Η Maja Solveig Kjelstrup Ratkje ή πιο απλά Maja S. K. Ratkje είναι μια
νορβηγίδα συνθέτρια και περφόρμερ (γεννημένη στο Trondheim, το 1973), η οποία ασχολείται επισταμένως
με την φωνή – χωρίς τούτο να σημαίνει πως δεν την συναντάμε και αλλού, ως μέλος
συγκροτημάτων τύπου electro,
improv, noise ακόμη και «μεταλλικών».
Στο δισκορυχείον, ας πούμε, έχουμε
γράψει για ένα από τα συγκροτήματα, από τα οποία έχει περάσει η Νορβηγίδα, τους
Spunk (με αφορμή το
άλμπουμ τους “Light”
στην Rune Grammofon,
το 2011).
Το πιο πρόσφατο άλμπουμ τής Maja S. K. Ratkje είναι ένα πολύ παράξενο διπλό CD, στο οποίο, διπλό CD, ακούγεται ένα έργο της δύο φορές. Στο πρώτο CD είναι ηχογραφημένη η εκδοχή του στην νορβηγική γλώσσα, λέμε δηλαδή για το “Ekkokammer 3.0”, ενώ στο δεύτερο CD είναι ηχογραφημένη η αγγλόφωνη εκδοχή του (“Echo Chamber 3.0”). Γιατί συνέβη αυτό δεν είναι αποσαφηνισμένο… αλλά, μάλλον, για να καταστεί ευκολότερη η «αποδοχή» τού έργου και έξω από την Νορβηγία.
Το τι συμβαίνει στο “Ekkokammer 3.0 / Echo Chamber 3.0” [MNJ
Records, 2021], που αποτελεί συνέχεια τού “Ekkokammer 2.0” από το 2015, δεν
είναι δύσκολο να το περιγράψουμε, είναι όμως «δύσκολο» –χρειάζονται κότσια όπως
λέμε–, ώστε να στρωθεί ο ακροατής και να το ακούσει, πόσω μάλλον για να το
απολαύσει κιόλας.
Τι επιχειρεί, εδώ, η Maja S. K. Ratkje; Έχοντας δίπλα της το φωνητικό σχήμα Trondheim Voices, η νορβηγίδα συνθέτρια σκέφτεται και πράττει γύρω από το θέμα «φωνή». Θεωρεί, και σωστά εννοείται, πως η φωνή είναι ένα ξεχωριστό μουσικό όργανο, ένα ειδικό μουσικό όργανο, που μπορεί να παράξει έργο όχι μόνον τραγουδώντας στα κοινώς αποδεκτά πλαίσια, ή έστω και στα λιγότερα αποδεκτά από το πλατύ κοινό, μα και σ’ ένα επίπεδο καθαρής αφήγησης, ενός είδους ρητορικής, μανιπουλαρισμένης όμως μέσα από τα τερτίπια τής σύγχρονης τεχνολογίας.
Το project, εδώ, είναι το εξής.
Η Ratkje ρωτά τις τραγουδίστριες τού Trondheim Voices, τι θέλει, η καθεμιά της, να εκφράσει με την φωνή της.
Οι απαντήσεις και οι σκέψεις των τραγουδιστριών καταγράφονται, αποσυντίθενται και συντίθενται σε κάτι νέο, καινούριο, που δεν διαθέτει χρονική ή και λογική συνοχή, καθώς οι απαντήσεις ανακατεύονται μεταξύ τους, δημιουργώντας έναν λεκτικό κυκεώνα, από τον οποίον πάντως δεν εκλείπει και το τραγούδι, καθώς ανάμεσα μπορείς ν’ ακούσεις μέχρι και το “Moonlight shadow” του Mike Oldfield, το οποίον αποδίδεται από κάποια από τις τραγουδίστριες τού ensemble προφανώς, όπως μπορείς ν’ ακούσεις ρήσεις για την Celine Dion, την Joni Mitchell κ.ά.
Ως ακροατής είναι αδύνατον να ταυτοποιήσεις τις φωνές που ακούς σε κάθε χρονική στιγμή –αν έχουν μιλήσει νωρίτερα, τι έχουν ήδη πει κ.λπ.– οπότε το ακρόαμα μετατρέπεται σε μια πολυ-παραγοντική Βαβέλ, που έχει νόημα γι’ αυτήν ακριβώς την «παράλογη» επεξεργασία της, που, αν και κομμένη και ραμμένη ώστε να μην έχει κάποια λογική συνοχή, σε δεδομένη χρονική στιγμή βγάζει απόλυτο και ξεκάθαρο νόημα.
Το σύνολο είναι εκείνο, που υποσκάπτεται εδώ, μετά γνώσεως φυσικά, από την Maja S. K. Ratkje... οπότε επ’ αυτού χρειάζεται η έντονη προσοχή από τον ακροατή. Να αποδεχθεί, συν τοις άλλοις, τον βασικό προβληματισμό της Νορβηγίδας, που έχει να κάνει με το τρίπτυχο ψυχή-λόγος-επικοινωνία, κάτω, όμως, από τις συγκεκριμένες ιδιάζουσες (ηχογραφικές) συνθήκες.
Επαφή: www.trondheimvoices.no/echo-chamber-3-0-ekkokammer-3-0/
Το πιο πρόσφατο άλμπουμ τής Maja S. K. Ratkje είναι ένα πολύ παράξενο διπλό CD, στο οποίο, διπλό CD, ακούγεται ένα έργο της δύο φορές. Στο πρώτο CD είναι ηχογραφημένη η εκδοχή του στην νορβηγική γλώσσα, λέμε δηλαδή για το “Ekkokammer 3.0”, ενώ στο δεύτερο CD είναι ηχογραφημένη η αγγλόφωνη εκδοχή του (“Echo Chamber 3.0”). Γιατί συνέβη αυτό δεν είναι αποσαφηνισμένο… αλλά, μάλλον, για να καταστεί ευκολότερη η «αποδοχή» τού έργου και έξω από την Νορβηγία.
Τι επιχειρεί, εδώ, η Maja S. K. Ratkje; Έχοντας δίπλα της το φωνητικό σχήμα Trondheim Voices, η νορβηγίδα συνθέτρια σκέφτεται και πράττει γύρω από το θέμα «φωνή». Θεωρεί, και σωστά εννοείται, πως η φωνή είναι ένα ξεχωριστό μουσικό όργανο, ένα ειδικό μουσικό όργανο, που μπορεί να παράξει έργο όχι μόνον τραγουδώντας στα κοινώς αποδεκτά πλαίσια, ή έστω και στα λιγότερα αποδεκτά από το πλατύ κοινό, μα και σ’ ένα επίπεδο καθαρής αφήγησης, ενός είδους ρητορικής, μανιπουλαρισμένης όμως μέσα από τα τερτίπια τής σύγχρονης τεχνολογίας.
Το project, εδώ, είναι το εξής.
Η Ratkje ρωτά τις τραγουδίστριες τού Trondheim Voices, τι θέλει, η καθεμιά της, να εκφράσει με την φωνή της.
Οι απαντήσεις και οι σκέψεις των τραγουδιστριών καταγράφονται, αποσυντίθενται και συντίθενται σε κάτι νέο, καινούριο, που δεν διαθέτει χρονική ή και λογική συνοχή, καθώς οι απαντήσεις ανακατεύονται μεταξύ τους, δημιουργώντας έναν λεκτικό κυκεώνα, από τον οποίον πάντως δεν εκλείπει και το τραγούδι, καθώς ανάμεσα μπορείς ν’ ακούσεις μέχρι και το “Moonlight shadow” του Mike Oldfield, το οποίον αποδίδεται από κάποια από τις τραγουδίστριες τού ensemble προφανώς, όπως μπορείς ν’ ακούσεις ρήσεις για την Celine Dion, την Joni Mitchell κ.ά.
Ως ακροατής είναι αδύνατον να ταυτοποιήσεις τις φωνές που ακούς σε κάθε χρονική στιγμή –αν έχουν μιλήσει νωρίτερα, τι έχουν ήδη πει κ.λπ.– οπότε το ακρόαμα μετατρέπεται σε μια πολυ-παραγοντική Βαβέλ, που έχει νόημα γι’ αυτήν ακριβώς την «παράλογη» επεξεργασία της, που, αν και κομμένη και ραμμένη ώστε να μην έχει κάποια λογική συνοχή, σε δεδομένη χρονική στιγμή βγάζει απόλυτο και ξεκάθαρο νόημα.
Το σύνολο είναι εκείνο, που υποσκάπτεται εδώ, μετά γνώσεως φυσικά, από την Maja S. K. Ratkje... οπότε επ’ αυτού χρειάζεται η έντονη προσοχή από τον ακροατή. Να αποδεχθεί, συν τοις άλλοις, τον βασικό προβληματισμό της Νορβηγίδας, που έχει να κάνει με το τρίπτυχο ψυχή-λόγος-επικοινωνία, κάτω, όμως, από τις συγκεκριμένες ιδιάζουσες (ηχογραφικές) συνθήκες.
Επαφή: www.trondheimvoices.no/echo-chamber-3-0-ekkokammer-3-0/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου