THE ESTLIN PROJECT ένα ελληνικό συγκρότημα μελοποιεί e.e. cummings

Δεν μπορούμε να πούμε πως μας άγγιξε ιδιαιτέρως η προσπάθεια των Ελλήνων Estlin Project, στο “In the Last Night” [Riverly Flowers Records, 2023], να μελοποιήσουν έναν «δύσκολο» αμερικανό ποιητή (στο πρωτότυπο) τoν e.e. cummings (1894-1962). Ένα αυτό. Ένα δεύτερο που δυσκολεύει εμάς πάρα πολύ, στην διατύπωση μιας άποψης, είναι η απουσία από την έκδοση booklet με τους στίχους. Έχοντας τους στίχους μπροστά μας θα μπορούσαμε να αντιληφθούμε καλύτερα την προσπάθεια των Estlin Project, ενώ τώρα βαδίζουμε κάπως στα τυφλά. Βεβαίως, τα ποιήματα υπάρχουν στο διαδίκτυο και μπορούμε ένα-ένα να τα εντοπίσουμε, αλλά και αυτό δεν μπορεί να γίνει για τα δεκατέσσερα ποιήματα. Απαιτεί έξτρα κόπο, που θα μπορούσε να αποφευχθεί αν είχε προνοήσει η έκδοση. Τέλος πάντων...

Ο e.e. cummings υπήρξε ένας πολύ ιδιαίτερος ποιητής (θεωρείται από τους κορυφαίους αμερικανούς του 20ου αι.), που διέπρεψε στον ελεύθερο στίχο (αν και δεν έγραψε μόνον «ελεύθερα» ποιήματα) με πολλά από τα ποιήματά του να διαθέτουν και μιαν «οπτικότητα» που υποβάλλει συγκεκριμένες απαγγελίες – πόσω μάλλον μελοποιήσεις. Γι’ αυτό λέμε πως χωρίς την πρωτότυπη «οπτικότητα» των ποιημάτων του είναι δύσκολο να αποτιμήσεις την προσπάθεια των Estlin Project.

Αντιλαμβανόμαστε, ας πούμε, σε ποιήματα, όπως το “A wind has blown the rain away” την προσπάθεια των Estlin Project να ανταποκριθούν στις ποικίλες απαιτήσεις, όμως το αποτέλεσμα δεν μπορούμε να πούμε ότι «κάθεται» καλά στ’ αυτιά μας.
Αν τα ποιήματα του e.e. cummings είναι δύσκολα από τη φύση τους να μελοποιηθούν, πιθανώς αυτή η δυσκολία να συμβολίζεται και με τις περίπλοκες, εδώ, μελοποιήσεις, που επιχειρούνται.
Λίγα τραγούδια έχουν μια ροή, που θα μπορούσε να γίνει κατανοητή από το «μέσο αυτί», δηλαδή τον «μέσο ακροατή», που δεν υποχρεούται να γνωρίζει την ποίηση του e.e. cummings, αλλά επιθυμεί να ακούσει, σε πρώτη φάση, κάποιες συνθέσεις, που βασίζονται σε λόγια του.
Σε ορισμένα tracks (“The hours rise up putting off stars”) μας άρεσαν οι «γραμμές» του πνευστού (όμποε), σε άλλα (“It is at moments after I have dreamed”) ο ρόλος του πιάνου, του τσέλου και του μπάσου, σε άλλα η κάπως περισσότερο ελεύθερη προσέγγιση, στην αρχή και το τέλος (“Riverly is a flower”) κ.ο.κ.
Το “In the Last Night” δεν είναι ένα αδιάφορο άλμπουμ – δεν λέμε, ούτε υπονοούμε κάτι τέτοιο. Χρειαζόταν, όμως, μία καλύτερη πλαισίωση σε επίπεδο booklet. Μερικά ξεκαθαρίσματα, κάποιες επεξηγήσεις, ορισμένες καθαρές γραμμές σε σχέση με το «τι» και το «πώς» της μελοποίησης. Από εδώ απουσιάζουν τα πάντα. Και αφήνεται ακροατής, μόνος του, να προσπαθεί να μαντέψει το ένα ή το άλλο.
Η ποικιλία των επιρροών στις συνθέσεις δεν βοηθάει, εν τω μεταξύ, καθόλου. Κάνει τα πράγματα ακόμη πιο δύστροπα και συγκεχυμένα. Λίγη pop, λίγο rock, λίγο folk, λίγο chamber, λίγο medieval κ.λπ.
Όλα αυτά μπορεί,... μαθηματικά να στέκονται, αλλά πρακτικά δεν οδηγούν στο καλύτερο αποτέλεσμα.
Ο e.e. cummings είναι ένας «δύσκολος» ποιητής (το ξαναλέμε), ακόμη και για τους αμερικανούς songwriters. Ελάχιστοι έχουν καταφέρει να πετύχουν κάτι καλό, μελοποιώντας τον. Από παλαιά την Joan Baez θυμόμαστε, ενώ πιο πρόσφατα ασχολήθηκε η Björk ή και οι δικοί μας Sigmatropic. Εν τω μεταξύ φαίνεται πως οι τζαζίστες είναι εκείνοι που ταιριάζουν περισσότερο στον e.e. cummings και απ’ αυτούς έχουμε ακούσει τις πιο ενδιαφέρουσες, γενικώς, προτάσεις.
Βαρύ το φορτίο στις πλάτες των Estlin Project –δηλαδή των Thanos Margetis πιάνο, πλήκτρα, Christina Kolovou τσέλο, Paschalis Plissis όμποε, Vasso Karioti κλαρινέτο, Giorgos Kyriazis μπάσο, φωνή, Margarita Papadimitriou φωνή, Antonia Tzitzika φωνή και Sergios Voudris φωνή–, αλλά ok, τόλμησαν να ασχοληθούν με κάτι δύστροπο και απαιτητικό από τη φύση του και αυτό το «κρατάμε».
Επαφή: https://www.facebook.com/giorgos.kyriazis