αφιέρωμα στον συνθέτη της πρωτοπορίας ΓΙΩΡΓΟ ΑΠΕΡΓΗ από την Στέγη – πέντε σημεία της μεγάλης διαδρομής, ενός αναγνωρισμένου και βραβευμένου δημιουργού

Το αφιέρωμα της Στέγης στον συνθέτη της σύγχρονης μουσικής Γιώργο Απέργη, που ζει και δημιουργεί στο Παρίσι, εξελίσσεται από την Πέμπτη 17 Μαρτίου, για να ολοκληρωθεί την Κυριακή 20 Μαρτίου, στο Ωδείο Αθηνών.
Λέμε για μία πολυδιάστατη σειρά εκδηλώσεων, που κρίνονται ως εξαιρετικώς ενδιαφέρουσες – με τον συνθέτη Νικόλα Τζώρτζη, που έχει μαθητεύσει κοντά στον Γ. Απέργη, να έχει την ιδέα του συνολικού προγράμματος. Τι περιλαμβάνει αυτό;
Συζητήσεις (με την παρουσία του συνθέτη), ένα μουσικοθεατρικό έργο του (“Énumérations”), για πρώτη φορά στην ελληνική γλώσσα, masterclass με την εκτελέστρια κρουστών Françoise Rivalland, ρεσιτάλ πιάνου της Λενιώς Λιάτσου, προβολή βίντεο («Η Κοκκινοσκουφίτσα», μουσικό θέατρο για παιδιά και έξι εκτελεστές) και φυσικά συναυλίες με έργα Γιώργου Απέργη (με συμμετοχές Ελλήνων και ξένων μουσικών), ώστε να τιμηθεί μ’ έναν πολύπλευρο τρόπο ο διακεκριμένος δημιουργός – βραβευμένος, πέρυσι, με το Ernst von Siemens Music Prize (με το οποίο έχουν τιμηθεί οι Benjamin Britten, Olivier Messiaen, Mstislav Rostropovich, Herbert von Karajan, Karlheinz Stockhausen κ.ά.).

Με αφορμή το αφιέρωμα της Στέγης, στον Γιώργο Απέργη, καταγράφουμε 5 tips της δημιουργικής πορείας του μέσα στις δεκαετίες. 

1. 

Ίσως το πιο παλιό βιογραφικό του Γιώργου Απέργη, που δημοσιεύτηκε ποτέ στην Ελλάδα να ήταν εκείνο του προγράμματος της 1ης Ελληνικής Εβδομάδας Σύγχρονης Μουσικής, το 1966. Τόσο παλιά. Διαβάζουμε:

«Ο Γιώργος Απέργης (γενν. 1945 στην Αθήνα), γιος του γνωστού γλύπτη Αχ. Απέργη, κι ο ίδιος και ζωγράφος, σπούδασε στην Αθήνα με τον Γιαν. Α. Παπαϊωάννου σύνθεση, συνεχίζοντας από το 1963 στην Ecole Normale του Παρισιού με σπουδές σε διεύθυνση ορχήστρας, όπως και σε σύνθεση με τον Ιάννη Ξενάκη, παράλληλα με μαθηματικά. Ανάμεσα στα έργα του αναφέρονται: “Δύο μέρη” για κουαρτέτο εγχόρδων (1965), “Διάλογοι” για φλάουτο, τσέμπαλο και ξυλόφωνο (1965), “Αντιστίξεις Β” (1965) για 4 φλάουτα, κρουστά, τσελέστα, κύματα Μαρτενό, άρπα, κοντραμπάσο, και διάφορα άλλα – εκτός από τα πρωιμότερά του 12φθογγα και σειραϊκά (1964)».
Στο πλαίσιο της 1ης Ελληνικής Εβδομάδας Σύγχρονης Μουσικής (14-21 Απριλίου 1966, Αθήνα, Ζάππειον Μέγαρον) και δη την τελευταία ημέρα, την Πέμπτη 21 Απριλίου, η Πειραματική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων, υπό την διεύθυνση του Μάνου Χατζιδάκι, θα παρουσίαζε στο πρόγραμμά της έργα Rameau, Hémon, Milhaud, Γαζουλέα, Απέργη και Bach.
Ανάμεσα, και σε πρώτη εκτέλεση στην Ελλάδα, το έργο του Γιώργου Απέργη «Αντιστίξεις Α», για τρία κουαρτέτα εγχόρδων.
«Οι “Αντιστίξεις Α” του 1965, για τρία κουαρτέτα εγχόρδων, φέρνουν τα τρία αυτά σύνολα σε αντίθεση μεταξύ τους, χρησιμοποιώντας μια τεχνική που βασίζεται στον, εκ των προτέρων, οπτικό προσδιορισμό ενός διαγράμματος για την μορφολογική εξέλιξη του έργου (παλμικές κινήσεις, στικτές ομάδες, πυκνά συμπλέγματα ήχων κ.λπ.), τα στοιχεία και οι σχηματισμοί του οποίου συμπλέκονται μεταξύ τους, με συνέπεια και φαντασία».
Κάτι συνέβη όμως και αυτή η πρώτη παρουσίαση έργου του Γιώργου Απέργη στην χώρα μας, δεν θα πραγματοποιηθεί τελικά. Όπως διαβάζουμε στην εφημερίδα «Ελευθερία» της 21ης Απριλίου 1966:
«Οι εκδηλώσεις επρόκειτο να τερματισθούν με συναυλία της Πειραματικής Ορχήστρας του Δήμου Αθηναίων, η οποία είχε προγραμματισθεί για τις 10 μ.μ. και η οποία σύμφωνα με χθεσινοβραδινή ανακοίνωση, ματαιώθηκε».
Οι «Εβδομάδες» δεν ξεχνούν, όμως, τον νεαρό συνθέτη, που ήδη διαπρέπει στο Παρίσι.
Στην 3η Ελληνική Εβδομάδα Σύγχρονης Μουσικής (15-22 Δεκεμβρίου 1968, Αθήνα Ξενοδοχείον Hilton, Αίθουσα Εσπερίδες) θα παρουσιαζόταν, μάλλον για πρώτη φορά στην Ελλάδα, έργο του Γιώργου Απέργη.
Ήταν το “Music for an Orange Girl” για ενόργανο σύνολο και μαγνητοταινία, σε δύο μέρη, με το Ελληνικό Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής υπό την διεύθυνση του Θόδωρου Αντωνίου.
Το έργο όχι απλώς θα παιχθεί, αλλά και θα δισκογραφηθεί κιόλας, καθώς θα αποτυπωνόταν στο άλμπουμ «5 / Έλληνες Συνθέτες / Από την 3η Ελληνική Εβδομάδα Σύγχρονης Μουσικής / Σκαλκώτας, Απέργης, Αντωνίου, Δραγατάκης» [EMI / Columbia, 1970]
Στην 4η Ελληνική Εβδομάδα Σύγχρονης Μουσικής (19-26 Σεπτεμβρίου 1971, Αθήνα, Θέατρον Κοτοπούλη / Ρεξ) θα παρουσιαζόταν ένα ακόμη έργο του Γιώργου Απέργη, το “Puzzles” για 5 ξύλινα, 5 χάλκινα και κρουστά, με το Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής, υπό την διεύθυνση του Θόδωρου Αντωνίου. Όπως διαβάζουμε στο έντυπο πρόγραμμα:
«Στο έργο εκτίθεται ορισμένος αριθμός ρυθμικών παραλλαγών, οι οποίες αναπτύσσονται και προκαλούν ανιούσες κινήσεις στικτογραφίας – ανάμεσα στα στίγματα των οποίων εξελίσσονται δίκτυα σχετικοτήτων, που αλλάζουν σύμφωνα με τις μεταβολές της πυκνότητας. Έπειτα τα δίκτυα αυτά συνεχίζουν μόνα τους την πορεία τους (δίχως τις ανιούσες κινήσεις) και αναπτύσσονται επάνω στις αρχικές φόρμουλες σε μία σειρά παραλλαγών».
Και αυτό το έργο θα έβλεπε το φως της δισκογραφίας στο άλμπουμ «#3 / 4η Ελληνική Εβδομάδα Σύγχρονης Μουσικής / Έλληνες Συνθέτες / Λογοθέτης, Απέργης, Βασιλειάδης» [His Master’s Voice, 1973].
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/giorgos-apergis-pente-stathmoi-tis-megalis-diadromis-enos-anagnorismenoy-kai