Μετά τον ορυμαγδό των δώδεκα CD, που τυπώθηκαν μέσα στο 2018 (ένα για
κάθε μήνα του έτους), με αφορμή τη συμπλήρωση των 60 χρόνων της, η ιαπωνίδα
συνθέτρια, πιανίστρια και αυτοσχεδιάστρια Satoko Fujii έχει έτοιμο το πιο καινούριο άλμπουμ της, που αποτελεί μια
εντελώς προσωπική κυκλοφορία. Ο τίτλος του είναι “Solo Piano” [Libra Records, 2019] (πρόκειται
για νεοϋορκέζικη ηχογράφηση, που έγινε σε δύο φάσεις, τον Σεπτέμβριο και τον
Δεκέμβριο του 2018) και αφορά σε μια σειρά δεκατεσσάρων δικών της συνθέσεων και
μιας του μπασίστα Norikatsu Koreyasu
(που έφυγε από τη ζωή το 2011).
Υπάρχει ένα concept
πίσω απ’ αυτή την εγγραφή της Fujii,
για το οποίο κάνει λόγο η ίδια σ’ ένα προσωπικό σημείωμά της στο ένθετο.
Μεταφέρω:
«Στα τελευταία χρόνια της ζωής της η γιαγιά μου είχε χάσει την ακοή της
και επικοινωνούσε μόνο γραπτώς. Ενώ είχε αναπτυχθεί η κώφωσή της κάποια στιγμή μου
είπε: “Τώρα μπορώ να ακούσω όμορφη μουσική, την οποία δεν μπορούσα ν’ ακούσω ποτέ
πριν”. Όταν την ρώτησα ποια μουσική, τι είδους μουσική, δεν μπορούσε να την
περιγράψει, ούτε μπορούσε να παραστήσει με κάποιο τρόπο τη μελωδία της. Τώρα
έχει φύγει από τη ζωή και δεν μπορώ να την ρωτήσω ξανά. Ωραία μουσική δηλαδή, που
δεν μπορείς να την ακούσεις όταν η ακοή σου είναι φυσιολογική – πώς άραγε να
ηχεί αυτή η μουσική; Εκείνα τα λόγια της γιαγιάς μου ήρθαν ξανά στη μνήμη μου,
όταν τελείωσα το πρότζεκτ με τα δώδεκα CD, για τα εξηκοστά γενέθλιά μου, την προηγούμενη χρονιά. Οι ήχοι, η μουσική που είχα ακούσει και είχα
παίξει μέχρι τώρα – όλα εκείνα που ηχούν και που οι ακροατές θα μπορούσαν να τ’
ακούσουν με τ’ αυτιά τους. Αλλά πώς θα ηχούσε η μουσική που θ’ ακούγαμε για
πρώτη φορά, όταν τα αυτιά μας πλέον δεν θα λειτουργούσαν; Ως κάτι, που κανείς
δεν θα το είχε ακούσει ποτέ πριν, σχηματισμένο από τον ήχο τής ακινησίας; Θα
ήταν κάτι, που ο εγκέφαλός μας θα μπορούσε να το επεξεργαστεί; Θα το
αισθανόμασταν σαν κύμα; Θα αντηχούσε στο σώμα μας και στην καρδιά μας; Αυτές
ήταν οι σκέψεις μου, όταν δημιουργούσα αυτά τα κομμάτια».
Ωραίοι και γόνιμοι
προβληματισμοί, που δίνουν την ευκαιρία στην Fujii
να μας εντυπωσιάσει για μιαν ακόμη φορά, με την πολύπλευρη εκμετάλλευση του
πιάνου της. Και «από μέσα» και «απ’ έξω» και με κάθε δυνατό τρόπο η Ιαπωνίδα
είναι έτοιμη να δημιουργήσει έναν εντελώς δικό της κόσμο – έναν
κόσμο που ηχητικώς μπορεί να σχετίζεται με τον αυτοσχεδιασμό, αλλά στην πράξη
είναι κάτι ευρύτερο. Όσο ευρύτερο μπορεί να είναι ένα «κάτι», που
αναφέρεται σε φιλοσοφικές προεκτάσεις, και που εμπεριέχει κλασικές ιαπωνικές
πρακτικές & αντιλήψεις, οι οποίες μπορεί να σχετίζονται με το ζεν, με το
πνεύμα των νεκρών (συγγενών και φίλων), με τα ερωτήματα για την ύπαρξη, το
«πριν» και το «μετά», τη λειτουργία της τέχνης και δη της μουσικής ως αισθητικό
και κοινωνικό υποκείμενο και άλλα διάφορα.
Μια μεγάλη μουσικός, η Satoko Fujii, σε άμεση επικοινωνία με τον εαυτό
της, παραδίδει, εδώ, ένα ακόμη αληθινά μοναδικό ηχητικό αφήγημα, που στέκεται,
πέραν από στυλ και από προθέσεις, στο πιο ψηλό σημείο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου