Δεν ξέρω πόσοι μπορεί να γνωρίζουν στην Ελλάδα τον σημαντικό
αμερικανό ποιητή και διακεκριμένο folkist Carl Sandburg (1878-1967). Το λέω
επειδή δεν είμαι σίγουρος αν έχει ποτέ τυπωθεί βιβλίο του στη γλώσσα μας
(ποιήματά του πάντως έχουν συμπεριληφθεί σε ανθολογίες), ενώ δεν διανοούμαι να
υποθέσω πως μπορεί να έχει κυκλοφορήσει δίσκος ή έστω τραγούδι του στη χώρα.
Ο Sandburg υπήρξε μεγάλη
περίπτωση, με κοινωνική δράση σημαντικότατη από τις αρχές του προηγούμενου
αιώνα, όταν εμφορείται από τις σοσιαλιστικές ιδέες, δημοσιογραφώντας σε ανάλογα
έντυπα και γράφοντας αυθεντική εργατική ποίηση, υπό την έννοια πως και ο ίδιος
ως παιδί σουηδών μεταναστών στον Νέο Κόσμο είχε κάνει άπειρες δουλειές χαμηλού
κοινωνικού προφίλ για να επιβιώσει, ως αληθινός hobo (μια έννοια που άλλαξε νόημα στα sixties), αντιλαμβανόμενος
«από τα μέσα» το πώς λειτουργούσε η κατάσταση. Συγχρόνως, ο Sandburg από πολύ νωρίς, από τη δεκαετία του ’30 ήδη,
αρχίζει να καταγράφει και να ηχογραφεί παλιά λαϊκά τραγούδια, δίνοντας μάλιστα
κι ένα άλμπουμ τότε με 4 78άρια(!), το “The American Songbag”, πράγμα που συνέχισε και τις επόμενες δεκαετίες
με εγγραφές στις Decca, Lyricord κ.λπ. Γενικώς το έργο του,
ποιητικό και μουσικό θεωρείται πολύ μεγάλης σημασίας, καθώς τα βιβλία του, όπως
και οι μελέτες γύρω απ’ αυτό (το έργο) δεν σταμάτησαν ποτέ να τυπώνονται στην Αμερική.
Τι συμβαίνει τώρα και
τα λέμε όλα αυτά; Ένας σημαντικός σύγχρονος μουσικός της jazz, ο ντράμερ Matt Wilson φέρνει ξανά στο φως (και στην jazz) την ποίηση τού Carl Sandburg, μέσω του
καινούριου άλμπουμ του “Honey and Salt / Music inspired by the poetry of Carl Sandburg” [Palmetto Records, 2017]. Αλλά για το ποιος είναι ο Wilson ας θυμίσουμε τα
σχετικά από μια παλαιότερη ανάρτηση του δισκορυχείου (Μάιος του ’16):
«Ο Wilson αποτελεί εδώ
και καιρό μέλος της οικογένειας της Palmetto Records, που οδηγεί ο παραγωγός και κιθαρίστας Matt Balitsaris.
Πριν κάποιο καιρό είχαμε γράψει για ένα προηγούμενο άλμπουμ τού Wilson, το “Gathering Call”, τη συνεργασία του με τον John Medeski, ενώ τώρα θα επικεντρωθούμε στην
πιο καινούρια δουλειά του, που έχει τίτλο “Beginning of a Memory” (2016) και
που είναι αφιερωμένη στην προσφάτως εκλιπούσα σύζυγό του (και βιολίστρια) Felicia Wilson.
Ο Matt Wilson δεν
είναι κάποια τυχαία περίπτωση. Γεννημένος το 1964 στο Knoxville του Illinois, απασχολεί τη σκηνή από τα χρόνια του ’80 όντας μέλος σε
μπάντες που οδηγούσαν οι Joe Lovano, John Scofield, Charlie Haden, Lee Konitz κ.ά., συνεργαζόμενος στην διαδρομή με τους Herbie Hancock, Elvis Costello, John Zorn, Bill Frisell, Marshall Allen και πάει
λέγοντας. Με προσωπική καριέρα που αριθμεί περισσότερα από δέκα άλμπουμ, ο Wilson είναι ένας θεράπων του groove, όταν
εμφανίζεται με μικρά σχήματα, όπως κι ενός ιδιότυπου swing, όταν
παίζει με πιο μεγάλα, όταν εμφανίζεται με την 13μελή Matt Wilson’s Big Happy Family».
Πριν γράψουμε για το “Honey and Salt”, ας πούμε δυο λόγια και για τη σχέση που συνδέει τον Wilson με τον Sandburg, και η οποία (σχέση)
έδωσε την απαραίτητη ώθηση ώστε να γίνει πράξη το εν λόγω ηχογράφημα. Υπάρχει
λοιπόν κατά πρώτον η εντοπιότητα που συνδέει Sandburg και Wilson
(αμφότεροι γεννήθηκαν σε διπλανά μέρη, στην Knox County, του Illinois)
και ακόμη μια πολύ μακρινή συγγένεια, μιας κι ένας πρώτος ξάδελφος του Sandburg είχε παντρευτεί μια…
προ-θεία του Wilson. Τρέχα
γύρευε τέλος πάντων, αλλά επειδή τα σημειώνει ο ίδιος ο Wilson στο cover τ’ αναφέρω
κι εγώ. Το σημαντικότερο πάντως δεν είναι αυτό, αλλά το γεγονός πως ο Wilson έχει
διάφορες αναφορές στον Sandburg
και σε παλαιότερους δίσκους του (δανειζόμενος τίτλους ποιημάτων του για να ονοματίσει
άλμπουμ του κ.λπ.), που δείχνει μια σχέση εν εξελίξει, η οποία οδηγείται τώρα
στο απόλυτο – σ’ ένα άλμπουμ εννοώ εντελώς επηρεασμένο από τον συγκεκριμένο
(ποιητικό) λόγο.
Ο Wilson
προς τούτο έχει δίπλα του μια ομάδα μουσικών που κάνει, για ’κείνον, την
καλύτερη δουλειά. Είναι η τραγουδίστρια και κιθαρίστρια Dawn Thomson, ο κορνετίστας Ron Miles, o πνευστός (κλαρίνο
κ.λπ.) Jeff Lederer
και ο μπασίστας Martin Wind.
Δίπλα σ’ αυτούς και μια… ισχυρότερη ομάδα απαγγελτών, οι οποίοι διαβάζουν με
τον τρόπο τους τα ποιήματα του Sandburg.
Ποιοι είναι αυτοί/αυτές; Διαβάστε ονόματα: Carla Bley, Joe Lovano,
Rufus Reid, Bill Frisell, Jack Black, John Scofield, Christian McBride, ακόμη οι Wilson και Lederer και
τέλος… ο ίδιος ο Carl Sandburg,
που απαγγέλει κι αυτός ένα από τα πιο γνωστά ποιήματά του, το “Fog” (από παλιά ηχογράφηση
εννοείται), σε μια ιδιαίτερη «συνομιλία» του με τα ντραμς (του Wilson).
To άλμπουμ ανοίγει με το φοβερό blues “Soup”, με την Thomson να παίρνει πάνω της το κομμάτι.
Συνεχίζει σ’ ένα πιο… spoken word-funk ύφος
με τον τρόπο του τρανού Oscar Brown,
Jr. στο “Anywhere and everywhere people”, ακολουθεί η μπαλάντα
“As wave follows wave”, το αργό αλλά τόσο
διαβρωτικό 6λεπτο “Night stuff”,
το χαρούμενο σ’ ένα shuffle στυλ “We must be polite”,
ο ίδιος ο Sandburg στην
απαγγελία τού “Fog”, για
να κλείσει το Chapter One,
με το μαρς (κάτι από «Συννεφούλα» ακούμε εδώ!) “Choose”…
Υπάρχουν άλλα δύο Κεφάλαια στο “Honey and Salt” κι ένας επίλογος, που
ολοκληρώνει με τον καλύτερο τρόπο τούτο το διαφορετικό τζαζ άλμπουμ, που
μετράει πολύ απ’ όποια πλευρά και να το δεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου