ΖΑΚ ΜΕΝΑΧΕΜ ένας ακάματος folkist στην καρδιά του Greenwich Village, στις δεκαετίες του ’50 και του ’60

Γνωστός για τις πολλές ιδιότητές του, που σχετίζονταν πάντα με την μουσική, ο Ζακ Μεναχέμ υπήρξε μία πολυσχιδής προσωπικότητα, με έργο ανεξερεύνητο 

Ο Ζακ Μεναχέμ γεννιέται στην Θεσσαλονίκη το 1928 και η ζωή του, μέχρι τα 17 χρόνια του, καθορίζεται από τις διώξεις και τα μαρτύρια που υπέστη ως Έλληνας-Εβραίος από τους ναζί κατακτητές.

Ο νεαρός, 16 μόλις ετών, Ζακ Μεναχέμ συλλαμβάνεται από τους Γερμανούς, στις 20 Ιουνίου 1944 στην Αθήνα και στέλνεται διαδοχικά στα στρατόπεδα συγκέντρωσης Auschwitz II-Birkenau, Sachsenhausen, Bergen-Belsen, Dachau, Sandposten και Buchenwald, για να καταλήξει τελικά στις αστυνομικές φυλακές κοντά στην Alexanderplatz στο Βερολίνο, όταν και θα απελευθερωθεί στις αρχές του 1945 από τις συμμαχικές δυνάμεις. 

Τις απίστευτες, τις συνταρακτικές περιπέτειές του στα ναζιστικά κάτεργα, τους τρόπους και τις συγκυρίες που θα τον κρατούσαν εν τέλει ζωντανό, θα τις περιέγραφε ο ίδιος ο Ζακ Μεναχέμ για πρώτη φορά, στον Φρέντυ Γερμανό, τον Νοέμβριο του 1961, στην εφημερίδα «Μεσημβρινή», συγκλονίζοντας τους πάντες –όπως μαθαίνουμε από το βιβλίο του Ερρίκου Αρώνες «Ζακ Μεναχέμ» στις εκδόσεις Φερενίκη, από το 2012– και είναι εκείνες που θα καθόριζαν, εν πολλοίς, όλο τον υπόλοιπο βίο του. Υπό την έννοια πως η πίστη στην ζωή, την Τέχνη και τον άνθρωπο θα γιγαντώνονταν, στη σκέψη και τη συνείδηση του έφηβου Ζακ, ο οποίος πολύ γρήγορα, στα 22 χρόνια του, το 1950, θα μετανάστευε στην Αμερική, πραγματοποιώντας, εκεί, τα όνειρά του. 

Από μια πολύ παλιά και σπάνια συνέντευξή του στην Μαίρη Παραπονιάρη, για το περιοδικό «ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ και διακόσμηση» (τεύχος #85/2, 1 Απριλίου 1971), μαθαίνουμε πολλά. Έλεγε ο Ζακ Μεναχέμ:

«Παίζω κιθάρα από παιδί. Άρχισα από αυτοδίδακτος και έφτασα στην Αμερική να παίρνω μαθήματα από έναν από τους μεγαλύτερους δασκάλους στην κιθάρα, τον Carlos Montoya! Η μουσική και η κιθάρα είναι ίσως οι μεγαλύτερες αδυναμίες μου. Έχω, όμως, όπως ίσως θα ξέρετε από τις εκπομπές μου, μία ιδιαίτερη αγάπη σ’ ένα συγκεκριμένο είδος μουσικής, που άλλωστε σπούδασα και ασχολήθηκα περισσότερο μαζί του: την φολκλορική μουσική!

Όταν ξεκίνησα για την Αμερική, αφού, μετά τον πόλεμο, τελείωσα το γυμνάσιο, δεν ήξερα κι εγώ συγκεκριμένα τι ήθελα να κάνω. Ήξερα μόνο πως ήθελα να μείνω εκεί. Ακούγοντας όμως την λαϊκή μουσική της Νοτίου Αμερικής και της Ισπανίας, που είχαν σαν βάση την αγαπημένη μου κιθάρα, έβαλα στον νου μου να την μάθω καλύτερα.
Έτσι, εργαζόμενος, μάζεψα χρήματα και έφυγα για το Περού, όπου σπούδασα μουσικολογία και τελειοποίησα την κιθάρα μου ειδικά στο νοτιοαμερικάνικο και ισπανικό φολκλόρ, με εξαίρετους καθηγητές του είδους.
Μιλώντας (από τον πατέρα μου) την ισπανική γλώσσα έμαθα συγχρόνως και να τραγουδάω. Έτσι, όταν τελείωσα, γύρισα στην Νέα Υόρκη, όπου άρχισα μια καριέρα σαν κιθαρίστας και τραγουδιστής.
Κυρίως εμφανιζόμουν σε ρεσιτάλ, αλλά και σε νάιτ κλαμπ, άλλοτε μόνος μου και άλλοτε με άλλες φίρμες. Έφθασα μέχρι το Carnegie Hall.  
Συγχρόνως ηχογραφούσα δίσκους και εμφανιζόμουν σε διάφορα τηλεοπτικά μεγάλα σώου, όπως του Jack Paar και του Ed Sullivan.
Αργότερα απέκτησα και μια ραδιοφωνική, δική μου εκπομπή, όπου ανέλυα την φολκλορική μουσική απ’ όλον τον κόσμο.
Επίσης έγινα παραγωγός δίσκων φολκλορικής μουσικής, για διάφορες εταιρείες. Αυτά όλα, όμως, είχαν σαν αποτέλεσμα ν’ αποκτήσω κι άλλα χόμπυ, δεμένα πολύ με την δουλειά μου.
Όπου βρισκόμουν έψαχνα και ηχογραφούσα φολκλορικά θέματα από ζωντανές πηγές (σ.σ. field recordings), που υπάρχουν τώρα στην ταινιοθήκη μου και είναι αυθεντικά κομμάτια, ανέκδοτα σε δίσκους».
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/zak-menahem-enas-akamatos-folkist-stin-kardia-toy-greenwich-village-ton-50s-kai-60s