ROSER MONFORTE TRIO, GUILLEM BALLAZ jazz και folk από την Ισπανία

ROSER MONFORTE TRIO: Landscape Songs [Segell Miscroscopi, 2023]
Jazz από την Ισπανία παρουσιάζουμε από καιρού εις καιρόν στο δισκορυχείον. Σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και το άλμπουμ “Landscape Songs” του Roser Monforte Trio, το οποίον αποτελούν οι Roser Monforte τενόρο σαξόφωνο, συνθέσεις, Pau Mainé ηλεκτρική κιθάρα, εφφέ και Jordi Pallarés ντραμς.

Νέοι σχετικώς και πολύ νέοι μουσικοί είναι οι Monforte (45), Mainé (31) και Pallarés (28), οι οποίοι, σε κάθε περίπτωση, ακούγονται και ουσιαστικοί και εντυπωσιακοί.
Κατ’ αρχάς το πληθωρικό παίξιμό τους είναι εκείνο που τους οδηγεί να δημιουργούν ποικίλων ειδών τζαζ ηχοτοπία. Και λυρικά, με τις μελωδίες σε πλήρη ανάπτυξη να κυριαρχούν, και ρυθμικά, που συντελούν προς μιαν εντύπωση περισσότερο pop, μα και πιο abstract ή πιο ρηξικέλευθα ας τα πούμε, στα οποία συνυπάρχουν τυπικά και ριζοσπαστικά στοιχεία.
Ένα τέτοιο κομμάτι είναι οπωσδήποτε το “Cosmic dance”, το πέμπτο από τα οκτώ κομμάτια του CD των Roser Monforto Trio, που ξεκινά με έντονο ρυθμικό παίξιμο και από τα τρία όργανα, σ’ ένα περιβάλλον αποσπασματικής αφήγησης, για να εξελιχθεί περισσότερο μελωδικά από την μέση και μετά.
Ένα άλλο ιδιόμορφο track είναι το υπ’ αριθμόν τρία “Antananarivo” (η πρωτεύουσα της Μαδαγασκάρης), που είναι έντονα χορευτικό, ώστε να μπορούσες να το χαρακτηρίσεις, σ’ ένα βαθμό, ακόμη και afro-pop (μέσα πάντα από μια τζαζ οπτική). Έξοχο είναι και το “Orixa irituali”, που κι αυτό ξεκινά μέσα σ’ ένα ελεύθερο πλαίσιο, ενώ στην πορεία εξελίσσεται με εντυπωσιακό τρόπο, στηριγμένο βασικά σε μια λαϊκή (έτσι φαίνεται) μελωδία.
Γενικώς, κάθε κομμάτι του “Landscape Songs” ακούγεται στα αυτιά μας ως διόλου προφανές και αναμενόμενο. Κάτι που δείχνει την μεγάλη επάρκεια των τριών μουσικών, όχι μόνον στον εκτελεστικό τομέα, όσο κυρίως σ’ εκείνον της οικοδόμησης ενός συγκεκριμένου και πρωτότυπου ηχοχρώματος. Φυσικά, η βάση όλων αυτών είναι η πρώτη ύλη, οι έξοχες συνθέσεις του Roser Monforte, που έχουν τον τρόπο να σε δονούν και να σε συνεπαίρνουν (“Atzucac”).

GUILLEM BALLAZ: Substrat [Segell Miscroscopi, 2023]
«Άλλο» άλμπουμ είναι αυτό, τελείως φολκλορικής κατεύθυνσης, ολοκληρωμένο από έναν καταλανό μουσικό, τον Guillem Ballaz (γενν. 1978), ο οποίος δεν είναι μόνον χειριστής πολλών και διαφορετικών παραδοσιακών οργάνων, μα ακόμη ερευνητής και παραγωγός (πάντα σε σχέση με τους traditional ήχους).
Εδώ, ο Ballaz έχει πολλά να προτείνει. Παραδοσιακά και νανουρίσματα από την Ιμπίθα και την Χώρα των Βάσκων, μα ακόμη και Sami jorks, από τον βορρά της Ευρώπης (τραγουδά και η Νορβηγίδα Mari Boine, που αποτελεί μια σύγχρονη «μορφή» αυτών των σκοπών).
Γενικώς, στο “Substrat” συμμετέχει πολύς κόσμος. Κατ’ αρχάς ένα γκρουπ, που αποκαλείται Bogunyà και που συνοδεύει τον Ballaz στα περισσότερα αν όχι σε όλα τα tracks.
Έπειτα ακούγονται και οι Marta Rius I Alcay, Maia Kanaan I Amat, Marcel Casellas i Navinés, Andrea Motis, Catalina Marí και Adrià Dilmé, δίδοντας στο “Substrat” μιαν αίσθηση γιορτής – μιας γιορτής όχι, σώνει και καλά, εξωστρεφούς, μα συνάμα και λυρικής ή και κάπως σκοτεινής, αλλά σε κάθε περίπτωση άκρως ενδιαφέρουσας.
Βασικά, αυτό που εντυπωσιάζει εδώ είναι οι εκπληκτικές μελωδίες και το υλικό γενικότερα που συνέλεξε ο Guillem Ballaz, και για το οποίο δεν ξέρω αν είναι, εντελώς, προϊόν δικής του έρευνας.
Σε κάθε περίπτωση τραγούδια σαν τα “Segarra”, “Aurtxo txikia”, “Sant Jaume del Correró” και “Cançó de tambó” είναι πέραν πάσης αμφιβολίας «διαμάντια», που μπορούν να συγκινήσουν όχι μόνον τους λάτρεις του folk, γενικώς, αλλά κάθε ευαίσθητο ακροατή.
Επαφή: www.microscopi.cat