Πέμπτη 13 Απριλίου 2023

πέθανε ο ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΥΚΟΥΤΑΡΑΣ, ένας cult ροκ τραγουδοποιός, συγγραφέας και ποιητής από τη Λάρισα – μια φωνή της ελληνικής επαρχίας, που επιχείρησε, σε δύσκολες εποχές, να μεταφέρει κοινωνικά μηνύματα, μέσω της τέχνης του, με το δικό του τρόπο

Περί cult, kitsch και trash
Η έννοια του cult είναι τελείως παρεξηγημένη. Cult είναι κάτι που δεν ανήκει στην... τάξη σου, που το ανακαλύπτεις, το ανακαλύπτουν λίγοι στην πορεία και το λατρεύουν μετά μανίας. Αυτό σημαίνει cult.
Σήμερα η έννοια του cult παραπαίει (λόγω ίντερνετ και πρόσβασης στα πάντα απ’ όλους), για να μην πω πως είναι άκυρη – και γι’ αυτό η λέξη έχει αποκτήσει άλλες διαστάσεις, τελείως διαφορετικές από τις αρχικές.
Κάποιος λαϊκός για παράδειγμα, ή ένα λούμπεν άτομο που ακούει λαϊκά τρίτης διαλογής, αληθινά σκυλάδικα δηλαδή, δεν τ’ ακούει ως cult, αλλά ως στοιχεία της προσωπικότητάς του. Άρα γι’ αυτόν δεν υπάρχει cult, αλλά μια ζώσα κατάσταση. Ένας, όμως, που δεν είναι ούτε σκυλάς, ούτε λούμπεν, και ανασύρει κάτι απ’ αυτή την ηχητική περιοχή, περνώντας το στην... τάξη του, και σε λίγους πάντα, το μετατρέπει σε cult ενδεχομένως.
Το cult δεν εμπεριέχει την έννοια της κοροϊδίας. Δεν αγοράζεις φερ’ ειπείν ένα δίσκο επειδή στο εξώφυλλο ο τραγουδιστής είναι ντυμένος «περίεργα», για τα τωρινά δεδομένα, με μεγάλους σέβεντις γιακάδες π.χ. ή παντελόνι «καμπάνα» (σαν τον Τζων Τίκη). Τέτοια φορούσαν, τότε, όλοι οι Έλληνες. Αυτό δεν συνιστά cult.
Αν έναν τέτοιο δίσκο τον πλασάρεις ως cult, μόνον λόγω εξωφύλλου, κάτι έχεις παρανοήσει. Και το έχεις παρανοήσει δυο φορές, αν κρίνεις μόνον από την εξωτερική εμφάνιση ενός τραγουδιστή ή μιας τραγουδίστριας, ενώ μουσικά ο δίσκος μπορεί να είναι για πέταμα. Να μην αξίζει δηλαδή ούτε ως cult.
Το λέω, γιατί το cult έχει κάποια αισθητική αξία και δεν γειτνιάζει, σώνει και καλά, με το σκουπίδι, με το trash. Και το σκουπίδι μπορεί να έχει κάποια αξία, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως είναι σώνει και καλά cult. Σκουπίδια βλέπουν (εκπομπές) και ακούνε (τραγούδια) εκατομμύρια άνθρωποι, ενώ το cult, το ξαναλέμε, αφορά στις μειοψηφίες. Στις απόλυτες μειοψηφίες.
Και το βλέπεις το cult, ή το ακούς, όχι επειδή αναγνωρίζεις κάτι από τον εαυτό σου σ’ εκείνο, αλλά για το ακριβώς αντίθετο. Επειδή ξέρεις ότι βασικά δεν σε αφορά, αλλά, παρά ταύτα, βρίσκεις και εντοπίζεις «κάτι», εκεί, που έχει νόημα και αξία.
Ο τραγουδιστής Περικλής Περάκης στα «Discoμεράκια» δεν είναι cult, γιατί τότε, στα τέλη των σέβεντις (1978), τον άκουγε όλη η Ελλάδα. Αυτό οι νεότεροι μπορεί να μην το ξέρουν, αλλά εγώ στο πρώτο ή στο δεύτερο πάρτυ που είχα πάει, μάλλον στο δεύτερο, χόρευα, όπως και όλος ο κόσμος τότε, με τα «Discoμεράκια». Ούτε o Γιάννης Φλωρινιώτης υπήρξε cult φυσικά, γιατί τον γνώριζαν όλοι οι Έλληνες, λόγω της μεγάλης επιτυχίας του (και ακόμη τον γνωρίζουν), και όχι κάποιες μειοψηφίες.
Οι νεότεροι μπερδεύουν, επίσης, το cult με το κιτς – άλλο πάλι και τούτο. Δεν ταυτίζονται αυτά τα δύο. Μπορεί ένα cult να είναι κιτς, αλλά δεν είναι απαραίτητο. Επίσης ένα κιτς δεν είναι σώνει και καλά cult. Υπάρχει μια διαλεκτική σχέση ανάμεσα στα δύο, που άλλοτε οδηγεί σε κάποιες ταυτίσεις και άλλοτε όχι. Γενικώς, γενικώς λέω, αυτές οι δύο έννοιες δεν πρέπει να συγχέονται – αν και συμβαίνει το αντίθετο.
Κιτς, βασικά, είναι η συνύπαρξη των αντιθέτων, των μη επικοινωνήσιμων. Ένα σπίτι με αρχαιοελληνικούς κίονες, μπαλκόνια και ταράτσα είναι κιτς. Κάποιος που φοράει φουστανέλα και γυαλιά ηλίου είναι κιτς. Ένα «ό,τι να ’ναι» ντύσιμο στο εξώφυλλο ενός δίσκου σέβεντις ή σημερινού, με αταίριαστα χρώματα κ.λπ., μπορεί να είναι κιτς (ως εικόνα), αλλά τα τραγούδια ή το γενικότερο άκουσμα μπορεί να μην είναι cult. Κιτς εξώφυλλο, δεν σημαίνει cult δίσκος. Τα μπερδεύουν ορισμένοι τα πράγματα κι έτσι δεν βγαίνει άκρη...
Προσωπικά στην ελληνική δισκογραφία έχω κατατάξει ελάχιστους δίσκους (ως ακούσματα) στον χώρο του cult, και κατ’ επέκταση ελάχιστους δημιουργούς αποκαλώ cult. Περιφρουρώ, δηλαδή, όσο μπορώ την βασική έννοια της λέξης και δεν την ξεχειλώνω, ώστε να θεωρώ cult περισσότερους, τελικά, απ’ όλους εκείνους που δεν είναι! Γιατί εκεί καταντάει το πράγμα, από το τράβα-τράβα...
Ο Κώστας Κουκουτάρας ήταν, είναι και θα παραμείνει
cult, λόγω του πρώτου δίσκου του
Λοιπόν, η κορυφαία cult προσωπικότητα στην ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας υπήρξε ο λαρισαίος τραγουδοποιός, ποιητής, συγγραφέας, δάσκαλος της κιθάρας και αστρολόγος Κώστας Κουκουτάρας.
Ο Κώστας Κουκουτάρας είχε γεννηθεί το 1944, ενώ ο θάνατός του (ήταν 79 ετών) ανακοινώθηκε στις 11 Απριλίου, από τα μίντια της Λάρισας (έγραψαν, σχετικώς, η Eleftheria, το OnLarissa και το Larissanet και πιο μετά κάποια ακόμη σάιτ). Για την τοπική κοινωνία και τις γύρω περιοχές ο Κουκουτάρας υπήρξε «κάποιος», ώστε η απώλειά του, να απασχολήσει κάπως. Για την υπόλοιπη Ελλάδα, όμως, όχι. Δεν υπήρξε καν ως είδηση.
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/pethane-o-kostas-koykoytaras-enas-cult-rok-tragoydopoios-syggrafeas-kai-poiitis-apo

3 σχόλια:

  1. Από το fb...

    Άγγελος Γαβριήλ
    Απίστευτος,προχτές τον συζητούσαμε με ένα φίλο...Δεν μου αρέσουν αυτές οι συμπτώσεις!

    Nikos Mitrogiannopoulos
    Ωραίο και κατατοπιστικότατο, Φώντα. Δεν τον ήξερα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Συγχαρητήρια για το αφιέρωμα. Οι Λαρισαίοι κατά πλειοψηφία αντιμετωπίζαμε τον μακαρίτη ως γραφική περίπτωση. RIP

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Πέθανε ο Έλληνας Daniel Johnston.

    ΑπάντησηΔιαγραφή