Καρυωτάκης... κατά NEON

Οι Neon, όπως διαβάζω και στο site της Inner Ear, «είναι γνωστοί για τα ambient ηλεκτρονικά ηχοτοπία τους, που έχουν αποτυπωθεί μέχρι σήμερα σε τέσσερα άλμπουμ». Το «Κάθε Πραγματικότης, Αποκρουστική» [Inner Ear, 2012] είναι το πρώτο CD/LP τού τρίο (Byron διάφορα όργανα, ηλεκτρονικά, Chris Setel διάφορα όργανα, ηλεκτρονικά, Νίκος Γιούσεφ μουσικό πριόνι) στο οποίον ακούγονται τραγούδια (ή περίπου τραγούδια), άπαντα σε ποίηση Κώστα Καρυωτάκη.

Ξεπερνώντας μία πρώτη παρατήρηση πως πολύ Καβάφης και Καρυωτάκης έχουν ενσκήψει εσχάτως στην ελληνική δισκογραφία (λες και δεν υπάρχουν άλλοι ποιητές – χάθηκε ένας Άθως Δημουλάς, ένας Καρούζος;), μένω στο προφανές (δεν χαίρομαι που το γράφω). Οι μελοποιήσεις των Neon δεν αφορούν συνήθως σε τραγούδια για να τραγουδηθούν, αλλά συχνά σε «τοπία» επί των οποίων ακουμπούν οι στίχοι του ποιητή, όπως και οι φωνές των The Boy, Lolek, Etten, Byron και Βαγγέλη Στρατηγάκου. Προσωπικώς, δεν είμαι θιασώτης αυτής της μεθόδου, αυτής της προσέγγισης. Τη θεωρώ «εύκολη» (χωρίς πάντα να είναι), εν αντιθέσει με την κλασική μελοποίηση που απαιτεί κότσια (τα κότσια της Πλάτωνος π.χ. στον δικό της Καρυωτάκη και ενδεχομένως του Μούτση, του Γλέζου, του Θεοδωράκη, του Σπανού, του Μικρούτσικου – για να θυμηθώ μερικούς μόνο συνθέτες τής παλαιότερης γενιάς, που μελοποίησαν το έργο τού αυτόχειρα ποιητή). Οι Neon δεν πασχίζουν προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά και όπου το παλεύουν δεν τους βγαίνει (όσο θα έπρεπε). Υπάρχει βεβαίως μία εξαίρεση, το «Σε παλαιό συμφοιτητή» (Byron), όπως υπάρχουν και κάποιες «τοπιογραφίες» που ξεχωρίζουν («Επιστροφή», The Boy), όμως το γενικό συμπέρασμα δεν μπορεί παρά να είναι τούτο. Η μελοποίηση ενός ποιήματος δεν είναι εύκολη υπόθεση – ποτέ δεν ήταν. Αφήνω δε το γεγονός πως συχνά, πολύ συχνά, είναι και αχρείαστη.

Κι επειδή ανέφερα προηγουμένως τον Νίκο Καρούζο, να ένα ποίημά του (το αντιγράφω από το παλαιό περιοδικό Νήσος, τεύχος 1, Άνοιξη 1983), με hook στο σήμερα, που θα γούσταρα να το ακούσω μελοποιημένο από κάποιους. Μελοποιημένο όμως… Αλλιώς, αν είναι για απαγγελία, το απαγγέλω κι εγώ (όπως-όπως) με στρώμα δυο μπλιμπλίκια…

Περ’ απ’ την κατανάλωση

Χτυπούσα τα χέρια μου στα γαλάζια κρύσταλλα τ’ ουρανού

σε κατάμαυρο μέλλον εξοντωμένος.

Ήτανε Σάββατο και ο φτωχός Ιησούς

ο ξυπόλητος ερωμένος της αγωνίας

ο ξέχειλος απ’ τη σκιά των λαών επιστάτης

περίμενε τα χαρωπά γραΐδια στο μισόφωτο.

Βγάζει ψαλμό σα να ποτίζει περιβόλια

ο τρεμουλιάρης ιερέας κι ο καθαρός

αέρας ο υπνοφόρος.

Ευρώπη, Ευρώπη δεν είσαι τίποτ’ άλλο,

είσαι μονάχα η συνέχεια του Βαραββά!

(Το μεταφράζουμε και το στέλνουμε στο Eurogroup να μας πούνε τι κατάλαβαν…).