Βιβλίο και CD έχουμε σ’ αυτήν την περίπτωση υπό τον τίτλο «Το Τραγούδι του
Εαυτού μας, βασισμένο στο ποίημα Song of myself – Walt Whitman» [Εκδόσεις
Όταν], μιαν έκδοση που κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο του 2019 και που περιλαμβάνει
μελοποιήσεις από τους Δημήτρη Παπατσαρούχα, Γιάννη Π.Π. Τσαμαντάκη, Πέτρο
Κουτρουμπή και Βάιο Πράπα. Μελοποιήσεις πάνω σε τι; Μελοποιήσεις στίχων που
έχει γράψει ο Τσαμαντάκης και οι οποίοι (στίχοι) βασίζονται στο ποίημα τού μεγάλου
αμερικανού ποιητή Walt Whitman
(1819-1892) “Song of myself”
(λέμε για απόδοση δηλαδή), το οποίο, στην τελική πρωτότυπη μορφή του, αποτελείτο
από 52 ενότητες. Γιατί αυτό; Για να τιμηθούν τα 200 χρόνια από την γέννηση του Whitman, που συμπληρώθηκαν
πρόπερσι.
Από τις παρουσιάσεις της ελληνικής έκδοσης του βιβλίου (σε μετάφραση Ζωής Ν. Νικολοπούλου) από τις εκδόσεις Ηριδανός διαβάζουμε:
«Το 1855, την ημέρα της κηδείας του πατέρα του, ο Ουώλτ Ουίτμαν τυπώνει ένα βιβλίο με πράσινο εξώφυλλο και πλεγμένα άνθη γύρω από τον τίτλο. Πουθενά δεν φέρεται το όνομα του συγγραφέα. Το μισό από το περιεχόμενο του βιβλίου θα αποτελέσει αργότερα το Τραγούδι του Εαυτού μου και θα ανατυπωθεί με συμπληρώσεις εννέα φορές. Το σαρωτικό αυτό ποίημα προτρέπει την επανατοποθέτηση του ατόμου και την αναμέτρηση των δυνάμεών του μέσα στο σύμπαν και αποθεώνει την ύπαρξη, τις συγκινήσεις και τις ανθρώπινες εμπειρίες».
«Όπως όλα τα ποιήματα ποταμοί, το αριστούργημα του Ουίτμαν είναι αντιφατικό, ασύμμετρο, ασύδοτο, απροσδόκητο, ανατρεπτικό, ερωτικό, θνητό και θαυματουργό, ξόρκι και χλεύη, χαρά και πένθος, ένας πανδέκτης και ένας πακτωλός. Στους καταρράκτες του και στις ήσυχες ροές των πεδιάδων μέσα στα νερά του κυλάνε ψοφίμια, λωτοί, άγιοι και αμαρτωλοί, ένας λαός και η περιβάλλουσα φύση, η αλαζονεία ενός νεοπαγούς κράτους, οι αναστολές του, οι ελπίδες του, τα αξιώματά του αλλά και η αισιοδοξία του».
Αυτό το ποίημα, το τόσο ιδιαίτερο, μεγαλοπρεπές, παράξενο,
ερμητικό και πολυδιάστατο, έρχονται να μελοποιήσουν και να αποδώσουν Τα Πέρα
Πλάσματα – όχι φυσικά και στις 52 ενότητές του, μα σε κάποιες απ’ αυτές.
Η αλήθεια είναι πως η παρουσίαση του μελοποιητικού πλάνου από ένα έντεχνο ροκ γκρουπ, «σεμνό», σαν ν’ ακούς ένα xian συγκρότημα, προσδίδει στη μελοποίηση μια σύμπνοια, μιαν ενότητα, με τις καλές στιγμές της και με τις πιο κοινές – αν και, όπως και να το κάνουμε, η προσπάθεια υποσκάπτεται από το μεγαλεπήβολο του εγχειρήματος. Και το λέμε τούτο έχοντας κατά νου άλλες μελοποιήσεις του ποιήματος, όπως εκείνη του Βάσκου Txomin Artola στο LP “Belar Hostoak” [Xoxoa, 1978] και βεβαίως την εξαιρετική του Fred Hersch Ensemble “Leaves of Grass” [Palmetto, 2005], με τον Kurt Elling (κυρίως) και την Kate McGarry.
Σημειώνοντας πως στις απαγγελίες-ερμηνείες συναντάμε πολλές και σε ορισμένες περιπτώσεις γνωστές φωνές (Αλίκη Αλεξανδράκη, Σοφία Βόσσου, Μαρία Λατσίνου, Ελπίδα, Robert Williams κ.ά.) και πως η όλη έκδοση διαθέτει ένα εικαστικό, που θα το χαρακτηρίζαμε «παιδικό» και που δεν συνάδει με την ανατρεπτικότητα του ποιήματος τού Walt Whitman, λέμε, κλείνοντας, πως το «Τραγούδι του Εαυτού μας» είναι μια συμπαθητική μελοποιητική προσπάθεια, με ανεξακρίβωτο στόχο.
Από τις παρουσιάσεις της ελληνικής έκδοσης του βιβλίου (σε μετάφραση Ζωής Ν. Νικολοπούλου) από τις εκδόσεις Ηριδανός διαβάζουμε:
«Το 1855, την ημέρα της κηδείας του πατέρα του, ο Ουώλτ Ουίτμαν τυπώνει ένα βιβλίο με πράσινο εξώφυλλο και πλεγμένα άνθη γύρω από τον τίτλο. Πουθενά δεν φέρεται το όνομα του συγγραφέα. Το μισό από το περιεχόμενο του βιβλίου θα αποτελέσει αργότερα το Τραγούδι του Εαυτού μου και θα ανατυπωθεί με συμπληρώσεις εννέα φορές. Το σαρωτικό αυτό ποίημα προτρέπει την επανατοποθέτηση του ατόμου και την αναμέτρηση των δυνάμεών του μέσα στο σύμπαν και αποθεώνει την ύπαρξη, τις συγκινήσεις και τις ανθρώπινες εμπειρίες».
«Όπως όλα τα ποιήματα ποταμοί, το αριστούργημα του Ουίτμαν είναι αντιφατικό, ασύμμετρο, ασύδοτο, απροσδόκητο, ανατρεπτικό, ερωτικό, θνητό και θαυματουργό, ξόρκι και χλεύη, χαρά και πένθος, ένας πανδέκτης και ένας πακτωλός. Στους καταρράκτες του και στις ήσυχες ροές των πεδιάδων μέσα στα νερά του κυλάνε ψοφίμια, λωτοί, άγιοι και αμαρτωλοί, ένας λαός και η περιβάλλουσα φύση, η αλαζονεία ενός νεοπαγούς κράτους, οι αναστολές του, οι ελπίδες του, τα αξιώματά του αλλά και η αισιοδοξία του».
Η αλήθεια είναι πως η παρουσίαση του μελοποιητικού πλάνου από ένα έντεχνο ροκ γκρουπ, «σεμνό», σαν ν’ ακούς ένα xian συγκρότημα, προσδίδει στη μελοποίηση μια σύμπνοια, μιαν ενότητα, με τις καλές στιγμές της και με τις πιο κοινές – αν και, όπως και να το κάνουμε, η προσπάθεια υποσκάπτεται από το μεγαλεπήβολο του εγχειρήματος. Και το λέμε τούτο έχοντας κατά νου άλλες μελοποιήσεις του ποιήματος, όπως εκείνη του Βάσκου Txomin Artola στο LP “Belar Hostoak” [Xoxoa, 1978] και βεβαίως την εξαιρετική του Fred Hersch Ensemble “Leaves of Grass” [Palmetto, 2005], με τον Kurt Elling (κυρίως) και την Kate McGarry.
Σημειώνοντας πως στις απαγγελίες-ερμηνείες συναντάμε πολλές και σε ορισμένες περιπτώσεις γνωστές φωνές (Αλίκη Αλεξανδράκη, Σοφία Βόσσου, Μαρία Λατσίνου, Ελπίδα, Robert Williams κ.ά.) και πως η όλη έκδοση διαθέτει ένα εικαστικό, που θα το χαρακτηρίζαμε «παιδικό» και που δεν συνάδει με την ανατρεπτικότητα του ποιήματος τού Walt Whitman, λέμε, κλείνοντας, πως το «Τραγούδι του Εαυτού μας» είναι μια συμπαθητική μελοποιητική προσπάθεια, με ανεξακρίβωτο στόχο.
Επαφή: ekdoseisotan@yahoo.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου