Χιλή, 11 Σεπτεμβρίου 1973: 48 χρόνια από το πραξικόπημα του Πινοσέτ και την ανατροπή της κυβέρνησης Αλιέντε. Πώς επηρεάστηκε η ελληνική πραγματικότητα στην πολιτική, τις Τέχνες και τα Γράμματα, από τα ιστορικά γεγονότα;

Σήμερα συμπληρώνονται 48 χρόνια από τις 11 Σεπτεμβρίου 1973, όταν, στην Χιλή, ο στρατηγός Augusto Pinochet ανέτρεψε, βίαια και αιματηρά, την σοσιαλιστική κυβέρνηση του Salvador Allende.
Οι Χιλιανοί τιμούν πάντα με εκδηλώσεις και διαδηλώσεις μνήμης την επέτειο, η οποία (επέτειος) συνοδεύεται συχνά από επεισόδια και συλλήψεις… κατά τα γνωστά και αναμενόμενα.

Αφορμής δοθείσης κατεβάσαμε από την δισκοθήκη μας δύο άλμπουμ του τραγουδοποιού Victor Jara, που δολοφονήθηκε από την χιλιανή χούντα την 16η Σεπτεμβρίου 1973, προκειμένου να ξανακούσουμε κάποια τραγούδια του, που πάντα θα μας κάνουν να ανατριχιάζουμε και γιατί όχι να δακρύζουμε, ενώ ξεφυλλίσαμε και διάφορα βιβλία – κάποια από τα πολλά, τέλος πάντων, που έχουν εκδοθεί στη χώρα μας, με θέμα τα γεγονότα της εποχής.
Να μερικοί τίτλοι:  «Ο Δρόμος της Χιλής» [Μνήμη, 1971] του Ρεζί Ντεμπρέ, που περιέχει 70 σελίδες(!) συνέντευξη με τον Salvador Allende, «Η Χιλή του Αλλιέντε / Ένας “νέος δρόμος” προς τον σοσιαλισμό» [Εκδόσεις Ράππα, 1972] του Ε. Ρόμπλες και «Χιλή, Η ταξική αναμέτρηση» [Βέργος, 1974], μια εξαιρετική συλλογική έκδοση, με την παράθεση όλων εκείνων των μεταλλαγών, που είχαν οδηγήσει στην ανατροπή τής κυβέρνησης Allende, σε ωραία μετάφραση από τον Φώντα Κονδύλη.
Το βασικό άλμπουμ του Victor Jara που διαθέτουμε είναι η βρετανική συλλογή “Manifiesto, Chile September 1973”, σε ετικέτα XTRA από το 1974. H XTRA ήταν ένα παράλληλο label της εταιρείας Transatlantic, στο οποίο αποτυπωνόταν πολύ blues και folk. Σ’ αυτό το «είδος» τού international folk εντασσόταν, φυσικά, και ο Victor Jara.
Το εν λόγω άλμπουμ δεν περιλαμβάνει απλώς τα ωραιότερα τραγούδια του Victor Jara, όπως τα “Te recuerdo Amanda” (που έχουν πει η Joan Baez, ο Robert Wyatt κ.ά.), “Canto libre”, “La plegaria a un labrador” (το έχει πει και η Μαρία Φαραντούρη), “El derecho de vivir en paz” και “Manifiesto”, αλλά κι ένα 4σέλιδο ένθετο με τους στίχους στην ισπανική και την αγγλική, τη μετάφραση των οποίων είχαν επιμεληθεί η Joan Jara (σύζυγος του Victor Jara) και ο άγγλος ποιητής Adrian Mitchell (1932-2008).
Μάλιστα οι αγγλικοί στίχοι απαγγέλλονται, στις ηχογραφήσεις, από την ίδια την Joan Jara, πλην του “Estadio Chile” τους στίχους του οποίου απαγγέλλει ο Adrian Mitchell. Πρόκειται για το τελευταίο ποίημα που έγραψε ο Victor Jara, ενώ εκρατείτο στο Estadio Chile λίγο πριν φονευθεί.
Παραθέτουμε μια απόδοση του περίφημου “El derecho de vivir en paz”, το οποίο περιλαμβανόταν αρχικώς στο LP του Victor Jara με τον ίδιο τίτλο, που είχε κυκλοφορήσει στη Χιλή το 1971.
Το δικαίωμα να ζεις ειρηνικά
«Το δικαίωμα να ζεις / Ποιητή Χο Τσι Μιν / Το χτύπημα στο Βιετνάμ / Είναι για όλους εμάς / Κανένα όπλο δεν θα σβήσει / Το αυλάκι στο ριζοχώραφό σου / Το δικαίωμα να ζεις ειρηνικά
Η Ινδοκίνα είναι το μέρος / Στην άλλη μεριά της θάλασσας / Εκεί όπου ανατινάζουν το λουλούδι / Με γενοκτονίες και ναπάλμ / Το φεγγάρι είναι μια έκρηξη / Που ενώνει κάθε κραυγή / Το δικαίωμα ειρηνικά να ζεις
Το τραγούδι μας θείε Χο / Είναι η φωτιά της αγνής αγάπης / Είναι το περιστέρι στον περιστερώνα / Ο καρπός από το δέντρο / Αυτό είναι το παγκόσμιο τραγούδι / Μια αλυσίδα που θα φέρει τη νίκη / Το δικαίωμα να ζούμε εν ειρήνη».
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/san-simera/48-hronia-apo-praxikopima-toy-pinoset-kai-tin-anatropi-tis-kybernisis-aliente-sti-hili