Σάββατο 20 Απριλίου 2019

ΛΑΜΠΡΟΣ ΛΙΑΡΟΠΟΥΛΟΣ ένας από τους πρωτοπόρους του ελληνικού ντοκιμαντέρ – σε δική του ταινία ακούστηκε για πρώτη φορά, το 1967, το τραγούδι του Μάνου Λοΐζου «Τ’ ακορντεόν»

Το ελληνικό ντοκιμαντέρ είναι πολύ παλιά ιστορία. Η Αλίντα Δημητρίου στο μνημειακό βιβλίο της Φιλμογραφία Ταινιών Μικρού Μήκους [ΦΙΛΜ / Εκδόσεις Καστανιώτη, 1976] γράφει πως τα πρώτα ελληνικά ντοκιμαντέρ ίσως είναι οι ταινίες Νότιος Εύβοια - Κάρυστος και Τήνος, γυρισμένες το 1928 από τον Δημήτρη Μεραβίδη. Το «ίσως» σημαίνει πως δεν αποκλείεται να υπάρχει και κάτι ακόμη πιο παλιό…
Βασικά και για πολλά χρόνια (μέχρι το 1960 χοντρικά) η πλειονότητα των ντοκιμαντέρ που γυρίζονταν στην Ελλάδα ήταν παραγγελίες του κράτους προς τους κινηματογραφιστές, προκειμένου να δημιουργηθούν ταινίες τουριστικού, ιστορικού, πληροφοριακού ή και επιστημονικού περιεχομένου. Το κουκούλι αυτό αρχίζει να δέχεται κάποιες πιέσεις στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’50, όταν ο Βασίλης Μάρος γυρίζει την ταινία Η Αθήνα Χορεύει Ροκ εντ Ρολ (1957) και σπάει με θορυβώδη τρόπο λίγα χρόνια αργότερα, όταν στην πρώτη Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη, το 1960, προβάλλεται και βραβεύεται ο ποιητικός Μακεδονικός Γάμος του Τάκη Κανελλόπουλου.
Εκεί ακριβώς μπαίνει για πρώτη φορά κι ένα θεωρητικό θέμα. Το ντοκιμαντέρ είναι στεγνά μια ταινία τεκμηρίωσης ή μπορεί να διακριθεί και σαν ταινία με συγκεκριμένα ιδεολογικοπολιτικά και αισθητικά χαρακτηριστικά; Φυσικά, ο χρόνος δικαίωσε τη δεύτερη περίπτωση – δίχως τούτο να σημαίνει πως έπαυσε να γυρίζονται ντοκιμαντέρ και για απλούς, καθημερινούς και πιο πεζούς λόγους.
Λάμπρος Λιαρόπουλος
Το 1963 γυρίζεται το πολιτικό ντοκιμαντέρ Εκατό Ώρες του Μάη σε συν-σκηνοθεσία Δήμου Θέου-Φώτου Λαμπρινού (επικεντρωμένο στην πολιτική δολοφονία του βουλευτή της Αριστεράς Γρηγόρη Λαμπράκη), ενώ δύο χρόνια αργότερα (1965) στην Έκτη Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη προβάλλεται η ταινία του Λάμπρου Λιαρόπουλου Γράμμα απ’ το Σαρλερουά.
Η ταινία φεύγει από το φεστιβάλ με Β Τιμητική Διάκριση (βραβείο το οποίο αρνείται ο σκηνοθέτης), ενώ διακρίνεται επίσης στο Φεστιβάλ της Λειψίας, στην τότε Ανατολική Γερμανία, παίρνοντας το βραβείο της Παγκόσμιας Ένωσης Συνδικάτων (World Federation of Trade Unions).
Ποια ήταν/είναι όμως η αξία αυτής της ταινίας, που προβάλλεται την Παρασκευή (19/4) στην Ταινιοθήκη και ποιος ο σκηνοθέτης της;

Το όλον εδώ…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου