QUINSIN NACHOFF από τον Béla Bartók στον John Coltrane

Τενόρο σαξοφωνίστας που επιχειρεί πάντα το κάτι παραπάνω στα άλμπουμ του (θα πούμε υπό ποία έννοια), ο Quinsin Nachoff έχει νέο CD, το οποίον αποκαλείται “Stars and Constellations” [Adhyaropa Records, 2023]. Πρόκειται, δε, για το πέμπτο άλμπουμ τού Nachoff, για το οποίο γράφουμε στο blog, αφού έχουν προηγηθεί τα “Flux” [Mythology, 2016], “Quinsin Nachoff’s Ethereal Trio” [Whirlwind Recordings, 2017] (του τρίο με το ίδιο όνομα), “Path of Totality” [Whirlwind Recordings, 2018] (ως Quinsin Nachoff’s Flux) και “Pivotal Arc” [Whirlwind Recordings, 2020].
Όπως είχαμε γράψει σε σχέση με το “Pivotal Arc”: «Κατ’ αρχάς να πούμε, ή μάλλον να ξαναπούμε, πως η σχέση τού Quinsin Nachoff με την “κλασική”, όπως και με την “σύγχρονη κλασική”, είναι ιδιαιτέρως σοβαρή – όσο σοβαρή, τέλος πάντων, είναι και η σχέση του με την jazz. Κατά βάση ο Nachoff επιχειρεί να συνθέσει πάνω σ’ αυτό το αισθητικό σκηνικό, κάτι που σε κάθε περίπτωση μπορεί να μην συνιστά πρωτοτυπία, αλλά δεν θα παύσει ποτέ να αποτελεί... ιδιοτυπία».
Και για το “Path of Totality”: «Έμπνευση γι’ αυτό το άλμπουμ, για τον Quinsin Nachoff, στάθηκε η ολική έκλειψη ηλίου της 21ης Αυγούστου 2017, ένα φαινόμενο που κίνησε το ενδιαφέρον τού καναδού πνευστού – ο οποίος έχει ξαναδείξει, σε προηγούμενα άλμπουμ του, πως τα αστρονομικά ζητήματα μπορούν να τον κινητοποιούν προς μια τζαζ κατεύθυνση».
Και τα λοιπά...

Στο “Stars and Constellations” ο Quinsin Nachoff (πάντα στο τενόρο σαξόφωνο), συνεργάζεται με τους Mark Helias μπάσο, Dan Weiss ντραμς, συν δύο κουαρτέτα εγχόρδων, το Bergamot Quartet και το The Rhythm Method (αμφότερα απαρτιζόμενα από δύο βιολιά, βιόλα, τσέλο) επεκτείνοντας έτι περισσότερο εκείνο που τον «βασανίζει» από χρόνια – την συνύπαρξη, δηλαδή, jazz και σύγχρονης κλασικής.
Όπως διαβάζουμε στις σημειώσεις του all paper gatefold cover (κείμενο του Michael Ullman), ο Nachoff είχε «κολλήσει» από μικρός με δύο ειδών κουαρτέτα. Το κλασικό τζαζ κουαρτέτο του John Coltrane από τα sixties και των κουαρτέτων με έγχορδα του Béla Bartók, έτσι όπως εκείνα είχαν ερμηνευτεί από το αμερικάνικο Emerson String Quartet. Όπως είχε πει και ο ίδιος:
«Παρότι τα όργανα και η γενικότερη προσέγγιση ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο κουαρτέτα ήταν εντελώς διαφορετική, κατά πολλούς τρόπους εγώ παρατηρούσα την βαθιά μεταξύ τους συσχέτιση: στην ένταση, στην δόνηση, στην αμεσότητα, στα μελωδικά στοιχεία, στην ρυθμική ανάπτυξη και κάπως στην αρμονική προσέγγιση. Μολονότι η μουσική του Béla Bartók ήταν εντελώς περασμένη στο πεντάγραμμο σου άφηνε μιαν αίσθηση αυτοσχεδιασμού και αυθορμητισμού, ενώ και η μουσική του Trane, παρότι ήταν πλήρως αυτοσχεδιαστική, σου έδινε μια εσκεμμένη αίσθηση ανάπτυξης και φόρμας».
Αντιλαμβάνεστε λοιπόν τα όρια μέσα στα οποία κινείται το “Stars and Constellations”, το οποίον αποτελείται από τρεις γιγαντιαίες συνθέσεις, 19, 14 και 20 λεπτών. Είναι τα τζαζ και modern classic ηχοχρώματα (μα και το αστρονομικό background στους τίτλους των κομματιών: “ Stars and constellations: Scorpio”, “Pendulum”, “ Stars and constellations: Sagittarius”), τα οποία ελκύουν με την πυκνότητα των ηχοχρωμάτων τους, την ιδιόμορφη ανάπτυξή τους, τους καλαίσθητους και... ακαλαίσθητους συνδυασμούς τενόρου και εγχόρδων, τις προβοκατόρικες προσεγγίσεις, που αγγίζουν σε κάποιες φάσεις τα όρια του drone και του ελαφρού noise σε συνδυασμό με πολύπλοκες ρυθμολογίες, που παραπέμπουν στις μουσικές της Ανατολής.
Παράξενο, αλλά επεξεργασμένο άκουσμα, που διατηρεί πολλά στοιχεία πρωτοτυπίας καθ’ όλη την εξέλιξή του.
Επαφή: www.quinsin.com, www.adhyaroparecords.com