιχες του 80-90!!!

      Kwstas Agas
      Αχ μακάρι αυτός ο πολύ ωραίος θεσμός να είχε κρατήσει κάμποσα χρόνια ακόμη ...

      Διαγραφή