Τρίτη 7 Φεβρουαρίου 2017

ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ ΚΗΛΑΗΔΟΝΗΣ (1943-2017)

Τα «Μικροαστικά» [ΕΜΙ/ Columbia, 1973] των Λουκιανού Κηλαηδόνη και Γιάννη Νεγρεπόντη (1930-1991) είναι ένας πολύ αγαπημένος δίσκος. Από τότε που τον άκουσα για πρώτη φορά καρφώθηκαν στη μνήμη μου όχι μόνο οι μελωδίες του Λουκιανού, μα και οι πικροί στίχοι του Νεγρεπόντη…

Το θέατρο πανάκριβο, το σινεμά επίσης
κι η μοναξιά αφόρητη στο σπίτι να καθήσεις.
Διάλεξις εδίδετο περί του Μαλακάση
κι είπε κι αυτός ο έρημος να πάει να ξεσκάσει…

Τι έξοχα λόγια! Πόσο λιτά και πόσο μεστά περιγράφεται ο υποσιτισμένος βίος, αλλά την ίδιαν ώρα και η ανάγκη να είσαι «ένας» ανάμεσα σε «κάποιους». Ευφυές! Αλλά κι εκείνες οι στροφές από τον «Γάμο»…

Σε δυο πανέρια οι μπουμπουνιέρες
κι οι ανθοδέσμες στη σειρά
η νύφη μόνο δεκαεννιά
και του γαμπρού οι μέρες μετρημένες.
Ο γάμος έμοιαζε κηδεία
όταν σταθήκαν στη σειρά
κουμπάρος, σόι και λοιπά
στη σκάλα για να βγουν φωτογραφία…

Τι εικόνες! Και τι σπαραξικάρδια αποτύπωση της αδήριτης υποκρισίας μιας γαμήλιας… τελευτής. Σπουδαίος ο Νεγρεπόντης! Από τότε είχε «γράψει» μέσα μου…
Τα «Μικροαστικά», τα ποιήματα, που δεν ήταν μόνο 14 (τα του δίσκου), αλλά στην πραγματικότητα… 109(!) γράφτηκαν στο διάστημα 1966-1973, με τα πιο πολλά, πάντως, να αφορούν στην περίοδο 1971-1973, όταν ο Γιάννης Νεγρεπόντης, που ήταν Αριστερός, ήταν θεωρητικά ελεύθερος. Το τονίζω, γιατί ανάμεσα στα χρόνια 1967-1970 είχε «παραθερίσει» και εκείνος στη Γυάρο και τη Λέρο.
Όπως θυμάται και ο Κηλαηδόνης («100 δίσκοι και η ιστορία τους», 29/6/2003, Ειδική έκδοση του «Κ» της «Καθημερινής»):
«Είναι αρχές του 1971 όταν γνωρίζω τον Γιάννη Νεγρεπόντη μέσω του Λευτέρη Παπαδόπουλου και του Μάνου Λοΐζου. Ο Γιάννης μόλις έχει γυρίσει από εξορία και λίγες μέρες αφότου γνωριστήκαμε μου είπε ότι έχει κάποιες δουλειές έτοιμες από στίχους και θα ήθελε να τις δω. Ήταν τα ‘Μικροαστικά’, που στην πρώτη μορφή που μου τα έδωσε ο Γιάννης ήταν 5 ή 6 τραγούδια. Είναι 1971, είναι δικτατορία, τα τραγούδια σαφώς αριστερά.(…) Αν και αυτά τα κομμάτια ήταν γραμμένα από τον Γιάννη πριν από τη δικτατορία, ο Γιάννης ξαναζεστάθηκε και αποφάσισε να συνεχίσει. Έγραψε καμιά δεκαριά, τα οποία στη συνέχεια μελοποίησα. Αυτά είναι τα ‘Μικροαστικά’ μια δουλειά γραμμένη το 1971. Το ’73, το καλοκαίρι, ακούγεται ότι θα γίνει η κυβέρνηση Μαρκεζίνη και ότι θα χαλαρώσει κάπως η λογοκρισία, ότι θα επιτραπούν τα τραγούδια του Μίκη κ.λπ. Τότε αποφασίζουμε και στέλνουμε τα ‘Μικροαστικά’ στη λογοκρισία. Κάποια τα κόβουν εντελώς, κάποια δεν τα στέλνουμε σίγουροι πως θα κοπούν και σε κάποια μας διορθώνουν μερικές λέξεις. Στον δίσκο μπήκανε αυτά που μπήκανε, περίσσεψαν και κάποια κομμένα».

Η συνέχεια εδώ…

4 σχόλια:

  1. Δεν ξέρω αν υπάρχει studio εκτέλεση, πάντως το 1972 κυκλοφόρησε αυτό το τραγούδι του Κηλαηδόνη στον δίσκο της Μούσχουρη "Chante la Grèce":
    https://www.youtube.com/watch?v=r0ETtA7Ubek

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Στη δική μου μνήμη ο Λουκιανός θα μείνει κυρίως για τα προσωπικά του τραγούδια στα τέλη των 70ς - 80ς που παιζόταν με τα χίλια από το κρατικό ραδιόφωνο και φανέρωναν ένα άνθρωπο έξυπνο -με ένα τρόπο σπάνιο στη σημερινή Ελλάδα της νεκροφάνειας- και φαντάζομαι ότι πολλοί πιτσιρικάδες που τον ακούγανε τότε εν μέσω κομματικής καφρίλας . οικονομικού τυχωδιοκτισμού και μικροαστικής ανοησίας κατάλαβαν τι θα ήταν καλό να αποφεύγουν σε αυτό το μάταιο κόσμο .
    Περιορισμένες οι συνθετικές -ερμηνευτικές του ικανότητες. δυνατός και ψαγμένος ο λόγος του .
    Ακοούγεται σαν επικήδειος και δε θα το ήθελε ο Λούκι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Τον είχα δει live στις αρχές των 80s, πριν την Βουλιαγμένη, γιατί μου άρεσε πολύ. Μου άρεσε πολύ στα 70s. Όλοι οι δίσκοι του, που βγήκαν τότε. Και εκείνοι στους οποίους τραγουδούσε ο ίδιος, και οι υπόλοιποι (με τον Μητσιά κ.λπ.).
      Μετά, στα 80s, αναπαρήγαγε μια εικόνα, που μπορεί να του άρεσε και να του πήγαινε, αλλά ήταν πλέον αισθητικά προβλέψιμη.

      Διαγραφή