Τετάρτη 21 Σεπτεμβρίου 2022

PETER KOWALD 20 χρόνια από τον θάνατο του κορυφαίου Γερμανού κοντραμπασίστα της τζαζ και λάτρη της Ελλάδας – οι περιπέτειές του στην χώρα μας, οι δίσκοι του, οι συνεργασίες του

Όσοι γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα της ευρωπαϊκής «δύσκολης» τζαζ και του «ελεύθερου αυτοσχεδιασμού» (free improvisation) θα έχουν, πάντα, τον γερμανό κοντραμπασίστα και δευτερευόντως τουμπίστα Peter Kowald (1944-2002) για «θεό» τους.
Δεν είναι μόνον οι συμμετοχές του στις ιστορικές ηχογραφήσεις της euro-jazz από την δεκαετία του ’60, η παρουσία του δηλαδή στην Globe Unity Orchestra του Alexander von Schlippenbach (μαζί με τον Jackie Liebezeit των CΑΝ, τον Mani Neumeier των Guru Guru κ.ά., χρόνια πριν αρχίσει να μπουσουλάει το krautrock), η συνεισφορά του στο Peter Brötzmann Octet και στο… πυροβολημένο “Machine Gun” του 1968, όπως και η κεντρικότητά του στο Pierre Favre Trio και στο ιστορικό “Santana” (1968), δεν είναι μόνον η καταλυτική παρουσία του, στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’80, στην London Jazz Composers' Orchestra, είναι περαιτέρω η διεμβολιστική του παρουσία σε απειράριθμα projects, από τα late 60s έως τα early 00s, που θα έφερνε τον Peter Kowald παντού στον κόσμο, να συνεργάζεται στο πάλκο με τους πάντες, ηχογραφώντας ακαταπαύστως και βιώνοντας στην πράξη την έννοια τού «παγκόσμιου μουσικού», χρόνια πριν ο όρος καταστεί συνώνυμος της κοινοτοπίας και του αναμενόμενου.
Προσωπικώς, είχα την χαρά να γνωρίσω από κοντά τον
Peter Kowald στα μέσα της δεκαετίας του ’90, στην Πάτρα. Εκείνη την εποχή ο Πέτρος, όπως τον έλεγαν οι φίλοι του, είχε ισχυρούς δεσμούς με την πόλη, καθώς η σύντροφός του ήταν η πατρινή εικαστικός Ειρήνη Μπράττη, με αποτέλεσμα να μένει για κάποια διαστήματα στην πόλη, να δίνει live και να συχνάζει σε γνωστά στέκια.
Μπορεί να ζούσα τότε στην Αθήνα, αλλά όποτε πήγαινα στην Πάτρα δεν υπήρχε περίπτωση να μην συναντήσω τον Peter Kowald, ψηλά πάνω στο Κάστρο, συζητώντας για τα «τότε», αλλά και για τα παλαιότερα...
Τον ρωτούσα π.χ. και μου μιλούσε για την… τρέλα που κουβαλούσε ο θρυλικός γερμανός σαξοφωνίστας και κλαρινίστας Peter Brötzmann (που χρόνια αργότερα θα γινόταν εξώφυλλο και στο βρετανικό μουσικό περιοδικό “The Wire”), αλλά και για το διαρκές του ενδιαφέρον να συνδέσει την έννοια και την πρακτική του αυτοσχεδιασμού με τα εικαστικά, το θέατρο, το χορό, τις performances κ.λπ.  
Είχε προχωρήσει ο Peter Kowald από πολύ νωρίς, σε άλλα «χωράφια», τα οποία η δισκογραφία, ούτως ή άλλως, δεν θα μπορούσε ποτέ να αποτυπώσει στην ολότητά τους.
Αργότερα θα τον συναντούσα και στα γραφεία του περιοδικού «Jazz & Τζαζ» και κάποια στιγμή ο συνεργάτης του σαξοφωνίστας-κλαρινίστας Φλώρος Φλωρίδης θα ήταν εκείνος που θα μας πρόφταινε τα κακά μαντάτα. Ο Peter Kowald είχε πεθάνει στη Νέα Υόρκη, από καρδιακή προσβολή στα 58 του, στις 21 Σεπτεμβρίου 2002, μετά από κάποια συναυλία…
Η σχέση του Peter Kowald με την Ελλάδα υπήρξε βαθειά και ουσιαστική. Δεν ήταν το γεγονός πως ζούσε εδώ, ούτε το ότι μιλούσε την γλώσσα μας (είχε σπουδάσει ελληνική φιλολογία, έχοντας μεταφράσει στην γερμανική ποιήματα των Οδυσσέα Ελύτη, Γιάννη Ρίτσου κ.ά., όπως και ρεμπέτικα τραγούδια), είναι το ότι είχε μπει στο πετσί της κουλτούρας μας, πίνοντας και τρώγοντας σαν Έλληνας και ακούγοντας-γλεντώντας με λαϊκά και δημοτικά τραγούδια.
Για πρώτη φορά ο Peter Kowald θα ερχόταν στην Ελλάδα στην δεκαετία του ’60 και το γεγονός πως, αρκετά νωρίς, στο LP τής Globe Unity OrchestraJahrmarkt / Local Fair” [Po Torch] από το 1977, συνεργάζεται με το ηπειρώτικο Μουσικόν Συγκρότημα Σπύρου Παπανδρέου (Βαγγέλης Ζήκας κλαρίνο, Βασίλης Ζήκας κρουστά, Αλέκος Ζαγόρας κιθάρα, Σπύρος Παπανδρέου φωνή, κιθάρα), που είχε ως έδρα του την τότε Δυτική Γερμανία (ο ηπειρώτης τραγουδιστής Σπύρος Παπανδρέου ήταν μετανάστης, εκεί, από το 1961), λέει πολλά, πάρα πολλά.
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/peter-kowald-20-hronia-apo-ton-thanato-toy-koryfaioy-germanoy-kontrampasista-kai

2 σχόλια:

  1. Από το fb...

    Δημήτρης Ρουσόπουλος
    Τον είχα ακούσει το Νοέμβρη του '79 μαζί με Leo Smith και Gunter Sommer στο υπόγειο jazz club στη Μιχαλακοπούλου.

    Andreas Frogoudakis
    Στον Μπαράκο τον είχα δει τέλη του 70...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Θοδωρής Μανίκας
      μαζί!

      Vasilis Kordatos
      Άψογο κείμενο, πλήρες και κατατοπιστικότατο! Και συγκινητικό για μας που ζήσαμε στην Πάτρα τη δεκαετία του 90. Τον θυμάμαι πελάτη στο Fagotto που έπαιζα το 93-94, να πίνει τα ποτά του γελαστός και να τα ψιλολένε μετά το τέλος του προγράμματος με τον Νίκο το Φορλίδα που έπαιζε κρουστά ο οποίος και με ενημέρωσε περί Kowald αφού δεν ήξερα τίποτα τότε γι'αυτόν.

      Διαγραφή