Σάββατο 30 Μαρτίου 2024

JOHNNY M. DYANI επανεκδίδεται ένα φοβερό άλμπουμ του νοτιοαφρικανού κοντραμπασίστα από το 1980

Έχουμε να κάνουμε λοιπόν με μια επανέκδοση (σε CD) του άλμπουμ του νοτιοαφρικανού μπασίστα και πιανίστα Johnny M. Dyani (1947-1986) African Bass [RED Records / AN Μusic, 2024], που είχε εκδοθεί για πρώτη φορά από την RED το 1980. Η επανέκδοση είναι καλοδεχούμενη φυσικά, και γιατί πρόκειται για έναν καταπληκτικό δίσκο, και γιατί η τιμή του έχει ξεφύγει πλέον (αν θέλει κάποιος να τον ακούσει από το ορίτζιναλ βινύλιο).
Ο Dyani υπήρξε μουσικός με τεράστια συνεισφορά και στην νοτιοαφρικανική τζαζ, ως μέλος των ιστορικών Blue Notes (Chris McGregor και λοιποί), στο πρώτο μισό των σίξτις, μα και στην ευρύτερη afro και free jazz σκηνή, από το 1967 και μετά, όταν θα συνεργαζόταν με Steve Lacy, Chris McGregor Group, Spontaneous Music Ensemble, Okay Temiz, Don Cherry, Dollar Brand, David Murray, Chris McGregor Brotherhood of Breath, John Tchicai και άλλους πολλούς.
Ασυζητητί ένα από τα καλύτερα, και πλέον προσωπικά άλμπουμ του Dyani υπήρξε το ιταλικό “African Bass”, το οποίον καταγράφει τον νοτιοαφρικανό μουσικό σε μια στούντιο παράστασή του στο Μιλάνο (14 Νοεμβρίου 1979), όταν θα συνεργαζόταν με τον ντράμερ Clifford Jarvis.
Το πρώτο κομμάτι του δίσκου που αποκαλείται “African anthem (Zulu) / African blues / Ithi-gqi” είναι σόλο, με φωνές όμως, που τονίζουν έτι περισσότερο την αφρικανικότητά του, και που σε παρασύρει σ’ ένα afro εξωτικό ταξίδι – δίχως να συνειδητοποιείς, κατά τα 12:20 λεπτά του, πως ό,τι ακούς προέρχονται μόνον από ένα κοντραμπάσο και μια φωνή.
Ακολουθεί το 9λεπτο εκρηκτικό “Lonely flowers”, που διαρκεί 9 λεπτά, και στο οποίο ο Dyani παίζει πιάνο, καθώς συνοδεύεται από τα ντραμς του Jarvis. Καταιγιστικό κομμάτι, τελείως τελετουργικό ή και παγανιστικό, που συνεπαίρνει.
Το “African Bass” θα ολοκληρωθεί με το σχεδόν 21λεπτο “South African / The Robin Irland struff”, που ξεκινά με φωνές (και από τους δύο αυτοσχεδιαστές), σ’ ένα τελείως αρχαϊκό σκηνικό, πριν το μπάσο και τα ντραμς ξεκινήσουν να καθορίζουν τη σύνθεση, που ακούγεται και αυτή απολύτως αφρικανική, εννοείται, με παρατεταμένο σόλο από τον Jarvis, που «σπάει» από τις δοξαριές του Dyani, πριν το τελευταίο σόλο μπάσο.
Δίσκος-εμπειρία είναι το “African Bass”, απ’ αυτούς που δεν ακούς κάθε μέρα.

1 σχόλιο: