απλές αλήθειες

«Κάθε φορά που η οικονομική κατάσταση ενός κράτους φτάνει σε κρίσιμο σημείο, η κυβέρνηση αναγκάζεται ν’ αναλάβει πρόσθετες ευθύνες, για το γενικό καλό. Πρέπει να καταστρώσει περίτεχνα προγράμματα για ν’ αντιμετωπίσει την κρίσιμη κατάσταση. Πρέπει να επιβάλει ακόμη μεγαλύτερους περιορισμούς στη δραστηριότητα των πολιτών· κι αν τέλος, όπως είναι πολύ πιθανό, οι οικονομικές συνθήκες, που διαρκώς, χειροτερεύουν, δημιουργήσουν πολιτική αναταραχή ή ανοιχτή εξέγερση, η κυβέρνηση πρέπει να επέμβει για να διατηρήσει τη δημόσια τάξη και τη δική της εξουσία. Έτσι συγκεντρώνεται όλο και πιο πολλή δύναμη στα χέρια της εκτελεστικής εξουσίας και των γραφειοκρατικών της οργάνων. Αλλά η φύση της εξουσίας είναι τέτοια ώστε να κάνει ακόμη κι εκείνους που δεν την επιζήτησαν, αλλά αναγκάστηκαν να την αναλάβουν, ν’ αρχίσουν να την αγαπούν όλο και περισσότερο. Προσευχόμαστε και πολύ σωστά, ‘μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν’. Γιατί οι άνθρωποι, όταν δελεάζονται πάρα πολύ ή για μεγάλο χρονικό διάστημα, γενικά υποχωρούν στον πειρασμό».
Δούλοι της εξουσίας;

«Υπάρχουν δύο είδη προπαγάνδας: η ορθολογιστική προπαγάνδα που γίνεται για χάρη μιας ενέργειας σύμφωνης με το αληθινό συμφέρον αυτών που την κάνουν κι αυτών στους οποίους απευθύνεται· και η παράλογη προπαγάνδα που δεν εξυπηρετεί το αληθινό συμφέρον κανενός, αλλά υπαγορεύεται από το πάθος κι απευθύνεται σ’ αυτό. Αναφορικά με τις μεμονωμένες πράξεις των ατόμων υπάρχουν και κίνητρα πιο υψηλά από το προσωπικό συμφέρον, αλλά όταν πρόκειται για συλλογική ενέργεια στους τομείς της πολιτικής και της οικονομίας, το αληθινό προσωπικό συμφέρον είναι ίσως το πιο αποτελεσματικό κίνητρο απ’ όλα. Αν οι πολιτικοί και οι ψηφοφόροι τους ενεργούσαν πάντοτε για να υποστηρίξουν το μακροπρόθεσμο συμφέρον το δικό τους ή της χώρας τους, τότε αυτός ο κόσμος θα ήταν ένας επίγειος παράδεισος. Αλλά όπως έχουν τα πράγματα, συχνά ενεργούν αντίθετα προς τα συμφέροντά τους, απλώς για να ικανοποιήσουν τα πιο ευτελή πάθη τους, με αποτέλεσμα ο κόσμος να είναι ένας τόπος γεμάτος αθλιότητα. Η προπαγάνδα που ευνοεί την ενέργεια τη σύμφωνη με τα προσωπικά συμφέροντα, απευθύνεται στη λογική και χρησιμοποιεί σαν μέσο επιχειρήματα λογικά, βασισμένα στα καλύτερα υπάρχοντα δεδομένα, που τα εκθέτει ανοιχτά και τίμια. Η προπαγάνδα η υπαγορευμένη από παρορμήσεις που δεν εξυπηρετούν καλώς εννοούμενα συμφέροντα, παρουσιάζει λανθασμένα, διαστρεβλωμένα ή ελλιπή δεδομένα, αποφεύγει τα λογικά επιχειρήματα και προσπαθεί να επηρεάσει τα θύματά της με την επίμονη επανάληψη διαφόρων συνθημάτων, με τη λυσσαλέα δημόσια αποκήρυξη ξένων ή εγχώριων αποδιοπομπαίων τράγων και με την πανούργα σύνδεση των πιο ταπεινών παθών με τα πιο υψηλά ιδεώδη· έτσι οι θηριωδίες μπορούν να γίνονται στο όνομα του Θεού και το πιο κυνικό είδος ‘ρεαλιστικής πολιτικής’ να θεωρείται ζήτημα θρησκευτικών αρχών και πατριωτικού καθήκοντος».
Θεός ο ευρω-μονόδρομος;

(Από το βιβλίο του Aldous Huxley «ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟ Θαυμαστό Νέο Κόσμο» εκδόσεις Ελεύθερος Τύπος, Αθήνα 1978. Το “Brave New World Revisited” πρωτοκυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Harper & Row στις ΗΠΑ το 1958 και από τις Chatto & Windus, στη Μεγάλη Βρετανία, το 1959)Γράφει ο Φώτης Γεωργελές, εκδότης-διευθυντής της ATHENS voice, στο σημερινό edito (τεύχος 365, 20-26/10/2011) της εφημερίδας/περιοδικού του:
«Μετρημένοι στα δάκτυλα είναι όσοι δέρνουν δημάρχους και πετάνε γιαούρτια, 30 συνδικαλιστές κλείνουν τα υπουργεία, μερικές εκατοντάδες, λίγες χιλιάδες επαγγελματίες είναι στις καθημερινές διαδηλώσεις. Η κοινωνία παγωμένη και απελπισμένη παρακολουθεί, ελπίζοντας σε μια πολιτική που θα ξεμπλοκάρει τα αδιέξοδα, γιατί έχει κατανοήσει ότι οι καταστροφικές και αυτοκαταστροφικές τακτικές που οδηγούν τη χώρα στην αυτοκτονία συμφέρουν μόνο όσους έχουν ποντάρει στη χρεοκοπία και στην κατοχική δραχμή».
Όταν, λοιπόν, εξισώνονται οι τραμπούκοι που χειροδικούν με όσους, αηδιασμένοι, πετούν γιαούρτια – ακόμη και ο αναπληρωτής Υπουργός Ανάπυξης Ξυνίδης παραδέχεται πως «είμαι διατεθειμένος κι εγώ, ως μέρος του πολιτικού συστήματος, να δεχθώ και το θυμό και τη λοιδορία και το γιαούρτωμα, γιατί αυτό είναι η αντίδραση και το τίμημα που πρέπει να πληρώσουμε για όσα δεν κάναμε τα προηγούμενα χρόνια» –, όταν η κοινωνία παγωμένη και απελπισμένη (από τι άραγε; – από τις διαδηλώσεις των… μερικών εκατοντάδων, κατά τον Γεωργελέ, ή από την κατάφορη αδικία των επιβαλλoμένων μέτρων και τη περιθωριοποίηση μεγάλου μέρους της;) παρακολουθεί τη διάλυσή της, όταν μία ενδεχόμενη επιστροφή σε εθνικό νόμισμα αποκαλείται a priori μαυραγοριτισμός (ίνα μη θιγεί το κακογραμμένο κεφάλαιο «Σημίτης»), λες και τώρα δεν πρόκειται να πουληθούν τα πάντα αντί πινακίου φακής και μάλιστα άνευ οιουδήποτε κοινωνικού ελέγχου, προκειμένου να αποπληρωθεί το δήθεν χρέος, τότε η προπαγάνδα, όπως γράφει και ο Huxley, «υπαγορευμένη από παρορμήσεις που δεν εξυπηρετούν καλώς εννοούμενα συμφέροντα, παρουσιάζει λανθασμένα, διαστρεβλωμένα ή ελλιπή δεδομένα, αποφεύγει τα λογικά επιχειρήματα και προσπαθεί να επηρεάσει τα θύματά της με την επίμονη επανάληψη διαφόρων συνθημάτων με τη λυσσαλέα δημόσια αποκήρυξη ξένων ή εγχώριων αποδιοπομπαίων τράγων και με την πανούργα σύνδεση των πιο ταπεινών παθών με τα πιο υψηλά ιδεώδη».