Θυμάμαι μία LP-συλλογή με garage και ψυχεδελικούς ήχους από την Καμπότζη(!), που είχε κυκλοφορήσει περί τα τέλη των 90s. Την είχα ακούσει κάπου σ’ ένα μαγαζί, βιαστικά, δίχως να την αγοράσω. Εκείνο το “Cambodian rocks” το συνάντησα αργότερα σ’ ένα άλμπουμ της Q.D.K. Media/Shadoks, με δυνατούς psych ήχους από την Ασία, γενικώς. Ακαταπόνητη farfisa, fiery κιθαρισμοί, rhythm section ολίγον ασ’ τα να πάνε (σαν να μην ήξεραν να παίζουν για τα δυτικά ώτα, αφού «αγκομαχούσαν» να συνοδεύσουν), γυναικεία φωνητικά με κάτι από το κλάμα του Bollywood, αλλά, εν τέλει, μία rock exotica που είχε σοβαρό λόγο ύπαρξης· όχι για τους Καμποτζιανούς – αυτό δεν το συζητάμε –, αλλά και για ’μας, τούς... με ανοιχτό το στόμα Δυτικούς. Κι εντάξει η κιθάρα, κιθάρα ήταν. Καλοί κιθαρίστες μπορεί να υπάρξουν οπουδήποτε. Το θέμα ήταν πως έλεγαν εκείνη την κυρία, που «πατώντας» σε τόσο «δυτικο-τοπικούς» ρυθμούς, μπορούσε να τραγουδά στη δική της γλώσσα. Μήπως Ros Sereysothea; Ή μήπως Pan Ron; Δεν το έμαθα. Πάντως, η καμποτζιανή pop φαίνεται να υπήρξε, και αυτή, προϊόν της δεκαετίας του ’60, μια και γεννήθηκε, αναπτύχθηκε και έκλεισε τον πρώτο κύκλο της με την έλευση των Ερυθρών Χμερ του Πολ Ποτ, τον Απρίλιο του ’75. Και αν οι προαναφερόμενες υπήρξαν όσο νά’ναι οι «βασίλισσες» της σκηνής, το αναμφισβήτητο μέγιστο ανδρικό όνομα, την ίδια εποχή, ήταν ο Sinn Sisamouth, o άνθρωπος που έφτιαξε το λεξικό της campodian pop, τραγουδώντας στη γλώσσα του το “The house of the rising sun”, το “Black magic woman” και λοιπά rock άσματα. Σ’ αυτήν ακριβώς τη σκηνή αφιερώνουν τη μουσική ζωή τους οι Dengue Fever από το L.Α.Αμερικανοί που ταξίδεψαν κάποια στιγμή στην Καμπότζη (ο κιμπορντίστας Ethan Holtzman δηλαδή), οι Dengue Fever σχηματίστηκαν το 2001, προκειμένου να αναπαράξουν για τις... ανάγκες της τοπικής σκηνής ένα ξεχασμένον ήχο. Το «κλειδί», ως αντιλαμβάνεστε, θα ήταν να βρισκόταν μια φωνή (γυναικεία κατά το μάλλον), η οποία θα μπορούσε ν’ αναστήσει κάτι από την αύρα της Sereysothea, αφού η αναπαραγωγή του organic feeling δεν θα συναντούσε, έτσι κι αλλιώς, κάποιαν ιδιαίτερη δυσκολία. Η κυρία εντοπίστηκε στην Little Phnom Penh του Long Beach, λεγόταν Chhom Nimol και θα ήταν αυτή που θα έμπαινε μπροστά στον… Δάγκειο Πυρετό και στους τρεις, ως σήμερα, δίσκους του· το “Dengue Fever” (2003), το “Escape from Dragon House” (2005) και το πλέον πρόσφατο “Venus On Earth” [m80/Real World] του 2008. [σ.σ. Όταν έγραφα το κείμενο στο Jazz & Tζαζ δεν είχε κυκλοφορήσει το "Sleepwalking Through the Mekong" του 2009].
Το άλμπουμ έχει 12 κομμάτια, διάρκεια 47:35 (η Nimol τραγουδά στην χμερ και την αγγλική) και είναι ένα τυπικό, δηλαδή εξαιρετικό, δείγμα του πώς μπορεί να αναγεννώνται τα ηχοχρώματα του rock παρελθόντος, μέσα από λεπτές και εν γνώσει προσεγγίσεις. Μπαλάντες, αγκιστρωμένες από ένα μεταξένιο, ταξιδιάρικο έρμα, αρμονικός σχεδιασμός στηριγμένος σε απλούς, αλλά πολλάκις λειτουργικούς κανόνες, «ροκ σχήματα» που πορεύονται με άψογα ενταγμένο τρόπο – ο ήχος θα μπορούσε να περιγραφεί ως ένα αμάλγαμα Lemon Drops, θυμηθείτε το “I live in the springtime” από τα Nuggets, και Vietnam Veterans εποχής “Crawfish for the Notary” – και φυσικά, μια φωνή, εκείνη της Chhom Nimol, ικανή να πληροί το σύνολο των απαιτήσεων του ψυχεδελικού μακρόκοσμου.
Να το πω, λοιπόν. Αξέχαστο άλμπουμ.
Άκρως διασκεδαστικοί οι Dengue Fever και συνάμα παιχταράδες, ερωτεύσιμη η Chhom Nimol (η φωνή της εννοώ), ωραία pop εξώφυλλα, ότι πρέπει για ραδιόφωνα και bar, αλλα που...
ΑπάντησηΔιαγραφήΚάτι τέτοια μόνο στο δισκορυχείον
Αλέξανδρος
Ορίστε και μερικές επιλογές απ' τον κατάλογο της Sublime Frequencies εκ Seattle που άπτονται του θέματος:
ΑπάντησηΔιαγραφήVarious Artists - Folk And Pop Sounds Of Sumatra Vol. 1
Various Artists - Radio Java
Various Artists - Folk And Pop Music Of Myanmar (Burma)
Various Artists - Cambodian Cassette Archives: Khmer Folk & Pop Music Vol. 1
Various Artists - Thai Pop Spectacular (1960's-1980's)
Διονύσης Κοτταρίδης
Πέρα από τη συλλογή LP "Cambodian Rocks", έχουν βγει και 4 CD με τον ίδιο τίτλο από την εταιρεία Khmer Rocks. Όλες αρκετά καλές, ιδιαίτερα η 3η της σειράς που είναι πνιγμένη στο φαρφισοφαζζζζ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕίχα διαβάσει μάλιστα καπου (μάλλον στο Mojo) ότι ο τύπος που τις έφτιαξε, είχε μεταβεί στην Καμπότζη και ως πηγές είχε κασσέτες που έβρισκε στα πιο απίθανα μέρη, ακόμα και στα τουριστικά λεωφορεία που τον μετέφεραν, καθώς οι δίσκοι βινυλίου είχαν προ πολλού καταστραφεί από το καθεστώς του Πολ Ποτ.
beatfreak66
ναι ναι την ιστορία με τις κασσέτες την έχςω διαβάσει κι εγώ, ώς αναίσχυντος πειρατής του διαδικτύου...
ΑπάντησηΔιαγραφήΑναζητήστε οπωσδήποτε το dvd sleepwalking through the Mekong που στην ουσία είναι η περιοδεία των ντένγκ φίβερ στη Καμπότζη, με συγκινητικότατες στιγμές συνα΄νστησης με παραδοσιακούς οργανοπαίκτες!
Όσο για καμποτζιανό ροκ στα μπαρ έχετε το νου σας για τα Electric Kebab και Put the Noodle On the Records ψευτοπάρτυ που κατα καιρούς βάζει μουσική (πειρατικά εννοείται πάντα, μην τα θέλουμε και όλα) ο υπογράφων!
Pan Ron + Rayman = L.F.E