Οι βασανισμοί των
κρατουμένων επί δικτατορίας, από την αστυνομία, τη χωροφυλακή, τους ΕΣΑτζήδες και
τους παρακρατικούς ήταν καθημερινό φαινόμενο και φυσικά μια απολύτως
εγκληματική πρακτική. Χάθηκαν άνθρωποι και όχι μόνο μέσα από επιτόπιες
δολοφονίες, αλλά και εξαιτίας των συνεπειών των βασανιστηρίων, όταν εκείνα
είχαν τυπικά παρέλθει.
Από πολύ νωρίς
διάφοροι κρατούμενοι-βασανισθέντες προσπάθησαν να κάνουν γνωστές στο
πανελλήνιο, αλλά και έξω από τη χώρα, αυτές τις απάνθρωπες πρακτικές. Ακόμη και
μέσα από τις φυλακές, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο, αλλά και ως αποφυλακισμένοι
πια, έχοντας μεταβεί στο εξωτερικό και συνεχίζοντας από ’κει την
αντιδικτατορική δράση τους.
Τα βιβλία, από τα
οποία ανθολογούμε στη συνέχεια χαρακτηριστικά αποσπάσματα δεν είναι, φυσικά, τα
μόνα. Υπάρχουν κι άλλα. Είναι όμως αρκετά για να αντιληφθούν και οι νεότεροι τι
ακριβώς σήμαινε το να σε συλλαμβάνουν, στη δικτατορία, για ιδεολογικούς-πολιτικούς
λόγους και να βασανίζεσαι, μέχρι θανάτου, γι’ αυτούς.
ΤΖΑΒΑΛΑΣ ΚΑΡΟΥΣΟΣ
Ένας από τους
πρώτους που επιχείρησαν να διαφωτίσουν την κοινή γνώμη πάνω στο θέμα των
βασανιστηρίων ήταν ο γνωστός ηθοποιός Τζαβαλάς Καρούσος (1904-1969). Ο Καρούσος
συλλαμβάνεται, στα 63 του, την πρώτη μέρα του πραξικοπήματος και οδηγείται στη
Γυάρο (έχοντας ήδη περάσει από Μακρόνησο και Άη Στράτη στα τέλη του ’40 και τις
αρχές του ’50), απ’ όπου θα αφεθεί, βαριά άρρωστος, τρεις μήνες αργότερα. Στο
επόμενο διάστημα ο Καρούσος θα καταφύγει στο εξωτερικό, συνεχίζοντας τους
αγώνες του «στο Λονδίνο, στο Παρίσι, στη
Στοκχόλμη, στο Στρασβούργο, καταγγέλλοντας από τα διεθνή μέσα ενημερώσεως και
στους διεθνείς οργανισμούς τη δικτατορία στην Ελλάδα, μέχρι το θάνατό του, στις
3 Ιανουαρίου 1969, στο Παρίσι».
Το βιβλίο του Γυάρος, γραμμένο σε ευρωπαϊκό
νοσοκομείο, σαν ένα χρονικό όσων έζησε στην εξορία εκείνους τους τρεις μήνες
του ’67, κυκλοφόρησε για πρώτη φορά μετά το θάνατό του και μετά την πτώση της
δικτατορίας προφανώς, από τις εκδόσεις Πλειάς (1974).
Η
συνέχεια εδώ…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου