ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΟΓΟΘΕΤΗΣ (ΛοΓό) δύο βιβλία

ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΟΓΟΘΕΤΗΣ: Σκίτσα του ΛοΓό [OPPORtUNA, 2024]
Κυκλοφόρησε προσφάτως από τις εκδόσεις OPPORtUNA της Πάτρας ένα βιβλίο με στίχους και σκίτσα του Γιάννη Λογοθέτη, του γνωστού τοις πάσι και ως ΛοΓό.

Ο Λογοθέτης, που είναι γεννημένος το 1939, άρα σήμερα είναι 85 ετών, αποτελεί μια τρανή περίπτωση και για την γελοιογραφία, μα και για το ελληνικό τραγούδι. Οι στίχοι, που έγραψε στα σέβεντις κυρίως, είναι μνημειώδεις – και οι «σοβαροί» του, που τους μελοποιούσαν οι «έντεχνοι» της εποχής (δηλαδή οι Δήμος Μούτσης, Λουκιανός Κηλαηδόνης, Γιώργος Χατζηνάσιος, Χριστόδουλος Χάλαρης κ.ά.), μα και οι σατιρικοί του, που συνήθως τους τραγουδούσε ο ίδιος ή ο Θέμης Ανδρεάδης. Και βεβαίως πασίγνωστες είναι και οι γελοιογραφίες του, που δημοσιεύονταν για δεκαετίες στα περιοδικά και τις εφημερίδες («Εικόνες», «Ο Ταχυδρόμος», «Τα Νέα», «Το Βήμα», «Ελευθεροτυπία», «Έθνος» κ.λπ.). Μαζεμένο υλικό του Λογοθέτη δημοσιεύεται σε βιβλία τουλάχιστον από το 1966, κι ένα ακόμη βιβλίο, που συνεχίζει αυτή τη μακριά εκδοτική σειρά έχουμε τώρα στα χέρια μας. Λέγεται «Σκίτσα του ΛοΓό» και βγήκε πριν από λίγο καιρό στο εμπόριο, από τις εκδόσεις OPPORtUNA (όπως προείπα).
Το βιβλίο πατάει σε... δύο βάρκες, καθώς καταγράφει όχι μόνο στίχους, μα και σκίτσα. Οι στίχοι είναι δεκατρείς στον αριθμό, που σημαίνει ότι μπορούν να αποτελέσουν το υλικό ενός καινούριου δίσκου τού ΛοΓό, που να κινείται στο γνωστό, και αγαπητό, σατιρικό στυλ των τραγουδιών του.
Ο ΛοΓό καταπιάνεται, ως γνωστόν, με τα μικρά και τα ασήμαντα... και είναι ο τρόπος εκείνος με τον οποίον τα φωτίζει, ώστε να καταστούν σημαντικά. Από την ευτράπελη γραφή του ΛοΓό δεν απουσιάζει τίποτα. Και εννοώ μ’ αυτό, πως ο σημαντικός αυτός στιχοπλόκος έχει τον δικό του τρόπο έκφρασης, που μπορεί να πηγαίνει (και) κόντρα στις σημερινές πολιτικές του ορθού. Έτσι, στα «δεκατρία νέα τραγούδια» του ΛοΓό βλέπουμε να... θίγονται, δίχως να θίγονται αναγκαστικώς, οι καραφλοί («Καλώς τονα τον καραφλό»), οι κοντοί και οι κοντές («Όλοι έγιναν καπνός»), οι λεφτάδες και οι φουκαράδες («Ο Μπάμπης»), οι γυναίκες που γλεντάνε τη ζωή τους με τον έναν και με τον άλλον («Η τρελλοπαρδαλή»), ακόμη και για τη Μέρκελ έχει κάτι να πει ο ΛοΓό στο «Σαν γερμανίδα ναζί». Αυτό είναι το σύμπαν του Γιάννη Λογοθέτη από την δεκαετία του ’70, οι απλές, καθημερινές ιστορίες των ανθρώπων της διπλανής πόρτας, που μπορεί να είναι όλα αυτά που προαναφέρθηκαν και άλλα ακόμη (που αναδύονται μέσα από τα συμφραζόμενα). Αυτά μέχρι και την σελίδα 36, γιατί από ’κει και έως το τέλος του βιβλίου (σελ.129) εκείνα που προβάλλονται είναι τα σκίτσα του, οι γελοιογραφίες του.
Το κεφάλαιο έχει τίτλο «Σκίτσα του ΛοΓό» και σ’ αυτό εικονίζονται κυρίως ζευγάρια (αντρόγυνα), χωρίς λόγια. Λέω «κυρίως», γιατί ανάμεσα μπορεί να δεις κι έναν παππού μ’ ένα κριάρι, μπορεί να δεις και οικογένεια με πέντε μέλη, μπορεί να δεις και «σκέτες» κυρίες ή κυρίους ή με σκυλάκια (κανίς;), νέους, μεσόκοπους και γέρους (με μπαστούνια), μπορείς να δεις και άσπρες νύχτες με φεγγάρι, μπάτλερ με δίσκους με ποτά κ.λπ. Βεβαίως εκείνα που κυριαρχούν είναι τα ζευγάρια, που είναι πολύ... εκδηλωτικά. Η λέξη «αγαπημένα» είναι εκείνη που τα χαρακτηρίζει γενικώς –αν και υπάρχουν πολλές διαβαθμίσεις της αγάπης εδώ–, ενώ αναλόγως με τις προσλαμβάνουσες του καθενός και της καθεμιάς μπορεί να «δεις» και άλλα θέματα, σχηματίζοντας το δικό σου στόρι.
Το ότι είναι «ανοιχτά» σε ερμηνείες τα σκίτσα του ΛοΓό είναι προφανές – δίχως τούτο να σημαίνει πως θα πρέπει κάποιος να σκεφθεί... ανάποδα ή... διαστρεβλωτικά, για να δει τι κρύβεται πίσω απ’ αυτά. Απλές, καθημερινές καταστάσεις κρύβονται, και όσο πιο απλές είναι τόσο περισσότερο μας αφορούν.
Τέλος, το βιβλίο συμπληρώνεται με το κείμενο του Νίκου Παπαχριστόπουλου «Το Οικείο Ανοίκειο του Ζεύγους», που τοποθετείται στην αρχή και που επιχειρεί να προσεγγίσει, συνολικά, την εικαστική ενότητα του ΛοΓό.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΟΓΟΘΕΤΗΣ: Τα Τραγούδια του ΛοΓό [OPPORtUNA, 2019]
Τo βιβλίο αυτό είναι παλαιότερο και περιλαμβάνει, όπως λέει και ο τίτλος του, «Τα Τραγούδια του ΛοΓό».
Το βιβλίο ξεκινά με το κεφάλαιο «Διάφορες ηχογραφήσεις», στο οποίο καταγράφονται οι στίχοι του Γιάννη Λογοθέτη για διάφορα σκόρπια τραγούδια, που κυκλοφόρησαν είτε σε 45άρια είτε σε πολυσυλλεκτικά LP. Εδώ διαβάζεις την πρώτη επιτυχία του ΛοΓό «Έχω μια βάρκα με πανιά», μα και άλλα πολλά στη συνέχεια, σαν τα «Με το πρώτο λεωφορείο», «Κοίταξε να δεις», «Αχ Μαρία!», «Άσπρα, κόκκινα, κίτρινα, μπλε», «Έτσι ειν’ η ζωή», «Η κορδέλα», «Ο Στέφανος», «Αχ Δεσποινάκι-Δεσποινιώ», «Επιστράτευση 20 Ιουλίου 1974», «Θυμάσαι στην Ελλάδα» κ.λπ. – πασίγνωστους, τέλος πάντων, στίχους από το πρώτο μισό της δεκαετίας του ’70, που θα γινόντουσαν επιτυχημένα τραγούδια, αθάνατα εν πολλοίς 50+ χρόνια αργότερα.
Από ’κει και κάτω τα κεφάλαια τιτλοφορούνται βάσει των προσωπικών LP του Λογοθέτη, δηλαδή των «Έχει ο Θεός» (1973), «Τα Παιδικά» (1974), «Γελοιογραφίες» (1973), «Κάτι Άλλο μου Θυμίζει» (1974), «Τραγούδια με Νόημα» (1975), «Ελλαδέξ» (1975), «Ο Θέμης Ανδρεάδης Τραγουδά Λογοθέτη» (1976), «ΛοΓοκρισίες» (1977), «Γιάννης Λογοθέτης» (1978), «Ο Γιός του Πάρτα Όλα» (1979) και όλων τα υπολοίπων, από τα 80s και τα 90s έως και τη «Λογοθεραπεία» του 2019. Ακόμη υπάρχει κεφάλαιο με «Ακυκλοφόρητα Τραγούδια», καθώς και τα κείμενα από το βιβλίο (και CD) «Ο Αστρολόγος». Ο υπομνηματισμός όλων αυτών καταγράφεται, μαζεμένος, σε ξεχωριστό κεφάλαιο στο τέλος, στο «Παράρτημα» (αν και το πιο εύχρηστο θα ήταν να υπάρχει κάτω από κάθε τραγούδι), με το βιβλίο να ανοίγει με μια κριτική του αείμνηστου Γιώργου Ε. Παπαδάκη, που είχε δημοσιευθεί, για πρώτη φορά, στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», στο φύλλο της 26ης Μαΐου 2004, με αφορμή την επανακυκλοφορία (τότε) του δίσκου του ΛοΓό «Τραγούδια με Νόημα».
Μια χρήσιμη έκδοση.
Επαφή: www.opportuna.gr