ΕΥΑΓΟΡΑΣ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΗΣ η ιστορία μιας εικόνας

Είναι το δεύτερο άλμπουμ του κύπριου συνθέτη Ευαγόρα Καραγιώργη για το οποίο γράφουμε στο blog – αλλά όχι και το δεύτερο δικό του συνολικώς. Είχε προηγηθεί το «10 Χαϊκού για Τετράφωνη Χορωδία» (2019), ενώ τώρα θα ασχοληθούμε με το «Η Ιστορία μιας Εικόνας» (2021), που είναι μία νέα ανεξάρτητη παραγωγή.

Το concept σ’ αυτό το CD του Ευαγόρα Καραγιώργη (γενν. το 1957) έχει να κάνει μ’ εκείνο που λέει ο τίτλος του – με την... ιστορία μιας εικόνας. Περί ποίας, όμως, εικόνας πρόκειται;
Αφορμή, για να συντεθεί και να παρουσιαστεί η μουσική του άλμπουμ (στο Θέατρο Παλλάς της Λευκωσίας, στις 15 και 16 Μαΐου 2021) είναι ο διάσημος πίνακας του κύπριου ζωγράφου Αδαμάντιου Διαμαντή (1900-1994) «Ο κόσμος της Κύπρου».
Όπως διαβάζουμε στο δίκτυο (impaphou.org) πρόκειται για ένα ζωγραφικό έργο, που φιλοτεχνήθηκε μεταξύ των ετών 1967-1972 και που αποτελείται από έντεκα συνεχόμενα τελάρα, έχοντας μήκος 17,5 μέτρα και ύψος 1,7 μέτρα, απεικονίζοντας, συνολικώς, εξήντα επτά μορφές, σε ποικίλες στάσεις, με φόντο διάφορα τοπία της μεγαλονήσου. Όπως γράφει στο ένθετο ο συνθέτης:
«Μικρός είδα στην μαυρόασπρη τηλεόραση του καφενείου του χωριού μου τον ζωγράφο Αδαμάντιο Διαμαντή να σχολιάζει την προσπάθειά του για τον Κόσμο της Κύπρου. Θαύμασα τον καλλιτέχνη ο οποίος μέσα από την τέχνη του μεγαλώνει και εξυψώνει τον μικρό του κόσμο. Ένα μάθημα ζωής! Γύρω στο 1985 αγόρασα μια έκδοση του πίνακα (χριστουγεννιάτικη κάρτα), την κάδρωσα και την κρέμασα στο σαλόνι μου. Πολλές φορές έπιανα τον εαυτό μου να συγκεντρώνεται στον πίνακα του Διαμαντή και να φαντάζεται μουσικές εικόνες».
Και να λοιπόν που πέρασαν τα χρόνια, με τις φανταστικές μουσικές εικόνες να μετατρέπονται σε πραγματικές και να παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ Κύπρια, τον Οκτώβριο του 2000, από την Κρατική Ορχήστρα Κύπρου. Είκοσι ένα χρόνια πιο μετά (2021) θα έχουμε, πλέον, και την ηχογράφησή τους.
Το έργο αποτελείται από 16 κομμάτια, που τιτλοφορούνται από φράσεις του βιβλίου του Αδαμάντιου Διαμαντή «Ο Κόσμος της Κύπρου» [έκδοση Δήμου Λευκωσίας, 1975], και κατά βάση είναι ορχηστρικό.
Λέμε κατά βάση, γιατί από τα δέκα έξι tracks τρία είναι τραγούδια (σε ποίηση Γιώργου Σεφέρη – ο Γ. Σεφέρης αλληλογραφούσε με τον Α. Διαμαντή), ενώ ακούγεται κι ένα μεγαλυνάριο (εκκλησιαστικό τροπάριο).
Επί του μουσικού μέρους, τώρα, το έργο αποτελείται από μικρής και μέσης διάρκειας συνθέσεις, τα οποία διακρίνονται για την πολύ εμπεριστατωμένη ενορχήστρωσή τους. Οι μουσικές κατακρατούν στοιχεία από την παράδοση φυσικά (την κυπριακή δημοτική παράδοση), το εκκλησιαστικό μέλος και την «έντεχνη» μουσική, με τα διδάγματα της «εθνικής σχολής» να διακρίνονται τόσο στις συνθέσεις αυτές καθ’ αυτές, όσο και στις ενορχηστρώσεις, με το «χρώματα» από λαούτο (Χαράλαμπος Παντελή) και τις θαυμάσιες γραμμές των πνευστών και των εγχόρδων (τα βασικά όργανα της ορχήστρας είναι φλάουτο, όμποε, κλαρινέτο, φαγκότο, κόρνο, τρομπέτες, και βεβαίως τα βιολιά, οι βιόλες και τα βιολοντσέλα) να συγκινούν και να θέλγουν. Μια πρότυπη σύνθεση, για παράδειγμα, είναι η «Το γατί: ξέγνοιαστη μακαριότης», ενώ από τα τραγούδια εντυπωσιάζει το «Αγιάναπα Β» (σε ποίηση Γιώργου Σεφέρη, όπως προείπαμε) με τον λαϊκό βαρύτονο Γιάννη Διονυσίου.
Η μείξη, το fusion, που έχει κατορθώσει να επιτύχει στην «ιστορία μιας εικόνας» ο Ευαγόρας Καραγιώργης είναι στ’ αλήθεια εντυπωσιακό, με τους υπαινιγμούς να διασκορπίζονται, κάπως σαν φόροι τιμής, σε όλο το έργο (π.χ. στο υπ’ αριθμόν 14 track «Ένας σφιχτός τύπος από τη Μύρτου» ακούμε ένα μικρό σχήμα από το κυπριακό δημοτικό «Τα ριάλια», που έγινε πασίγνωστο από την διασκευή του Μιχάλη Βιολάρη), προσδίδοντας σ’ αυτό μιαν αίσθηση παλίμψηστου. Όχι μόνον σε σχέση με την μουσική της μεγαλονήσου, μα γενικότερα της ελλαδικής.
Μία εξαιρετική προσπάθεια!
Επαφή: www.facebook.com/evagoras.karageorgis