FELIPE SALLES / ZACCAI CURTIS / AVERY SHARPE / JONATHAN BARBER “Tiyo’s Songs of Life” – ποιος ήταν ο Tiyo Attalah Salah-El;

Ο βραζιλιάνος συνθέτης, τενόρο σαξοφωνίστας, ενορχηστρωτής και διευθυντής ορχήστρας Felipe Salles μας απασχολεί τακτικά εδώ στο blog – από την εποχή του The New World Jazz Composers Octet και του άλμπουμ του “Breaking News”, πίσω στο 2011.
Από τότε και προς τα πιο πρόσφατα χρόνια έχουμε γράψει για το άλμπουμ του “Ugandan Suite” [Tapestry, 2014], για την συμμετοχή του στο Reunion Project  και στο άλμπουμ του “Varanda” [Tapestry, 2017] και ακόμη για την συνεργασία του με το Interconnections Ensemble στα CD “The Lullaby Project” [Tapestry, 2018] και “The New Immigrant Experience” [Tapestry, 2019/2020] (τζαζ για το μεταναστευτικό στις ΗΠΑ).
Το πιο νέο άλμπουμ του Felipe Salles (τενόρο σαξόφωνο, ενορχηστρώσεις), που γίνεται σε συνεργασία με τους Zaccai Curtis πιάνο, Avery Sharpe μπάσο και Jonathan Barber ντραμς, αποκαλείται “Tiyo’s Songs of Life” [Tapestry, 2022] κι έχει ένα πολύ ιδιαίτερο και ενδιαφέρον concept – πέρα από την ωραιότατη jazz, που περιέχει, και που την απολαμβάνεις σε κάθε στροφή, σε κάθε track, αυτού του θαυμάσιου CD.

O Tiyo, στον οποίον είναι αφιερωμένος ο δίσκος, ήταν ο Tiyo Attalah Salah-El (1932-2018) μία κάπως σκοτεινή προσωπικότητα, ένας άνθρωπος που πέρασε πολύ μεγάλο μέρος της ζωής του, αν όχι το μεγαλύτερο, στις φυλακές, και που είχε βεβαίως άμεση σχέση με την jazz. Για το ποιος ήταν ο Tiyo και για το πώς εξελίχθηκε η ζωή του μπορείτε να διαβάσετε εδώ... http://findingaids.library.umass.edu/ead/mums590.
Επί του παρόντος σημασία έχει, πέραν της μουσικής, για την οποία θα γράψουμε στην συνέχεια, εκείνα που διαβάζουμε στο μέσα μέρος του digipak, του “Tiyo’s Songs of Life”:
«Οραματισμένο από την Lois Ahrens, που υπερασπίζει τα δικαιώματα των φυλακισμένων και τον σαξοφωνίστα και συνθέτη Felipe Salles, το “Tiyo’s Songs of Life” είναι ένα project που βρισκόταν στα σκαριά 17 χρόνια τώρα. Ξεκίνησε το 2005, όταν η Lois Ahrens έστειλε πενήντα λευκά πεντάγραμμα στον Tiyo, έναν μουσικό συνθέτη, συγγραφέα, δάσκαλο και οπαδό του κινήματος για την κατάργηση των φυλακών, άνθρωπο αγαπητό στη χώρα και πέρα απ’ αυτήν. Μέχρι τότε, ο Tiyo, ο οποίος είχε καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη, χωρίς τη δυνατότητα αποφυλάκισης με όρους, ήταν έγκλειστος σε φυλακές της Πενσυλαβάνιας για σχεδόν 50 χρόνια. Μέσα σε λίγους μήνες ο Tiyo θα έστελνε τις σελίδες πίσω στην Lois, γεμάτες με τις συνθέσεις του. Στα χρόνια που μεσολάβησαν η Lois έκανε τέσσερις προσπάθειες να ακούσει τα τραγούδια του Tiyo, αλλά χωρίς επιτυχία. Μετά τον θάνατο του Tiyo, το 2018, η Lois επικοινώνησε με τον σαξοφωνίστα και συνθέτη Felipe Salles, ο οποίος συμφώνησε να ερμηνεύσει τη μουσική. Αλλά οι δεσμεύσεις του Felipe, σε σχέση με τη συνθετική δουλειά του, όπως και με την διδασκαλία, καθυστέρησαν το έργο. Τελικά τον Σεπτέμβριο του 2021 ο Felipe συγκέντρωσε άλλους τρεις εξαιρετικούς μουσικούς, τον Zaccai Curtis, τον Avery Sharpe και τον Jonathan Barber, και μαζί ηχογράφησαν εννέα από τις συνθέσεις του Tiyo. Η Lois, αφού παρακολούθησε το recording session, είπε ότι η αποφασιστικότητά της να δει το έργο ήταν εμπνευσμένη από τον Tiyo, που επίσης δεν τα παράτησε ποτέ στη ζωή του. Το “Tiyo’s Songs of Life” είναι μια μουσική γιορτή για τον Tiyo Attalah Salah-El κι ένας φόρος τιμής στη φιλία και την επιμονή. Ο Tiyo θα ήταν υπερήφανος και πολύ χαρούμενος, ξέροντας πως η μουσική του ζει. Για να παραθέσουμε και τα λόγια του: LONG LIVE LOVE AND GOOD MUSIC!».
Έχουμε λοιπόν εδώ την ευκαιρία ν’ ακούσουμε την jazz αυτής της μυστήριας προσωπικότητας του Tiyo Attalah Salah-El, με δράση μουσική και άλλη στις δεκαετίες του ’50, του ’60 και του ’70 και που οι συγκυρίες της ζωής, τον έφεραν πολλές φορές δίπλα ή μέσα στην καταστροφή.
Και η αλήθεια είναι πως η jazz του είναι θαυμάσια και απολαυστική, καθώς κουβαλάει πολλά απ’ αυτά βίωσε ο ίδιος στα πάλκα και στο κύκλωμα της νύχτας γενικότερα, τοποθετημένη σ’ ένα bop και hard bop περιβάλλον, αλλά και με «πνευματικές» αναζητήσεις στα περισσότερο μπαλαντικά κομμάτια του σαν το “Live a life of love”. 

Φυσικά, οι παρεμβάσεις του Salles σ’ όλο αυτό το set θα πρέπει να είναι σημαντικές και ουσιαστικές, προσφέροντας στις συνθέσεις του Tiyo έναν διαχρονικό αέρα, κάνοντάς τες συμβατές ακόμη και με το σύγχρονο jazz-groovy περιβάλλον (άκου την bossa nova “Steppin’ up” για παράδειγμα), χωρίς φυσικά να παραλείπονται και οι γερές δόσεις... τζαζ-κλασικισμού, μέσα από tracks σαν το “Blues for Pablo – Blues for professor Zinn”, που είναι αφιερωμένο, κατά πρώτον, στον Paul Alan Smith, editor του Pen Pal, της αλληλογραφίας με ταχυδρομείο, που αποτελεί κλασικό τρόπο επικοινωνίας για τους έγκλειστους στην Αμερική, με τον έξω κόσμο και εν συνεχεία στον συγγραφέα Howard Zinn.
‘Ένα παράξενο, ένα γοητευτικό τζαζ άλμπουμ είναι το “Tiyo’s Songs of Life”, μία ακόμη δηλαδή ουσιαστική κυκλοφορία ενός σπουδαίου σύγχρονου jazzman, που αξίζει να τον προσέξετε (αν δεν το έχετε κάνει ήδη).
Επαφή: www.sallesjazz.com