TORD GUSTAVSEN TRIO το πέμπτο άλμπουμ του για την ECM

Το πέμπτο άλμπουμ, μέσα σε 20 χρόνια, του Tord Gustavsen Trio για την ECM Records (ΑΝ Μusic) είναι γεγονός. Ο δίσκος αποκαλείται “Opening” (2022) και ακούγονται σε αυτόν οι Tord Gustavsen πιάνο, ηλεκτρονικά, Steinar Raknes κοντραμπάσο, ηλεκτρονικά και Jarle Vespestad ντραμς. Παρατηρούμε, δηλαδή, σε σχέση με το προηγούμενο CD του γκρουπ, στην γερμανική εταιρεία, το “The Other Side” [ECM, 2018], μία αλλαγή στην line-up του, καθώς την θέση του κοντραμπασίστα Sigurd Hole έχει τώρα ο Steinar Raknes.

Πάντως και σ’ αυτή την πρόταση υπερισχύουν οι συνθέσεις του Gustavsen, ενώ υπάρχουν και τρεις διασκευές, στο παραδοσιακό “Visa från rättvik”, στο “Fløytelåt” του νορβηγού συνθέτη Geirr Tveitt (1908-1981) και στο “Vær sterk, min sjel” του επίσης Νορβηγού Egil Hovland (1924-2013).

Το άλμπουμ ανήκει σ’ έναν χώρο που αδόκιμα θα τον χαρακτηρίζαμε ως «ποιητική jazz». Μία jazz χαμηλών τόνων δηλαδή, αρκούντως ήσυχη, και συνάμα απρόβλεπτη και καταπραϋντική, που στηρίζεται στις ανοιχτές και κάπως «θαμπές» μελωδίες (τις οποίες διεκπεραιώνει το πιάνο) και ακόμη στο υπόκωφο ρυθμικό τμήμα – με το μπάσο-ντραμς δηλαδή να πλειοδοτούν σε «υπόγεια» vibes.
Ο κανόνας είναι αυτός και όπως κάθε κανόνας δεν μπορεί παρά να εμπεριέχει και τις εξαιρέσεις του – βασικά σε δυο-τρία tracks, στα οποία το μπάσο, με την βοήθεια pedals και εφφέ, ακούγεται σαν ηλεκτρική κιθάρα (στο “Helensburgh tango”, στο “Re-opening” και ιδίως στο “Ritual”), ανακαλώντας μνήμες από Terje Rypdal.
Οπωσδήποτε η βορειοευρωπαϊκή φολκλορική παράδοση αποτελεί μία βασική αναφορά για τον Tord Gustavsen και κάπως έτσι δίσκοι των Bengt-Arne Wallin, Jan Johansson, Bill Evans / Monica Zetterlund και λοιπών, που αντιμετώπισαν αυτήν ακριβώς την παράδοση μέσα από ένα τζαζ πρίσμα, δεν μπορεί παρά να αποβαίνουν καθοριστικοί, όσον αφορά σε κάποιες πιο συγκεκριμένες επιρροές του trio. Συμβαίνει.
Όπως συμβαίνει το “Opening”, γενικώς, να αποτελεί μία ιδιαίτερη εσωτερικής έντασης πρόταση, που ταυτίζεται πλήρως μ’ εκείνο που ανακαλούμε όταν ακούμε τον (αισθητικό) όρο nordic-jazz.