Πέμπτη 27 Μαΐου 2021

το «ροκ» των Λαμπράκηδων – τραγούδι και πολιτική στην Ελλάδα του ’60, με αφορμή την συμπλήρωση 58 χρόνων από το θάνατο του Γρηγόρη Λαμπράκη

Το 1963 ήταν μια κομβική χρονιά, για την Ελλάδα και διεθνώς, γι’ αυτό που ονομάζεται «νεανική κουλτούρα» – με το «διεθνώς» να συνδέεται άμεσα και με την ελληνική περίπτωση.
Το ελληνικό φοιτητικό κίνημα, που βρισκόταν ήδη στην πρώτη γραμμή με τους «αγώνες του 1-1-4» και του «15% για την παιδεία», οι οποίοι είχαν αποκτήσει ισχυρή οντότητα μέσα στο 1962, την επόμενη χρονιά, το 1963, θα έκανε ακόμη πιο μεγάλα βήματα, δηλαδή άλματα, μέσα από τα οποία θα επικοινωνούσαν, ανάμεσα σε άλλα, και η πολιτική με την Τέχνη και το τραγούδι.
Πολλά ξεκινούν από τον βρετανό φιλόσοφο, μαθηματικό και ειρηνιστή Bertrand Russell (1872-1970), που από την δεκαετία του ’40 ήδη είχε συνδεθεί με την ελληνική περίπτωση (καταφερόμενος εναντίον της επέμβασης των Άγγλων στα Δεκεμβριανά) και ο οποίος θα συνδεόταν άμεσα, ως συνιδρυτής, με την CND (Campaign for Nuclear Disarmament δηλ. Εκστρατεία για τον Πυρηνικό Αφοπλισμό), μιαν ειρηνιστική κίνηση, που είχε ιδρυθεί τον Νοέμβριο τού 1957 και που προπαγάνδιζε, μέσα από ποικίλες εκδηλώσεις και πορείες, τον πυρηνικό αφοπλισμό (και στο Ηνωμένο Βασίλειο, μα και διεθνώς). Το 1960 ο Russell παραιτείται από την CND (ήταν πρόεδρός της), προσχωρώντας στην Committee 100 (Επιτροπή 100), μιαν άλλη αντιπολεμική οργάνωση, πιο ριζοσπαστική, που υιοθετούσε, ως μέσο πίεσης και την πολιτική ανυπακοή.
Ένα όχι και τόσο περίεργο γεγονός είναι πως η CND είχε συνδεθεί από την αρχή με ισχυρά κομμάτια της κουλτούρας, στην Μεγάλη Βρετανία, και πολλοί επώνυμοι από κάθε χώρο του πνεύματος και του πολιτισμού είχαν ενστερνιστεί τις απόψεις της.
Ιδιαίτερη πέραση είχαν τα προτάγματα τής CND στο χώρο της βρετανικής jazz (trad jazz), όπως βλέπουμε και από την ταινία-ντοκιμαντέρ του Lindsay AndersonMarch to Aldermaston” (1959), που κατέγραφε την πορεία και τις εκδηλώσεις από την Trafalgar Square, στο Λονδίνο, προς το πυρηνικό κέντρο ερευνών στο Aldermaston, περίπου 84 χιλιόμετρα δυτικά της βρετανικής πρωτεύουσας.
Και αν η trad jazz αποτελούσε το σάουντρακ των αντιπυρηνικών διαδηλώσεων, ήταν το folk εκείνο, που εξέφραζε, και στιχουργικά, τα νέα προοδευτικά δεδομένα. Πολλές φορές, μάλιστα, οργανοπαίκτες τής trad jazz, όπως ο τρομπετίστας Humphrey Lyttelton συνεργάζονταν με αριστερούς folkist, όπως ο A.L. Lloyd, ενώ και καθαρόαιμοι folkists, όπως Ian Campbell, έγραφαν σύγχρονα τραγούδια, με αντιπολεμικά και αντιπυρηνικά μηνύματα, όπως το “The sun is burning” (1963).
Όλα εκείνα που συνέβαιναν στην Βρετανία δεν έμεναν άγνωστα στην Ελλάδα, απεναντίας υπήρχε άμεση και ισχυρή επικοινωνία.
Από 4-7 Ιανουαρίου 1963 διοργανώνεται στην Οξφόρδη της Αγγλίας συνδιάσκεψη, υπό την αιγίδα τής Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας των Κινήσεων Πυρηνικού Αφοπλισμού με θέμα την ειρήνη. Ως εκπρόσωπος της Ελληνικής Επιτροπής Ειρήνης λαμβάνει μέρος στη συνδιάσκεψη και ο βουλευτής της αριστεράς Γρηγόρης Λαμπράκης. Όπως διαβάζουμε στο περιοδικό «Δρόμοι της Ειρήνης» (τεύχος #60, Ιανουάριος 1963):
«Με πρόταση του κ. Γρηγ. Λαμπράκη συζητήθηκαν πρώτα: η δημιουργία απυραύλου ζώνης στα Βαλκάνια, η ανησυχία του κρητικού λαού για τις βάσεις που εγκαθίστανται στην Κρήτη και οι σκληρές συνθήκες κάτω από τις οποίες αναπτύσσεται το κίνημα Ειρήνης στην Ελλάδα. Ζήτησε δε να παρασχεθεί βοήθεια από τις αντιπροσωπείες των ευρωπαϊκών κινημάτων ειρήνης για ενδεχόμενη οργάνωση πορείας ειρήνης στην Ελλάδα το Πάσχα».
Παράλληλα, στην Ελλάδα, τα πράγματα αρχίζουν να παίρνουν ακόμη πιο συγκεκριμένη μορφή. Όπως μας πληροφορεί το φοιτητικό περιοδικό της αριστεράς «Πανσπουδαστική» (τεύχος 43-44, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 1963) στην στήλη «ειδήσεις»…
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/san-simera/rok-ton-lamprakidon

1 σχόλιο:

  1. Από το fb...

    Dimitrios Kambakos
    Πολύ ωραίο κείμενο,

    Kostas Mougiakos
    Μεγάλο κείμενο. Σε έκταση, βάθος και νοήματα. Ωραίος Φώντα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή