Το 2015 είχε κυκλοφορήσει στην Enja / Yellowbird [AN Music] το άλμπουμ των Georgia
Velivasaki & Luis Borda “Aleli / De Creta a Buenos Aires” (13 tracks).
Πριν λίγο καιρό, προς το τέλος του 2019, βλέπει το φως της δισκογραφίας
ένα νέο άλμπουμ των δύο καλλιτεχνών, της τραγουδίστριας Γεωργίας Βεληβασάκη και
του αργεντινού κιθαρίστα Luis Borda,
που τιτλοφορείται “Aleli / Encuentros y Despedidas” [Μετρονόμος], και το οποίον
κυκλοφορεί τόσο σε LP
(11 tracks), όσο και σε
CD (16 tracks). Παρατηρώντας τα δύο CD, εκείνο της Enja / Yellowbird από το 2015 και το παρόν του
Μετρονόμου, βλέπουμε πως και οι 13 τίτλοι του γερμανικού CD εμπεριέχονται στην νέα ελληνική
έκδοση (προστίθενται δε τα tracks
“Noche
de tango”,
“Un poquito de amor” και “Erotokritos”).
Παρότι έψαξα να το βρω στη δισκοθήκη μου το CD της Enja / Yellowbird, ώστε να μπορέσω να
διαπιστώσω αν τα κοινά tracks
των δύο άλμπουμ αφορούν στο ίδιο session, τελικώς δεν το κατόρθωσα. Δεν κατόρθωσα να το βρω. Κάπου
είναι χωμένο ή σε λάθος θέση... Anyway.
Βρήκα όμως αυτό, από το site
της Γεωργίας Βεληβασάκη (velivasaki.gr):
«Στο Encuentros y Despedidas
(“Συναντήσεις και Αποχαιρετισμοί”) εμπεριέχονται παλαιότερες συνθέσεις με νέες
ενορχηστρώσεις (cd Aleli-De Creta a Buenos Aires), καινούρια τραγούδια (Noche de Tango, Un poquito de amor) και
διασκευές (Ερωτόκριτος, Αγρίμια, La
Pastora, Volver), ενώ στο
έντυπο συμπεριλαμβάνεται το σύνολο των στίχων των τραγουδιών».
Σε κάθε περίπτωση, αφού εδώ, στο CD και στο LP του Μετρονόμου, έχουμε το ίδιο κατά
βάση υλικό (έστω και σε νέες ενορχηστρώσεις) δεν μπορεί παρά να γράψουμε εν
πολλοίς τα ίδια – εννοώ εκείνα που είχαμε γράψει και τον Νοέμβριο του 2015 και
τα οποία είχαν δημοσιευθεί στο lifo.gr. Υπάρχει λοιπόν από τότε
ένα κείμενο, το οποίον μεταφέρουμε στο τώρα με τις προσήκουσες μικροαλλαγές και
μικροπροσθήκες.
Οι συνεργασίες «διαφορετικών» μουσικών, οργανοπαικτών κ.λπ.
είναι κάτι σύνηθες πια – κάτι, όμως, που εξελίχθηκε πολύ τα τελευταία 25-30
χρόνια. Εξελίχθηκε λέμε, καθότι απροσδόκητες συνεργασίες πάντα συνέβαιναν στη
μουσική. Απλώς, από τα nineties και μετά αυτές οι συναντήσεις έγιναν κάπως σαν
καθεστώς. Είδαμε κι ακούσαμε πολλά όλα αυτά τα χρόνια, και, είναι αλήθεια, όχι
πάντοτε επιτυχημένα.
Μέσα σ’ αυτόν τον κυκεώνα του ethnic –έτσι το είπαμε–
παρήχθησαν… ακαταλαβίστικα πρότζεκτ, δημιουργήθηκαν κιτς καταστάσεις (υπό την
έννοια της συνύπαρξης των ασχέτων), που κουκούλωσαν, κατά βάση, τα αληθινά
αξιόλογα crossovers. Η μόδα πέρασε, ξεθύμανε. Και τι απέμεινε; Απέμειναν οι
καλοί δίσκοι και κυρίως απέμεινε μια κληρονομιά. Η σιγουριά πως οι απανταχού
μουσικοί μπορεί να βρεθούν μαζί, αρκεί να ξεπεράσουν μέσα από μια δημιουργική
επαφή τα ποικίλα εμπόδια (γεωγραφικά, κοινωνικά, κουλτούρας, γλώσσας, κ.λπ.),
εμβαθύνοντας στην ουσία. Ή, μάλλον, επιχειρώντας να την ανακαλύψουν. Την τομή
εννοούμε, πάνω στην οποία θα μπορούσε να στηριχθεί μιαν απρόσμενη συνεργασία.
Η Γεωργία Βεληβασάκη γνωστή ερμηνεύτρια, και ακόμη
συγγραφέας και ποιήτρια, γεννημένη στο Ηράκλειο και ο αργεντινός κιθαρίστας
Luis Borda, ένα «όνομα» στο χώρο του nuevo tango από τα μέσα του ’80 και μετά,
συνευρίσκονται σ’ ένα άλμπουμ που τυπώνει τώρα ο Μετρονόμος. Το άλμπουμ
κυκλοφόρησε πριν λίγο καιρό και είναι αυτό το θέμα μας…
Όπως διαβάζουμε στο μέσα μέρος του ενθέτου… «alelí είναι ένα είναι ένα όνομα, ένα
λουλούδι, ένα άρωμα, μια ιστορία, ένα τραγούδι, είναι το αποτέλεσμα μιας σειράς
συναντήσεων και χωρισμών από την Κρήτη στο Μπουένος Άιρες».
Κάπως γενικόλογα είναι αυτά, αν και εφάπτονται σε κάποιο
βαθμό με τη θεματολογία του άλμπουμ – μια σειρά αργεντίνικων τραγουδιών, κατά
βάση, στα οποία εμφιλοχωρούν και κάποια κρητικά στοιχεία, όπως ένα μελωδικό
άπλωμα, ας πούμε, προς το τέλος του εισαγωγικού “Vergüenza” ή τα κρητικά μέτρα
του “Atahualpa” (ένα ωραίο τραγούδι για τον θρύλο Atahualpa Yupanqui). Υπάρχει,
με άλλα λόγια, μια πολύ προσεκτική και βεβαίως ουσιαστική προσέγγιση της «επικοινωνίας»,
που έχει ως στόχο την ανάδειξη των μελωδικών γραμμών τού νέου τάνγκο πρωτίστως,
και όχι ένα ανορθόδοξο ανακάτεμα που θα αποσκοπούσε στην ψεύτικη εντύπωση.
Τούτο το διαπιστώνει ο καθείς σε κομμάτια όπως το “Vivo, en
San Telmo”, ένα άσμα για την… τανγκογειτονιά της αργεντίνικης πρωτεύουσας, με
την Βεληβασάκη να νοιώθει εντελώς άνετα μέσα σ’ αυτό το «άλλο» ένδυμα, και
ακόμη στο “Loca en nubes”, ένα δίγλωσσο (ισπανικά-ελληνικά) τραγούδι, με έξοχη
μελωδία και παιξίματα.
Το φερώνυμο “Alelí” είναι επίσης πολύ ωραίο, με τους στίχους
του να καταγράφουν μια στοιχειωτική ιστορία αγάπης, με αναφορές στα
αργεντίνικα… δικτατορικά seventies (το κλίμα με παραπέμπει στην ταινία του Juan
José Campanella El Secreto de sus Ojos, που είχαμε δει και στη χώρα μας πριν
κάποια χρόνια), ενώ η milonga “Guitarra triste” υψώνει φωνή και κιθάρα μαζί.
Δύο κιθάρες (Luis Borda, Ανδρέας Ζιάκας), κρητική λύρα συχνά
σε ρόλο βιολιού, βιόλας ή τσέλου (Λευτέρης Ανδριώτης) και κάποια διακριτικά
κρουστά (Ιάσων Γερεμτζές) είναι τα κύρια όργανα, που συνοδεύουν τη φωνή της
Βεληβασάκη. Κι αυτό είναι εντυπωσιακό, υπό την έννοια πως, ενώ έχουμε να
κάνουμε με tangos κατ’ ουσίαν, απουσιάζει απ’ αυτά το bandoneon (ακούγεται
μόλις σε δύο tracks).
Τούτο, από ενορχηστρωτικής πλευράς δίνει περισσότερες
επιλογές στον Borda και στους μουσικούς που είναι δίπλα του να νοιώσουν πιο
απελευθερωμένοι παράγοντας άλλου τύπου ηχοχρώματα. Και τι πιο απτό από το
“Milonga de Alejandría”, που συνδυάζει με τρόπο αποδοτικό αργεντίνικα, oriental
και γενικότερα μεσογειακά στοιχεία… Και όμως το νέο “Alelí” δεν τελειώνει εδώ.
Έχει κι ένα άλλο μέρος, μιαν άλλη πλευρά, ας το πούμε έτσι, που αποτελείται από
τα τραγούδια “Meli” σε μουσική Ανδρέα Ζιάκα, “La pastora” (σεφαραδίτικο), “Volver”
(του Carlos Gardel), “Agrimia ki agrimakia mou”
και “Erotokritos”. Τα
τραγούδια αυτά, να το πούμε, αναδεικνύουν ακόμη περισσότερο το «μέταλλο» της
Γεωργίας Βεληβασάκη, που τραγουδά πάντα αβίαστα και με μέτρο. Λίγες
λεπτομέρειες…
Το σεφαραδίτικο “La pastora” είναι το «Μια βοσκοπούλα αγάπησα»
(στίχοι Γεώργιος Ζαλοκώστας), που εξύψωσε κάποτε ο Δημήτρης Ζάχος (το έχουν πει
φυσικά δεκάδες). Εδώ το ακούμε στα σεφαραδίτικα από την Βεληβασάκη (Una pastora yo ami/ Una hija hermoza/ De mi
chikes yo l'adori/ Mas qu'eya no ami/ De mi chikes yo l'adori/ Mas qu'eya no
ami…) και στα ελληνικά από τον Θοδωρή Βουτσικάκη (Μια βοσκοπούλα αγάπησα/ μιά ζηλεμένη κόρη/ και την αγάπησα πολύ/ ήμουν
αλάλητο πουλί/ δέκα χρονών αγόρι…), σαν σε διάλογο. Οι φωνές κάνουν τη
διαφορά οπωσδήποτε, αλλά και η ενορχήστρωση έχει να πει (συνδράμει ο κιθαρίστας
Ανδρέας Ζιάκας).
Το “Agrimia” είναι το γνωστό μας «Αγρίμια κι αγριμάκια μου/ λάφια μου μερωμένα/ πέστε μου πού ’ναι οι
τόποι σας/ πού ’ναι τα χειμαδιά σας…», ένα κλασικό ριζίτικο δηλαδή, που το
γνωρίζουμε όλοι μας από τον Νίκο Ξυλούρη. Εδώ η ενορχήστρωση του Κωνσταντίνου
Αθυρίδη που παίζει moog και fender rhodes είναι haunted ροκάδικη, ξεφεύγοντας
εντελώς απ’ ό,τι άλλο καταγράφεται στο άλμπουμ. Να μια ωραία ιδέα, για μιαν
ωραιότερη συνέχεια…
Το “Volver” είναι ένα από τα πιο γνωστά τάνγκο του θρυλικού
Carlos Gardel (μέσα ’30) σε στίχους Alfredo Le Pera. Φωνή και κιθάρα,
Βεληβασάκη και Borda δηλαδή, σε μια οριακή, για το άλμπουμ, επικοινωνία.
Τέλος, το “Erotokritos”
διαθέτει τα ωραία παιξίματα του παλαιού krautrocker (Embryo κ.λπ.) Roman Bunka
στο ούτι, ενώ και σαν μελωδία-λόγος το τραγούδι δεν μπορεί παρά να είναι (ως
συνήθως) ανατριχιαστικό.
Και κάτι που αξίζει να το επισημάνουμε. Και στο “Alelí, Encuentros y
Despedidas” συμμετέχουν και guests μουσικοί, που συμβάλλουν και αυτοί στον
τελικό ηχητικό διάκοσμο. Είναι ο Γιάννης Μαυρίδης bombo (λατινοαμερικάνικο
κρουστό), ο Κωνσταντίνος Αθυρίδης πλήκτρα, ο Olivier Gatto κοντραμπάσο, ο
Franco Luciani αρμόνικα, ο Marcelo Mercadante μπαντονεόν και ο Roman Bunka ούτι
(όπως ήδη αναφέρθηκε).
Επαφή: www.metronomos.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου