ΦΩΤΗΣ ΔΗΜΑΣ o κορυφαίος crooner τραγουδιστής, που μεσουράνησε στην δεκαετία του ’60 – την καλλιτεχνική διαδρομή του θα την θάψει ο ίδιος αναπάντεχα, όταν θα τραγουδήσει, σε δίσκο, τον «ύμνο» της 21ης Απριλίου

Ο Φώτης Δήμας (1933-2006) υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους έλληνες τραγουδιστές, που εμφανίστηκαν σε κέντρα, συναυλίες, φεστιβάλ και δισκογραφία, μετά το 1950.
Η κλάση του ήταν εφάμιλλη μ’ εκείνη της Νάνας Μούσχουρη, της Τζένης Βάνου, της Γιοβάννας και του Γιάννη Βογιατζή, αυτών των κορυφαίων τραγουδιστών και τραγουδιστριών του μοντέρνου-ελαφρού – ενός τραγουδιού, που έφθασε στο απόγειό του στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’60.
Και όμως το όνομα του Φώτη Δήμα δεν ακούγεται τόσο συχνά πια, όπως ακούγονται τα ονόματα των υπολοίπων. Και στο YouTube το παρατηρείς αυτό, καθώς τα τραγούδια του έχουν λίγες χιλιάδες θεάσεις, στην καλύτερη περίπτωση, εν αντιθέσει με τις εκατοντάδες χιλιάδες της Τζένης Βάνου, ας πούμε, από την ίδια εποχή.
Επίσης πολύς κόσμος, έως και σήμερα, αγνοεί πως η πρώτη εκτέλεση του οριακού τζαζ τραγουδιού του Μίμη Πλέσσα και της Δανάης «Αν σ’ αρνηθώ αγάπη μου» ανήκει στον Φώτη Δήμα – και όχι στον Κώστα Χατζή ή στην Τζένη Βάνου.
Φυσικά, πολλοί περισσότεροι αγνοούν πως ένα από τα ωραιότερα πρώιμα τραγούδια του Σταύρου Κουγιουμτζή, το «Έρημος μεσ’ την ερημιά», που έκανε γνωστό ο Γιώργος Νταλάρας στο άλμπουμ «Όταν Ανθίζουν Πασχαλιές» [MΙΝOS, 1971], το είχε πει πρώτος και ανεπανάληπτα, ο Φώτης Δήμας, σ’ ένα δισκάκι της Lyra, από το 1964.
Επίσης, ο Φώτης Δήμας είχε τραγουδήσει Μάνο Χατζιδάκι και Μίκη Θεοδωράκη, ναι μεν σε δεύτερες εκτελέσεις, αλλά συγκλονιστικά – δηλαδή σε ερμηνείες εφάμιλλες ή και καλύτερες των πρωτοτύπων.
Θυμάμαι ν’ ακούω για πρώτη φορά Φώτη Δήμα από το κρατικό ραδιόφωνο, στις αρχές της δεκαετίας του ’80, όταν μετέδιδε τραγούδια του, τακτικά, ο Λάκης Παπαδόπουλος (ως Λάκη με τα  Ψηλά Ρεβέρ τον ξέραμε τότε) σε κάποια εκπομπή, στο Δεύτερο Πρόγραμμα.
Ο Λ. Παπαδόπουλος ήταν φαν του ελαφρού τραγουδιού, κι έπαιζε συνέχεια Γιάννη Βογιατζή, Τζένη Βάνου, Ζωή Κουρούκλη, Αλέκο Πάντα, Γιοβάννα, Φώτη Δήμα, Εύη Μυλοπούλου, Λόλα Τσακίρη και όλους τους άλλους σπουδαίους τραγουδιστές και τραγουδίστριες αυτού του στυλ. Ένα στυλ, το οποίο αρχίζει να παίρνει την κάτω βόλτα, όταν σκάνε τα πρώτα ελληνικά ποπ-ροκ συγκροτήματα, σε κλαμπ και δισκογραφία, μετά το 1964. Έως τότε και το στυλ και οι ερμηνευτές με τις ερμηνεύτριες μεσουρανούσαν.

Το ξεκίνημα
Ο Φώτης Δήμας ξεκινά την πορεία του στη μουσική, πιο επαγγελματικά, στα μέσα της δεκαετίας του ’50, όταν ήταν λίγο πάνω από τα 20, με τα πρώτα τραγούδια του να κυκλοφορούν σε δίσκους 78 στροφών και να είναι γραμμένα από τον Γιώργο Μουζάκη («Για σένα παίζουν τα βιολιά»), τον Σταύρο Ρουχωτά και άλλους συνθέτες της εποχής.
Μέχρι τα τέλη του ’50 ο Φώτης Δήμας δεν έχει ξεχωρίσει ακόμη σαν όνομα, παρότι εμφανίζεται και στο σινεμά, στην κωμωδία του Ερρίκου Ιατρού «Τσαρούχι, Πιστόλι, Παπιγιόν» (1957), που είχε για πρωταγωνιστές τον Κώστα Χατζηχρήστο και την Μάγια Μελάγια. Δεν έχει βρει ακόμη τα πατήματά του, ίσως γιατί τα τραγούδια που καλείται να πει είναι... παλιομοδίτικα και δεν ταιριάζουν με το μοντέρνο στυλ του, που αποτελούσε εκτός των άλλων και μια μετεξέλιξη εκείνου του Τώνη Μαρούδα, ενώ δεν υπάρχει ακόμη και το «έντεχνο», καθώς η νέα γενιά συνθετών θα εμφανιζόταν, μαζικά, μετά το 1960.
Μερικά από τα πρώτα αξιοπρόσεκτα τραγούδια του Φώτη Δήμα κυκλοφορούν πάντως το 1959, σε ετικέτα Odeon, και είναι συνθέσεις του Ζακ Ιακωβίδη. Βασικά την διαφορά, εδώ, την κάνει το «Μαρακαΐμπο» (σε στίχους Πιπίτσας Οικονόμου – ψευδώνυμο του Μίνου Μάτσα), ένα merengue, με στοιχεία exotica, που δημιουργεί κλίμα.
Είναι η εποχή όπου το ελαφρό τραγούδι αρχίζει να ανεβαίνει πολύ, καθώς συμβάλλουν προς αυτό τα τρία Φεστιβάλ Τραγουδιού του Ε.Ι.Ρ., από το 1959 έως και το 1961, που συγκεντρώνουν την αφρόκρεμα των ελαφρών συνθετών της εποχής ή εν πάση περιπτώσει των συνθετών, που μπορούσαν να γράψουν και ελαφρό τραγούδι, νεότερων και παλαιότερων (ανάμεσα οι Μάνος Χατζιδάκις, Μίκης Θεοδωράκης, Μίμης Πλέσσας, Γιάννης Σπάρτακος, Κώστας Καπνίσης, Σπήλιος Μεντής, Αλέκος Γεωργιάδης, Τάκης Μωράκης, Κώστας Κλάββας, Αλέκος Σπάθης, Νίκυ Γιάκοβλεφ, Γεράσιμος Λαβράνος, Λυκούργος Μαρκέας, Γιώργος Κουρουπός, Σταύρος Κουγιουμτζής κ.ά.).
Ο Φώτης Δήμας, όλως περιέργως, δεν συμμετέχει, ως ερμηνευτής, σε καμία από τις τρεις διοργανώσεις, αν και ηχογραφεί, σε δεύτερη εκτέλεση, δύο από τα τραγούδια που ακούστηκαν στο φεστιβάλ του 1960, τα «Θυμήσου και συ» (Λιάνα Ρουσσιάνου-Έλλη Αμπραβανέλ) και «Καλοκαιράκι (Σπήλιος Μεντής), σ’ ένα δισκάκι της Parlophone, από το 1960, με την συνοδεία του Τρίο Μέλοντυ.
Το καλοκαίρι του 1960 ο Φώτης Δήμας τραγουδά, μαζί με την Νάντια Κωνσταντοπούλου, σε μια παράσταση με μεγάλη λαϊκή απήχηση, που ανεβάζουν οι Ρένα Βλαχοπούλου, Βασίλης Αυλωνίτης, Ζωζώ Σαπουντζάκη, Γιάννης Γκιωνάκης, Νίκος Ρίζος, και Τάκης Μηλιάδης στο Θέατρο Μετροπόλιταν (στην αρχή της Λεωφόρου Αλεξάνδρας). Η παράσταση-επιθεώρηση είχε τίτλο «Κάθε Καρυδιάς Καρύδι» και ήταν γραμμένη από τον Γιώργο Γιαννακόπουλο.
Παράλληλα έχουν ξεκινήσει και οι συναυλίες, συνήθως με την Ελαφρά Ορχήστρα του Ε.Ι.Ρ., που οργανώνονταν άλλοτε στο θέατρο του Εθνικού Κήπου και άλλοτε στο Κεντρικόν. Σε τέτοιες συναυλίες (του Γιώργου Κατσαρού και του Ζακ Ιακωβίδη) εμφανίζεται και ο Φώτης Δήμας, μαζί με την Μπελίντα, την Λένα Παμέλα, τον άγνωστο ακόμη Κώστα Χατζή κ.ά.
Επίσης τον Νοέμβρη εκείνης της χρονιάς (1960) ο Φώτης Δήμας ξεκινά να εμφανίζεται στο κέντρο Κάστρο, στην Πλάκα, μαζί με τον Τώνη Μαρούδα, την Μπελίντα, το Τρίο Γκρέκο κ.ά.
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/fotis-dimas-o-koryfaios-crooner-tragoydistis-poy-eipe-ton-ymno-tis-21is-aprilioy