Όλοι οι αναγνώστες του Δισκορυχείου γνωρίζουν τον Πάνο
Σαββόπουλο όχι μόνο από τις «ρεμπέτικες» ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές
εκπομπές του και το υπόλοιπο σχετικό έργο του, αλλά και από τις προσωπικές
ηχογραφήσεις του. Το νεοκυματικό «Δωμάτιο» [Polydor, 1968], το acid-folk «Επεισόδιο» [Polydor,
1971], την επανεμφάνισή του στη δισκογραφία με τα «Ετερόκλητα» [Μετρονόμος, 2012], το έξοχο
ανέκδοτο «Δια Ταύτα» [Anazitisi,
2011]… Πριν λίγο καιρό ο Πάνος Σαββόπουλος ολοκλήρωσε την προσωπική ιστοσελίδα
του, ανεβάζοντας μεγάλο μέρος του έργου του σε σχέση με τα ρεμπέτικα (εκπομπές,
παραστάσεις, κείμενα, βιβλία κ.λπ.), αλλά και εκτεταμένα στιγμιότυπα της πιο
προσωπικής διαδρομής του (δισκογραφία, φωτογραφίες, σχόλια κ.ά.). Ξεχωριστής
σημασίας είναι η σελίδα με τις «διάφορες ηχογραφήσεις», αφού εκεί
περιλαμβάνονται ανέκδοτα έως σήμερα τραγούδια του από παραστάσεις σε Ελλάδα
(1969-70) και Σουηδία (1977), που δεν έχουν μόνον ιστορική αλλά και
καλλιτεχνική αξία.
Και αναφέρομαι, κατά πρώτον, στα τραγούδια «Ο Ανέστης ο
μπεκρής», «Η κυρία», «Τα αραπάκια» και «Η εξομολόγηση της παρθένας», που
προέρχονται από συναυλία στο Παλαί ντε Σπορ της Θεσσαλονίκης (29/4/1969),
στο πλαίσιο της Φοιτητικής Εβδομάδας της ΦΕΑΠΘ. Τα τραγούδια αυτά, που
σχολιάζονται από τον ίδιο τον Πάνο Σαββόπουλο στο site του
(και γι’ αυτό δεν χρειάζεται να πω εγώ πολύ περισσότερα), είναι βασικά
αντιχουντικά και κοινωνικά με καλυμμένα αλλά… εμφανή μηνύματα, που έδιναν
κι έπαιρναν στις μπουάτ της εποχής, ενώ αποθεώνονται (όπως ακούμε) και στο live. Φυσικά, εκείνη την
εποχή, αυτά τα συγκεκριμένα τραγούδια, ήταν από δύσκολο έως αδύνατο να έβρισκαν
διέξοδο προς τη δισκογραφία και γι’ αυτό η τωρινή εμφάνισή τους αποτελεί κάτι
παραπάνω από ντοκουμέντο. Και όσον αφορά στη διαδρομή του ίδιου τού τραγουδοποιού,
αλλά και σε σχέση με το «άλλο» άσμα των πρώτων χρόνων της δικτατορίας.
Πάνος
Σαββόπουλος και… The Jimi Hendrix Experience “Axis: Bold as
Love”
|
Η δεύτερη συναυλία προέρχεται από τον
Ορφέα, στην Αθήνα (17/5/1970). Απ’ αυτήν ακούμε στο site δυο τραγούδια με νόημα – παρότι τούτα
είναι γνωστά από τον δίσκο «Επεισόδιο». Το πρώτο είναι «Το πειρατικό (Αρμίδα)»
σε λόγια Νίκου Καββαδία. Εδώ ακούμε τους στίχους του ποιητή και όχι τους
λογοκριμένους τού άλμπουμ («χασίς» αντί «κρασί», «καπνίσει» αντί «κοπανήσει»…).
Και όλοι σκεφτόμαστε πως θα χρειαζόσουν και… λίγο κότσια, ώστε να τραγουδούσες
τα κανονικά λόγια τής «Αρμίδας» σε μια συναυλία του ’70. Όμως και το άλλο τραγούδι, οι
«Τουρίστες», έχει κι αυτό τις αλλαγές του. Ενώ στο «Επεισόδιο» ακούμε… «πώς
χοροπηδάνε στη λιακάδα», στο live
έχουμε το… απλούστερο «πώς πηδάνε στη λιακάδα». Περαιτέρω η τελευταία στροφή
από το LP
(«Πάλι τ’ άλλο καλοκαίρι/ θα ’ρθουνε από το χέρι/ έκλεισε το καφενείο/ τους
τσιμπάν στο τελωνείο»), στη συναυλία του ’70 δεν ακούγεται, αφού στη θέση της
είχε μπει ένα άλλο τετράστιχο («Παίρνουν σβάρνα κάθε μέρα/ εκκλησίες και
μουσεία/ για να κλέψουν κάποια εικόνα/ και αυτόν τον Παρθενώνα»). Χμμμ… Ένα
αντιτουριστικό τραγούδι ήταν οι «Τουρίστες», το οποίο δεν θα άρεσε καθόλου
στους χουντικούς, που πέταγαν τη σκούφια τους για τους… τσογλαναραίους.
Το τρίτο live είναι σουηδικό (Στοκχόλμη, Teatern 9,
4/9/1977). Εδώ ο Πάνος Σαββόπουλος με τους Anonym ’77 αποδίδουν την…
εμπλουτισμένη «Χοντρή γιαγιά» και όχι τη σεμνή του άλμπουμ «Δια Ταύτα», ενώ
και ο «Σάββας» είναι διαφορετικός από την αποτύπωσή του στο LP της Anazitisi Records.
Έτσι πρέπει να είναι τα sites των παλαιών
καλλιτεχνών. Με πρωτότυπο υλικό και εκπλήξεις...
Ακούστε... διαβάστε...
Ακούστε... διαβάστε...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου