Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου 2016

LUCIO MAGRI ένα βιβλιαράκι του 1974

Ο Lucio Magri (1932-2011) υπήρξε σημαντικότατη φυσιογνωμία της κομμουνιστικής αριστεράς στην Ιταλία με πορεία και δράση ποικίλη, η οποία απλώθηκε σε μισόν αιώνα. Παρά ταύτα στην Ελλάδα δεν ήταν τόσο γνωστός. Έγινε, όμως, περισσότερο γνωστός μετά τον «επιδιωκόμενο» θάνατό του, το 2011, και τότε γράφτηκαν και μεταφράστηκαν (στο δίκτυο) πολύ ενδιαφέρουσες νεκρολογίες.
Χωρίς ποτέ να εγκαταλείψει την κομμουνιστική ιδεολογία, ο Magri βρέθηκε, από νωρίς σχετικά, σε πορεία σύγκρουσης με το PCI (Partito Comunista Italiano), το Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα δηλαδή, όταν τον Ιούνιο του ’69 ένας πυρήνας τής αριστερής τάσης του (Luigi Pintor, Valentino Parlato, Lucio Magri και Rossana Rossanda), εξέδωσε την ανεξάρτητη, μηνιαία στην αρχή, επιθεώρηση Il Manifesto. Λίγους μήνες αργότερα η ομάδα γύρω από την Manifesto, θα απομονωθεί από το κόμμα, με αποτέλεσμα να αποκτηθεί ακόμη περισσότερη αυτονομία και ελευθερία κινήσεων, που θα μετέτρεπε το περιοδικό σε καθημερινή πλέον εφημερίδα (1971).
Το 1974 ο Magri θα βρεθεί στο PdUP (Partito di Unità Proletaria), όταν το Κόμμα της Προλεταριακής Ενότητας θα συνδεθεί με την Manifesto, πριν (ο Magri) προσχωρήσει και πάλι στο PCI το 1984, λίγο πριν τον θάνατο τού Enrico Berlinguer, καθώς το ΙΚΚ θα εγκατέλειπε την καταστροφική πολιτική τού «ιστορικού συμβιβασμού», επιχειρώντας μια πιο αριστερή στροφή. Φυσικά, ο Magri θα δήλωνε παρών και στις διεργασίες που θα ακολουθούσαν την πτώση του «υπαρκτού σοσιαλισμού», συμμετέχοντας στην ίδρυση της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης (Partito della Rifondazione Comunista) το 1991…
Το 1974 (μάλλον μετά τη Μεταπολίτευση) είχε κυκλοφορήσει ένα βιβλίο του Lucio Magri στην Ελλάδα που είχε τίτλο... για ένα μαρξιστικό επαναστατικό κόμμα/ ο γαλλικός μάης κι η επανάσταση στη δύση [σύγχρονα κείμενα]. Ο Magri και τότε και βεβαίως μέχρι το θάνατό του δεν έπαυσε να πιστεύει στην ιδέα της αλλαγής, την οποία συνέδεε, πάντα, με τους νέους ανθρώπους και τα νέα άφθαρτα κόμματα (με τον ίδιον να στέκεται μονίμως απέναντι όχι μόνο στον συγκεντρωτισμό, αλλά και στη σοσιαλδημοκρατία). Θεωρούσε, δηλαδή, πως η πορεία μετάβασης προς μια αταξική, μη εκμεταλλευτική κοινωνία μπορεί να ξέμεινε από καύσιμα μέσα στον 20ον αιώνα, αλλά υπήρχε πάντα το έδαφος ώστε να πάρει ξανά μπροστά η μηχανή, τραβώντας το όχημα από τη λάσπη.
Δείτε τι έγραφε στις αρχές του ’70 (από το ελληνικό βιβλίο του)…

Σήμερα είναι πάλι πλατιά διαδομένη η πεποίθηση ότι στην τωρινή μας κοινωνία η επανάσταση αποτελεί μια πραγματική και πιεστική αναγκαιότητα. Ο όψιμος καπιταλισμός κατόρθωσε να διατηρήσει πολύ λιγότερο απ’ τους προδρόμους του τού 19ου αιώνα την εμπιστοσύνη στο «ανθρώπινο και προοδευτικό μέλλον». Ακόμα και πολλοί μη μαρξιστές διαπιστώνουν με διάφορους τρόπους ότι το σύστημα στο οποίο ζούμε είναι εσφαλμένο, ότι η παραπέρα ανάπτυξή του εντείνει ακόμα περισσότερο τις εγγενείς αντιθέσεις του και κάνει ακόμα πιο οφθαλμοφανή την απανθρωπιά του. Η κοινωνία αυτή, που χαρακτηρίζεται απ’ τον πλούτο επιστημονικών γνώσεων και τεχνολογικών δυνατοτήτων, αντί να οδηγεί στην απελευθέρωση του ανθρώπου και στην κυριαρχία του πάνω στον κόσμο, επισφραγίζει τον οριστικό του υποβιβασμό σε παραγωγικό εργαλείο. 
Η εργασία, μετά τη νίκη της στον αγώνα κατά της φύσης μπορούσε επιτέλους να μεταβληθεί σε ελεύθερη και δημιουργική έκφραση της προσωπικότητας του ανθρώπου. Αντί γι’ αυτό, όμως, οι μορφές και οι σκοποί τής εργασίας αποξενώνονται συνέχεια περισσότερο από τον άνθρωπο. Η κατανάλωση θα μπορούσε να ξεπεράσει τα όρια της παθητικότητας και της απλής οικειοποίησης των πραγμάτων. Αντί να υποτιμηθεί σε μιαν απλή παραγωγική προτροπή, σε σταθεροποιημένη απραξία, σε ιδιοκτησία και σπατάλη, θα μπορούσε να πλουτίζει το άτομο και το σύνολο. 
Το μορφωτικό επίπεδο ανεβαίνει και τα μέσα επικοινωνίας καταργούν τα σύνορα και τις αποστάσεις, το κάνουν όμως μόνο για να διαρθρώσουν αποτελεσματικότερα μια παράλογη δραστηριότητα και για να ενισχύσουν τον παραλογισμό καινούργιων μύθων. Οι πολιτικοί θεσμοί δείχνουν να γίνονται πιο σταθεροί και οι κανόνες παιχνιδιού της τυπικής δημοκρατίας φαίνονται να γίνονται πιο αξιόπιστοι, ωστόσο η πραγματική εξουσία συγκεντρώνεται σε ολοένα λιγότερα χέρια, η καταπίεση επιδρά βαθειά στη συνείδηση του μεμονωμένου ατόμου με τη βοήθεια όλο και πιο εκλεπτυσμένων και δραστικών μέσων, ενώ αυτός που αποτραβιέται απ’ τους ολοκληρωτικούς μηχανισμούς αντιμετωπίζεται βίαια. 
Ο κόσμος ενοποιείται, οι εθνικοί και θρησκευτικοί φραγμοί πέφτουν, ωστόσο ο ρατσισμός κι ο εθνικισμός αναβιώνουν πάνω σε νέους όρους και επινοούνται καινούργια σύμβολα για τα καθεστώτα και τις κάστες. Τι θα πρέπει να συμβεί ακόμα για να επισφραγίσει το τέλος του ρεφορμιστικού φιλελεύθερου ή σοσιαλιστικού οπτιμισμού; 
 

6 σχόλια:

  1. Όταν διαβάζω τέτοια άρθρα θυμάμαι τη σκηνή από το goodbye Lenin με το δελτίο ειδήσεων που έδειχνε τους δυτικογερμανούς να πηδούν το τείχος για να ζήσουν τις χαρές του κομμουνισμού. Όταν η πραγματικότητα δεν συμφωνεί με τις ιδεοληψίες μας απλά φτιάχνουμε τη δική μας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μάλλον δεν κατάλαβες τίποτα απ' ό,τι διάβασες. Απ' όσα έλεγε στη ζωή του ο Magri δηλαδή.

      Διαγραφή
  2. δεν μπορω να καταλαβω πως σου αρεσει να ασχολεισαι ακομα με τετοιες παρωχημενες ιδεολογιες....ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΟΥ αλλα απορω...οπου εφαρμοστηκαν αυτα οι λαοι καταστραφηκαν...θα μου πεις ποιες δεν ειναι....αυτο ειναι μεγαλη συζητηση...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Υπάρχει ένα αντανακλαστικό διάφοροι τύποι -προφανώς οπαδοί του τέλους της ιστορίας και της ΤΙΝΑ- να βγαίνουν στα κεραμίδια με την παραμικρή αναφορά σε αριστερούς διανοούμενους, σε οποιοδήποτε κόντεξτ και μέσο.
    Έχουμε διαρκώς κωμικά περιστατικά όπου απαξιώνουν τον τσόμσκυ, τον ζίζεκ, τον κρούγκμαν, τον στίγκλιτς κλπ διάφοροι πουθενάδες αναγνώστες του μανδραβέλη , ακροατές του πορτοσάλτε και οπαδοί του τζήμερου και του σαύρου θεοδωράκη.
    Πρόκειται για νευρωτικές αντιδράσεις, με πιο πρόσφατη την ενορχηστρωμένη επίθεση -από πουθενάδες και απίθανους αρθρογράφους επιπέδου ζάχου χατζηφωτίου- στην documenta που φιλοξενείται κατά το ήμισυ στην αθήνα -τώρα- επειδή έχει προσκαλέσει τον τόνι νέγκρι και είχε θέματα που κατά τους φιλελέδες είναι "παρωχημένα" (άσχετα αν τα τελευταία χρόνια ζούμε στο πετσί μας, στην ευρώπη, την πιο ωμή ταξική επίθεση και επιβολή λατινοαμερικάνικου καθεστώτος του 70, με το ίδιο εργαλείο -τις συνταγές του δντ, ήτοι καπιταλισμός της εποχής του ντίκενς)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και ο Λούτσιο Μάγκρι μέχρι το θάνατό του και ο Τόνι Νέγκρι μέχρι τώρα, στα γεράματά του και αυτός, παρέμειναν και παραμένουν κομμουνιστές (με το νόημα και την κινηματική διάσταση που έδιναν και δίνουν οι ίδιοι στον κομμουνισμό). Τούτο και μόνο πυροδοτεί τις λυσσασμένες αντιδράσεις των φιλελέδων.
      Βεβαίως ο Νέγκρι, που ήταν φαν του Βαρουφάκη και αιτιολογεί, σήμερα, τη στροφή του Τσίπρα, κάνοντας λόγο για κάποιο είδος… προσωρινής τακτικής, έχει βάλει πολύ νερό στο κρασί του. Αλλά ok… Αυτά είναι θέματα που αφορούν εμάς, όσους πιστεύουμε δηλαδή ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ στην έννοια της Αριστεράς και κατατριβόμαστε με αυτά, και όχι τους… Τζήμερους και τους Πορτοσάλτες.
      Η παλαιοδεξιά απαξίωση σε οτιδήποτε αριστερό-κινηματικό, που σπέρνεται με αντικομμουνιστική υστερία από την «έγκριτη» Καθημερινή σ’ εμένα βγάζει (και) γέλιο (μαζί με ό,τι άλλο). Τους παίρνω στην πλάκα δηλαδή όλους αυτούς.
      Γραφικοί, πλέον, όσο δεν πάει άλλο.

      Διαγραφή