Νέο Κύμα: 60 χρόνια από τις πρώτες ηχογραφήσεις – Είναι τραγούδια του Γιάννη Σπανού, με την Νέλλη Μάνου και την Καίτη Χωματά, για την εταιρεία Lyra

Το Νέο Κύμα είναι μια από τις πιο αναγνωρισμένες ταμπέλες του ελληνικού τραγουδιού, από τη δεκαετία του ’60 και μετά. Μπορεί να αποτελεί μεταφορά της γαλλικής φράσης Nouvelle Vague, που συνδέθηκε, βασικά, με την ανανέωση του γαλλικού κινηματογράφου (στο τέλος των 50s και σε όλα τα 60s), όμως στην Ελλάδα έχει καθαρά μουσικές σηματοδοτήσεις, που σχετίζονται με το πρωταρχικό «έντεχνο» ρεπερτόριο της εταιρείας Lyra.
Μπορεί το Νέο Κύμα στην πλειονότητά του να μην παρουσίαζε τη βαρύτητα του κλασικού «έντεχνου» (των Θεοδωράκη, Χατζιδάκι, Ξαρχάκου, Μαρκόπουλου κ.ά.), όμως κινήθηκε μέσα στον «έντεχνο» χώρο, αφού οι συνθέτες του (Σπανός, Κόκοτος, Μαυρουδής, Κοντογιώργος, Γλέζος κ.ά.) τυπικά και ουσιαστικά ανήκαν σ’ αυτόν. Ένα παρακλάδι του «έντεχνου» των σίξτις ήταν το Νέο Κύμα, με κάποια πιο ειδικά χαρακτηριστικά.
Υπάρχουν, όντως, τέτοια; Δεν είναι εύκολο να το πεις, αφού ως Νέο Κύμα πλασαρίστηκαν εντελώς διαφορετικοί τραγουδοποιοί και τραγουδιστές. Αρκεί να σκεφθούμε μόνο πως, σε πρώτο χρόνο, θεωρούνταν «νεοκυματικοί» ο Διονύσης Σαββόπουλος και ο Μιχάλης Βιολάρης – δύο, όπως και να το κάνουμε, διαφορετικά πρόσωπα, με τελείως διαφορετική πορεία στο ελληνικό τραγούδι.
Πάντως κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει μια κάποια συσχέτιση του Νέου Κύματος με το γαλλικό chanson, κυρίως γιατί πρωτεργάτης του ήταν ο Γιάννης Σπανός – ένας συνθέτης, που, από τις αρχές των σίξτις, είχε να επιδείξει μία τρανή καριέρα στο Παρίσι, αφού τραγούδια του είχαν πει οι Brigitte Bardot, Simone Bartel, Jacques Boyer, Marc Ogeret, Beatrice Arnac, Albert Santoni, Odile Ezdra, Maria Candido κ.ά.
Το 1964, 60 χρόνια πριν, συμβαίνουν δύο καταλυτικά γεγονότα, που πυροδότησαν το Νέο Κύμα. Κατ’ αρχάς ιδρύεται η εταιρεία Lyra. O Αλέξανδρος Πατσιφάς με τον Κυριάκο Μαραβέλια βάζουν μπροστά ένα ανεξάρτητο label, με στόχο να διευρύνουν το ρεπερτόριο της Fidelity (την οποία ο Πατσιφάς θα πουλούσε στην Ελλαδίσκ), μιας επιτυχημένης ανεξάρτητης εταιρείας, που είχε στον κατάλογό της ηχογραφήσεις του Μάνου Χατζιδάκι, την Νάνα Μούσχουρη στο ξεκίνημά της και βασικά την Αλίκη Βουγιουκλάκη. Η Lyra μπαίνει στην αγορά με «έντεχνο» βηματισμό, με τον Γιώργο Κατσαρό και τον Νίκο Μαμαγκάκη να συνθέτουν και να ενορχηστρώνουν, μα και με παραδοσιακά τραγούδια (υπό την επίβλεψη του Σίμωνος Καρά). Γρήγορα, όμως, θα προέκυπταν νέα δεδομένα.
Είμαστε πάντα στο 1964, 60 χρόνια πριν, όταν ο Γιάννης Σπανός, που κινείται μεταξύ Παρισιού και Αθήνας, έχει γνωρίσει τον Αλέξανδρο Πατσιφά, μέσω του Γιώργου Παπαστεφάνου (Γ. Στεφάνου), ετοιμάζοντας τις πρώτες ηχογραφήσεις του για την εταιρεία.

Η πρώτη τραγουδίστρια με την οποία θα συνεργαστεί ο Σπανός (στην Lyra) ήταν η Νέλλη Μάνου, με την οποία θα ετοιμάσει δύο δισκάκια. Το ένα με τα τραγούδια «Εφτά βδομάδες (Γ. Σπανός-Ρ. Ζαλοκώστα) / Ανάμεσα τρεις θάλασσες (Γ. Σπανός-Ρ. Ζαλοκώστα)» [Lyra LS 1005], που ήταν να κυκλοφορήσει στις 30 Ιουνίου 1964, αλλά αυτό δεν θα συνέβαινε τελικά (τα τραγούδια θα κυκλοφορούσαν ανεξάρτητα το ένα από το άλλο, πιο μετά, και μάλιστα το δεύτερο με άλλη ερμηνεύτρια) και το «Ποιος να σφυρίζη (Γ. Σπανός-Α. Αλεξόπουλος) / Σύννεφα πλατειά (Γ. Σπανός-Κ. Κινδύνης)» [Lyra LS 1006], που θα κυκλοφορούσε, κανονικά αυτή τη φορά, την επόμενη μέρα, την 1η Ιουλίου 1964. Αυτό το δισκάκι θα μπορούσε να θεωρηθεί ως η αρχή του Νέου Κύματος.
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/neo-kyma-60-hronia-apo-tis-protes-ihografiseis