Κυριακή 20 Νοεμβρίου 2022

«Έγκλημα στα Παρασκήνια»: η θρυλική αστυνομική ταινία του Ντίνου Κατσουρίδη από το 1960 – βασισμένη σε σενάριο του Γιάννη Μαρή παραμένει αγέραστη μέχρι σήμερα

Το «Έγκλημα στα Παρασκήνια» (1960), σε σκηνοθεσία Ντίνου Κατσουρίδη, είναι μία από τις πιο απολαυστικές ελληνικές ταινίες. Όποτε και να τη δεις, όσες φορές και να την έχεις παρακολουθήσει αποκλείεται να μην σε παρασύρει στο ρυθμό της, αποκλείεται να μην σε παγιδεύσει στην αναπάντεχη και υπόγεια ατμόσφαιρά της.
Πολύ σπάνια συναντάς σε ελληνικές ταινίες, ανεξαρτήτως είδους, τέτοια καθαρή αφήγηση, τέτοια σκηνοθετική βιρτουοζιτέ, μαζί με μια κινηματογραφική ζωντάνια, κατ’ ευθείαν βγαλμένη από την μεγάλη παράδοση του αμερικάνικου και γαλλικού crime film.
Πέραν πάσης αμφιβολίας το «Έγκλημα στα Παρασκήνια» είναι η κορυφαία αστυνομική ταινία στην ιστορία του ελληνικού σινεμά, ένα σχεδόν εξπρεσιονιστικό αριστούργημα με γοητεία διαχρονική.
Οπωσδήποτε η σκηνοθεσία του Ντίνου Κατσουρίδη υπήρξε απαράμιλλη –κάτι που το διαπιστώνεις πιο εμφατικά, αν έχεις διαβάσει το βιβλίο με τον ίδιο τίτλο του Γιάννη Μαρή, στο οποίο βασίστηκε το σενάριο–, αλλά το ίδιο απαράμιλλη είναι και η «σκοτεινή» φωτογραφία του Αριστείδη Καρύδη-Fuchs και βεβαίως η μουσική του Μίμη Πλέσσα.
Οι δεύτεροι και οι τρίτοι ρόλοι απογειώνουν την ταινία
Εν τω μεταξύ, το σπάνιο και το απρόσμενο, που συμβαίνει με το «Έγκλημα στα Παρασκήνια», είναι η διαμόρφωση των δεύτερων και τρίτων ρόλων της ταινίας.
Ενώ οι δύο βασικοί πρωταγωνιστές, ο Αλέκος Αλεξανδράκης (δημοσιογράφος Μακρής) και ο Τίτος Βανδής (αστυνόμος Μπέκας) είναι αυτοί που πρέπει να είναι, χωρίς εξάρσεις στις ερμηνείες τους, κάτι που το απαιτούσε χοντρικά και το σενάριο (ιδίως στην περίπτωση του Μπέκα), είναι οι δεύτεροι και οι τρίτοι ρόλοι εκείνοι, που απογειώνουν την ταινία.
Κορυφαία ανάμεσα στους κορυφαίους, εδώ, η Ζωρζ Σαρρή (ως ηθοποιός Θάλεια Χαλκιά), που υποδύεται με μοναδική αυτοσυγκράτηση αυτήν τη φοβισμένη, την υποχθόνια, αλλά και ραδιούργα γυναίκα, που ουσιαστικά κινεί όλα τα νήματα της ιστορίας, ελέγχοντας με τον τρόπο της τους πάντες. Όχι άδικα, λοιπόν, την Ζωρζ Σαρρή θα τιμούσε η 1η Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου (Θεσσαλονίκη, 20-26 Σεπτεμβρίου 1960) με βραβείο Β Γυναικείου Ρόλου.
Εκτός από την Ζωρζ Σαρρή, τώρα, υπάρχουν πέντε(!) ακόμη ηθοποιοί σε τρίτους(!) ρόλους, που κλέβουν ασυζητητί την παράσταση. Μπορεί, στην ταινία, να μην εμφανίζονται για περισσότερο από ένα, δύο ή τρία λεπτά ο καθένας. Είναι όμως αρκετά αυτά, για να δώσουν στο «Έγκλημα στα Παρασκήνια» μια μαγική ώθηση – να το απογειώσουν!
Μία τέτοια απογειωτική σκηνή είναι εκείνη της αρχής, πριν πέσουν οι τίτλοι, όταν ο «άγνωστος» ψηλός, με το καπέλο και την καμπαρντίνα (Γκίκας Μπινιάρης) πηγαίνει στο Θέατρο Γκλόρια, μπαίνοντας από την πόρτα των παρασκηνίων και ζητώντας από τον θυρωρό (Δήμος Σταρένιος) να δει την πρωταγωνίστρια Ρόζα Δελλή (Έφη Μελά).
Ο Γ. Μπινιάρης, που υποδύεται τον Μάκη Αγγέλογλου, τον πιο αποσυνάγωγο «ήρωα» της ταινίας, δεν θα ξαναεμφανιστεί, παρά μόνον νεκρός και από μακριά, αλλά στη συγκεκριμένη σκηνή, και μέσα από τον διάλογο με τον θυρωρό, καταφέρνει να σε βάλει αμέσως στο κλίμα.
Κατ’ αρχάς το ότι μπαίνει στο θέατρο από τα παρασκήνια αρκεί. Το ότι ανεβαίνει από την πίσω σκάλα στο καμαρίνι τής Δελλή, επίσης αρκεί. Όλοι αντιλαμβανόμαστε πως εδώ κάτι συμβαίνει, πως τον άνθρωπο αυτόν δεν πρέπει να τον δει κανείς, παρά μόνον η Δελλή. Έτσι, το κουβάρι αρχίζει να ξετυλίγεται από τα πρώτα δευτερόλεπτα, χωρίς καθυστερήσεις...
Εκπληκτικός είναι, περαιτέρω, και ο σπουδαίος ηθοποιός Γιώργος Δαμασιώτης (θείος του Μάκη Αγγέλογλου και φύλακας σ’ ένα μισοδιαλυμένο οικοδόμημα), στην πιο μαύρη και πιο νυχτερινή σκηνή της ταινίας, σ’ έναν τελείως σπαραχτικό ρόλο.
Έξοχη είναι ακόμη η Σαπφώ Νοταρά, στο ρόλο της παραδουλεύτρας τής Θάλειας Χαλκιά, στο σπίτι της οποίας κρύβεται (η Χαλκιά), με την μνημειώδη ατάκα, εκεί προς το τέλος, που μάλλον ήταν εντελώς δική της, εκφράζοντας παράλληλα και τον γενικότερο ψυχισμό της: «και μη μου σεκλετίζεσαι (κυρά μου), οι άντρες όλοι ίδιοι είναι, γουρούνια»!
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/cinema/einai-egklima-sta-paraskinia-i-koryfaia-elliniki-astynomiki-tainia

5 σχόλια:

  1. Σχόλια από το fb...

    δημήτρης θεοδωρόπουλος
    (Αντιγράφω): ... «το ίδιο απαράμιλλη είναι και η «σκοτεινή» φωτογραφία του Αριστείδη Καρύδη-Fuchs»... Πραγματι μια από τις κορυφαίες στιγμες στην εικόνα από τον περίφημο Ντιντη, που ήταν και ο πρωτος ήδη από τις αρχές της δεκαετίας ‘80 που ανέπτυξε στον υπολογιστή του(!), ένα database του ελληνικού κινηματογράφου. Στα τζαζ σάουντρακς της περιόδου ας προστεθεί φυσικά και το περίφημο του Charles Mingus για το Shadows, 1959, του Κασσαβέτη.
    Συγχαρητήρια για ένα πολύ υψηλο επίπεδο ανάλυσης!

    Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας
    Είναι πολλά τα τζαζ σάουντρακ της εποχής (αμερικάνικα, γαλλικά κ.λπ.). Εδώ αναφέρθηκα απλώς σε 2-3 "μπιγκ-μπαντικά" του Χόλλυγουντ, που λογικά είχε ακούσει και ο Πλέσσας.

    Vassilis Serafimakis
    "κααλό παιδί"
    μπράβο, βρε Φώντα!

    George Floudas
    Ταινιάρα, και μάλιστα σε ένα είδος που δεν ευτύχησε στην Ελλάδα.

    Valadis Terzopoulos
    Φοβερό κείμενο. Αντίστοιχη εντύπωση σκηνοθεσία, φωτογραφία, ερμηνείες,μου χε κάνει και η ταινία "Ληστεία στην Αθήνα" 1969 του Σερντάρη. Δεν είναι κατηγορίας "Έγκλημα στα Παρασκήνια" οκ. Εχει και εξαιρετική jazz επιμέλεια του Γιώργου Θεοδοσιάδη.

    Φώντας Δισκορυχείον Τρούσας
    Σπουδαία ταινία και αυτή. Έχω ήδη γράψει ένα μικρό κείμενο, αλλά θα γράψω και μεγαλύτερο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. και το Έγκλημα στο Κολωνάκι του 1959 στο ίδιο ύφος είναι πολύ αξιόλογο. Εδώ έχουμε και την πιο νουάρ παρουσία του παλιού ελλ σινεμά. Το Μιχάλη Νικολινάκο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλό, αλλά καμία σχέση με το "Έγκλημα στα Παρασκήνια". Κατώτερο ασυζητητί.

      Διαγραφή
  3. καμμιά σχέση..ίδια εποχή, ίδιοι περίπου συντελεστές,ίδια θεματολογία και αισθητική.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σκηνοθετικά δεν συγκρίνεται, είναι τελείως τυχαίο σε σχέση με το "Έγκλημα στα Παρασκήνια", νύχτα με τη μέρα.

      Διαγραφή