ΦΑΝΗΣ ΜΑΡΓΑΡΩΝΗΣ πώς να φτιάξετε ένα ροκ συγκρότημα

Ένα ασυνήθιστο, νομίζω, βιβλίο, που αφορά στην εγχώρια… ροκ βιβλιογραφία είναι το προσφάτως εκδοθέν από τον Μετρονόμο Πώς να φτιάξετε ένα ροκ συγκρότημα. Συγγραφέας του ο τραγουδοποιός, κιθαρίστας και τραγουδιστής των συγκροτημάτων Φτηνό Ευέλικτο Μουσικό Δυναμικό (παλαιότερα) και KollektivA (πιο μετά) Φάνης Μαργαρώνης.

Σχετικό-άσχετο. Είμαι σίγουρος πως έχω κάνει κριτική στο Jazz & Τζαζ, για το ένα και μοναδικό CD του πρώτου συγκροτήματος (πιθανώς και για το EP του), αν και δεν θυμάμαι τι έχω γράψει, όπως έχω αναφερθεί εδώ στο δισκορυχείον (26/7/2011) και στο παρθενικό άλμπουμ των KollektivA (στη Lyra, το 2010). Εκεί μεταξύ άλλων σημείωνα:
«Οι KollektivA αξίζει να παλέψουν και να επεκτείνουν τις μελωδικές διαστάσεις των τραγουδιών τους, φιλτράροντας ακόμη πιο πολύ τις βαρύγδουπες ροκάδικες συνιστώσες τους. Στο άλμπουμ τους υπάρχουν 2-3 πολύ καλά τραγούδια – και δεν εννοώ την ωραία διασκευή τους στο κλασικό “Which side are you on?” της Florence Reece, αλλά το “Νανούρισμα”, τον “Καθρέφτη”, το παλιομοδίτικο, αλλά αβίαστα μελωδικό “Αγάπη είναι να μένεις” (με κάποια φαντασία, έστω και… καλπάζουσα, θα μπορούσε να το υιοθετήσουν ακόμη κι οι Crazy Horse), πράγμα που δείχνει πως υπάρχει το έδαφος, γενικώς, ώστε ν’ ανθήσουν κι άλλα ακόμη στην πορεία».
Μπορεί να μην παρακολούθησα την πορεία του Μαργαρώνη και των φίλων του τα επόμενα χρόνια, αλλά αυτό δεν έχει καμμία σημασία. Τώρα θα μιλήσουμε για το βιβλίο του…

Το Πώς να φτιάξετε ένα ροκ συγκρότημα είναι ένα ασυνήθιστο, ξαναλέω, βιβλίο. Ο τίτλος του δεν είναι ούτε χιουμοριστικός, ούτε αμφίσημος. Επίσης δεν πρόκειται για κάποιο είδος λογοτεχνικού αφηγήματος (μυθιστόρημα, διήγημα, δοκίμιο, έρευνα κ.λπ.). Είναι ένα βιβλίο 115 σελίδων, γραμμένο από ένα μέλος ελληνικού συγκροτήματος, που επιχειρεί να δει πίσω από τη βιτρίνα, πίσω από τα φώτα, να ψάξει και να βγάλει στην επιφάνεια όλα εκείνα τα στοιχεία που συμβάλλουν από ποικίλες κατευθύνσεις στη συγκρότηση, τη λειτουργία και τη… διάλυση ενός συγκροτήματος.

Ο Μαργαρώνης γράφει απλά και έξυπνα, κάποτε και με κάποιο  χιούμορ, για ποικίλες καταστάσεις που αναπτύσσονται στο… ροκ παρασκήνιο και απ’ αυτή την άποψη το δικό του ανάγνωσμα έφερε στο νου μου, έστω και κατά το ελάχιστον, ένα από τα σημαντικότερα βιβλία που κυκλοφόρησαν ποτέ στην Ελλάδα για το ροκ, το δυστυχώς κακομεταφρασμένο Τα Παρασκήνια των Μουσικών της Ροκ [Ideo-Tsepi, 1985] του Clem Gorman. Είναι άλλου τύπου, όμως, η στόχευση του Μαργαρώνη και φυσικά άλλου επιπέδου – αν αναφερόμαστε στην ελληνική πραγματικότητα...

Το βιβλίο αποτελείται από εννέα κεφάλαια, τα οποία και αναφέρω: 1. Η προϊστορία του γκρουπ, 2. Η μπάντα στήθηκε (πρώτα βήματα), 3. Πάμε πιο σοβαρά;, 4. Ηχογράφηση δίσκου, 5. Το καταστατικό λειτουργίας, 6. Πάμε «πιο σοβαρά» (μέρος 2o), 7. Η στάση σας απέναντι σε άλλα ζητήματα, 8. Πώς να διαλύσετε ένα ροκ συγκρότημα, 9. Μικρές τζούρες αιωνιότητας.

Να τώρα μερικά σημεία που εντόπισα, μετά από μια πρώτη ανάγνωση και τα οποία έχουν ένα ευρύτερο νόημα για κάθε έναν που θα διαβάσει το βιβλίο και όχι μόνο για τον υποψήφιο συγκροτηματία:

(σελ.20) «Επίσης να διαβάζεις λογοτεχνία και ποίηση. Η ανάπτυξη του αισθητικού σου κριτηρίου είναι εξίσου σημαντική με την εκτελεστική σου δεινότητα» 

(σελ.27) «Ακόμα, ένας μπασίστας που θα δένει με τον ντράμερ. Να είναι στιβαρός και να γκρουβάρει. Στο μπάσο και στα τύμπανα βρίσκεται όλο το groove» 

(σελ. 37) «Κάποτε φοιτητής, έπαιζα σε μια μπάντα, και μας πρότεινε η ΔΑΠ να παίξουμε σε πάρτι της. Μάλιστα, με καλά λεφτά (προφανώς!). Φυσικά και αρνηθήκαμε, όσο κι αν γουστάραμε να κάνουμε live. Να ξέρετε, οι αρνήσεις στη ζωή είναι που φτιάχνουν την πορεία» 

(σελ.41) «Γι’ αυτό λοιπόν στο live, όπως και στη ζωή μας γενικότερα, πρέπει να είμαστε εκεί, παρόντες. Συγκεντρωμένοι, με τις αισθήσεις οξυμμένες και το μυαλό σε εγρήγορση. Οι καταχρήσεις απορρίπτονται. Οι μύθοι για καλύτερη απόδοση είναι φούμαρα. Ίσα-ίσα που κάποιες φορές αναρωτιέμαι πόσο μεγαλύτεροι καλιτέχνες θα ήταν κάποιοι που χάθηκαν μέσα στην πρέζα ή στα ξύδια

(σελ.42) «Εξυπακούεται ότι το προσωπικό μας φίλτρο ξεσκαρτάρει τις ανοησίες από τις σοβαρές κριτικές. Επίσης είναι ανησυχητικό να θέλουμε να ακούμε… ό,τι θέλουμε να ακούμε. Η βελτίωση έρχεται συνήθως από τα αρνητικά σχόλια» 

(σελ.51) «Δύσκολα θα βρείτε γραφίστες να επικοινωνούν με το περιβάλλον και να μη νομίζουν ότι είναι εικαστικοί παγκοσμίου φήμης» 

(σελ.56) «Δε χρειάζεται κανείς να ξέρει για τους γονείς σου, τα αδέρφια σου, πού μένεις, τον αριθμό του λογαριασμού σου στην τράπεζα, τι χρώμα βρακί φοράς. Αυτά είναι χυδαίοι εξευτελισμοί της ανθρώπινης προσωπικότητας» 

(σελ.73) «Τέλος πάντων, σίγουρο είναι ότι δεν πρέπει να κάνετε το γιουσουφάκι κανενός» 

(σελ.95) «Γενικά λείπει η μπέσα, το φιλότιμο, το ενδιαφέρον. Όλα είναι νούμερα. Και ενώ στην ουσία ο ατζέντης  δουλεύει για εσάς, όλο το σκηνικό είναι στημένο σαν να σας κάνει χάρη, σαν να δουλεύετε εν τέλει εσείς για εκείνον» 

(σελ.99) «Η σεμνότητα είναι το κλειδί για μια μεγάλη πορεία.(…) Να είστε δεκτικοί στην κριτική και να φιλτράρετε εποικοδομητικά τα σχόλια» 

Και μια παρατήρηση επί της μορφής. Θα προτιμούσα το βιβλίο του Μαργαρώνη να ήταν… ροκ και εξωτερικώς. Με πιο μικρό μέγεθος, ακόμη και τσέπης, και με πολύχρωμο εξώφυλλο μ’ ένα σχέδιο πρωτότυπο και τραβηχτικό επάνω του.

Επαφή: www.metronomos.gr