Την δεκαετία του ’70 η Αλβανία ήταν βασικά μια άγνωστη χώρα.
Ή, για να είμαστε πιο ακριβείς, τότε άρχισε να γίνεται κάπως περισσότερο
γνωστή. Όχι μόνο στην Ελλάδα, μα και σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Χοντρικά ο κόσμος γνώριζε τον τύπο του πολιτεύματος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Αλβανίας (όπως αποκαλείτο τότε η χώρα) υπό τον Ενβέρ Χότζα, γνώριζε ας πούμε την εξάρτηση του καθεστώτος από την Κίνα του Μάο ή ακόμη και την πρόσκαιρη προσέγγισή του με την Γιουγκοσλαβία.
Οι σχέσεις του αλβανικού καθεστώτος με την Ελλάδα ήταν επί της ουσίας ανύπαρκτες έως τότε, αλλά η κινεζο-αμερικανική προσέγγιση (που στόχο είχε, ανάμεσα σε άλλα, να εμποδίσει την σοβιετική επιρροή στα Βαλκάνια) έφερε κοντά την αμερικανόφιλη χούντα του Γ. Παπαδόπουλου με την «λαϊκή δημοκρατία» του Ε. Χότζα.
Έτσι, στις 20 Ιανουαρίου 1970 γίνεται μια πρώτη συνάντηση των αντιπροσώπων των εμπορικών επιμελητηρίων Αλβανίας και Ελλάδας στο Παρίσι, ενώ τον Μάρτιο του 1971 η δικτατορική κυβέρνηση Γ. Παπαδόπουλου, μέσω του μόνιμου αντιπροσώπου της Ελλάδας στον ΟΗΕ Δημητρίου Μπιτσίου, γνωστοποιεί στην αλβανική αντιπροσωπεία το πλέγμα της προσέγγισης, που θα οδηγούσε σε σύναψη διπλωματικών σχέσεων, με την γειτονική χώρα.
Και όντως, αφού στις 6 Μαΐου 1971 Ελλάδα και Αλβανία αποκαθιστούν τις διπλωματικές σχέσεις τους – ένα ιστορικό γεγονός που εορτάστηκε, μάλιστα, προσφάτως, καθώς συμπληρώθηκαν 50 χρόνια από τότε.
Απόρροια εκείνης της προσέγγισης ήταν να αρχίσουν να γίνονται γνωστές και στην Ελλάδα κάποιες πληροφορίες για την Αλβανία, μέσω των μεγάλων κατ’ αρχάς περιοδικών της εποχής.
Έτσι, τον Σεπτέμβριο του 1971 δημοσιεύεται στα Επίκαιρα (τεύχος #161) γαλλικό, μεταφρασμένο άρθρο, από το περιοδικό Paris Match υπό τον τίτλο «Πώς είδαν την Αλβανία οι πρώτοι τουρίστες», από το οποίον άρθρο μαθαίνουμε πως στην πρωτεύουσα Τίρανα δεν υπήρχαν τότε αυτοκίνητα, εκτός από ελάχιστα λεωφορεία και ποδήλατα κινεζικής κατασκευής, πως παντού κυριαρχούσε ο Ενβέρ Χότζα και πως υπήρχαν και προνομιούχοι στην χώρα, οι οποίοι ήταν οι περίπου δέκα χιλιάδες Κινέζοι που ζούσαν και δούλευαν εκεί.
Υπήρχαν κι άλλες ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την τότε Αλβανία, αλλά το σημαντικότερο επικεντρώνεται στον υπότιτλο του άρθρου πως «η “μικρή Κίνα” της Ευρώπης ανοίγει παράθυρο στη Δύση...».
Το 1972 κυκλοφορεί στη χώρα μας το βιβλίο τού γάλου φιλοσόφου και πολιτικού Gilbert Mury «Η σημερινή Αλβανία χώρα του νέου ανθρώπου / και κείμενα του Εμβέρ Χότζα» [Εκδόσεις Μνήμη], που εντάσσεται στην περίοδο άνθησης του ευρύτερου μαρξιστικού-λενινιστικού βιβλίου στην Ελλάδα, μετά την κατάργηση τής προληπτικής λογοκρισίας για τα έντυπα, το φθινόπωρο του 1969, ενώ στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης οι πολιτιστικές ανταλλαγές ανάμεσα στις δύο χώρες φαίνεται πως μπαίνουν σε νέες βάσεις, κάνοντας άλματα.
Στο πλαίσιο αυτό, το 1977, οι πρεσβείες των δύο χωρών, τα μορφωτικά τμήματά τους, που είναι σε επικοινωνία, δίδουν αμφότερα την άδεια σε λαϊκά συγκροτήματα από τις δύο χώρες να ανταλλάξουν παραστάσεις, συσφίγγοντας τους δεσμούς μεταξύ των δύο λαών.
Σ’ αυτή την κατεύθυνση το 80μελές Κρατικό Συγκρότημα
Τραγουδιών και Χορών της γειτονικής χώρας θα ερχόταν για παραστάσεις στην
Ελλάδα, ενώ από την Αθήνα θα μετέβαινε στην Αλβανία για εμφανίσεις η Μαρινέλλα,
με το συγκρότημά της και με άλλους καλλιτέχνες, με τους οποίους συνεργαζόταν
εκείνη την εποχή, στο Zoom στην Πλάκα ή και στις συναυλίες (Κώστας Καράλης,
Αδελφοί Τζαβάρα, Αθηναίοι, Στέλιος Ζαφειρίου).
Η συνέχεια εδώ...
Χοντρικά ο κόσμος γνώριζε τον τύπο του πολιτεύματος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Αλβανίας (όπως αποκαλείτο τότε η χώρα) υπό τον Ενβέρ Χότζα, γνώριζε ας πούμε την εξάρτηση του καθεστώτος από την Κίνα του Μάο ή ακόμη και την πρόσκαιρη προσέγγισή του με την Γιουγκοσλαβία.
Οι σχέσεις του αλβανικού καθεστώτος με την Ελλάδα ήταν επί της ουσίας ανύπαρκτες έως τότε, αλλά η κινεζο-αμερικανική προσέγγιση (που στόχο είχε, ανάμεσα σε άλλα, να εμποδίσει την σοβιετική επιρροή στα Βαλκάνια) έφερε κοντά την αμερικανόφιλη χούντα του Γ. Παπαδόπουλου με την «λαϊκή δημοκρατία» του Ε. Χότζα.
Έτσι, στις 20 Ιανουαρίου 1970 γίνεται μια πρώτη συνάντηση των αντιπροσώπων των εμπορικών επιμελητηρίων Αλβανίας και Ελλάδας στο Παρίσι, ενώ τον Μάρτιο του 1971 η δικτατορική κυβέρνηση Γ. Παπαδόπουλου, μέσω του μόνιμου αντιπροσώπου της Ελλάδας στον ΟΗΕ Δημητρίου Μπιτσίου, γνωστοποιεί στην αλβανική αντιπροσωπεία το πλέγμα της προσέγγισης, που θα οδηγούσε σε σύναψη διπλωματικών σχέσεων, με την γειτονική χώρα.
Και όντως, αφού στις 6 Μαΐου 1971 Ελλάδα και Αλβανία αποκαθιστούν τις διπλωματικές σχέσεις τους – ένα ιστορικό γεγονός που εορτάστηκε, μάλιστα, προσφάτως, καθώς συμπληρώθηκαν 50 χρόνια από τότε.
Απόρροια εκείνης της προσέγγισης ήταν να αρχίσουν να γίνονται γνωστές και στην Ελλάδα κάποιες πληροφορίες για την Αλβανία, μέσω των μεγάλων κατ’ αρχάς περιοδικών της εποχής.
Έτσι, τον Σεπτέμβριο του 1971 δημοσιεύεται στα Επίκαιρα (τεύχος #161) γαλλικό, μεταφρασμένο άρθρο, από το περιοδικό Paris Match υπό τον τίτλο «Πώς είδαν την Αλβανία οι πρώτοι τουρίστες», από το οποίον άρθρο μαθαίνουμε πως στην πρωτεύουσα Τίρανα δεν υπήρχαν τότε αυτοκίνητα, εκτός από ελάχιστα λεωφορεία και ποδήλατα κινεζικής κατασκευής, πως παντού κυριαρχούσε ο Ενβέρ Χότζα και πως υπήρχαν και προνομιούχοι στην χώρα, οι οποίοι ήταν οι περίπου δέκα χιλιάδες Κινέζοι που ζούσαν και δούλευαν εκεί.
Υπήρχαν κι άλλες ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την τότε Αλβανία, αλλά το σημαντικότερο επικεντρώνεται στον υπότιτλο του άρθρου πως «η “μικρή Κίνα” της Ευρώπης ανοίγει παράθυρο στη Δύση...».
Το 1972 κυκλοφορεί στη χώρα μας το βιβλίο τού γάλου φιλοσόφου και πολιτικού Gilbert Mury «Η σημερινή Αλβανία χώρα του νέου ανθρώπου / και κείμενα του Εμβέρ Χότζα» [Εκδόσεις Μνήμη], που εντάσσεται στην περίοδο άνθησης του ευρύτερου μαρξιστικού-λενινιστικού βιβλίου στην Ελλάδα, μετά την κατάργηση τής προληπτικής λογοκρισίας για τα έντυπα, το φθινόπωρο του 1969, ενώ στα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης οι πολιτιστικές ανταλλαγές ανάμεσα στις δύο χώρες φαίνεται πως μπαίνουν σε νέες βάσεις, κάνοντας άλματα.
Στο πλαίσιο αυτό, το 1977, οι πρεσβείες των δύο χωρών, τα μορφωτικά τμήματά τους, που είναι σε επικοινωνία, δίδουν αμφότερα την άδεια σε λαϊκά συγκροτήματα από τις δύο χώρες να ανταλλάξουν παραστάσεις, συσφίγγοντας τους δεσμούς μεταξύ των δύο λαών.
Από το fb...
ΑπάντησηΔιαγραφήΓιώργος Χαρωνίτης
"Το Κόμμα λέει να τραγουδιούνται και τραγούδια του έρωτα, γιατί χωρίς έρωτα δεν υπάρχει ζωή." Θυμάμαι εκείνη την εποχή - λίγο πιο μετά - διάφοροι επαγγελματικοί σύλλογοι (με μαοϊκό κατά το μάλλον ή ήττον προσανατολισμό) να διοργανώνουν εκδρομές στην Αλβανία και να έχουμε τις πρώτες "τουριστικές" εντυπώσεις από φίλους μας! Το 1979 ο σύλλογος των εργαζομένων μιας τράπεζας είχε διοργανώσει μια τέτοια εκδρομή στην οποία σκόπευα να πάρω κι εγώ μέρος - αλλά δεν μπόρεσα τελικά αφού δεν ήμουν εργαζόμενος της τράπεζας! Έτσι, φύλαξα τα λεφτά για την πρώτη μου επίσκεψη στο Μιλάνο, έναν χρόνο αργότερα!
Tanas Atanasoff
διαβάζοντας το (μετεφρασμένο) πρώτο κείμενο του χότζα, ένιωσα λιγάκι σαν να διαβάζω/ακούω βελτιωμένη έκδοση κουτσούμπα (δεν το λέω αυτό για κακό ούτε για καλό, απλά έτσι ένιωσα) το δεύτερο θα το διαβάσω άλλη στιγμή (batery over...)