ένα κείμενο του Γιάννη Λάμψα στις ΕΙΚΟΝΕΣ του 1968 σχετικό με την ομοφυλοφιλία, που θα επιφέρει το κλείσιμο του περιοδικού μετά από τη βίαιη επέμβαση του διαβόητου συνταγματάρχη Λαδά

«Ο Σκοτεινός Κόσμος του Τρίτου Σεξ», του Γιάννη Λάμψα, που δημοσιεύτηκε, στη δεύτερη φάση του περιοδικού ΕΙΚΟΝΕΣ (όχι επί Ελένης Βλάχου, αλλά επί Πάπυρος Πρεςς), στο τεύχος 620, της 19ης Ιουλίου 1968, μπορεί να μην είναι το πρώτο κείμενο για την ομοφυλοφιλία που εμφανίστηκε ποτέ σε ελληνικό περιοδικό, είναι όμως, σίγουρα, το πιο διάσημο εκείνης της ταραγμένης εποχής. Βασικά, γιατί δημιούργησε μια τέτοια αναστάτωση, που είχε ως αποτέλεσμα το λουκέτο του εντύπου και περαιτέρω την αλλαγή του ονόματός του και του προσανατολισμού της ύλης του! Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Το 1968 ήταν «η χρονιά που άλλαξε τον κόσμο», όπως συνηθίζεται να λέγεται. Τα γεγονότα, εννοούμε, που συνέβησαν εκείνο το έτος υπήρξαν τόσο σημαντικά, ώστε ο απόηχός τους να φθάνει μέχρι και τις μέρες μας. Ας θυμίσουμε μερικά: δολοφονούνται στην Αμερική οι Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και Ρόμπερτ Κέννεντυ, ξεσπά ο Γαλλικός Μάης, τα σκελετωμένα από την πείνα παιδιά της Μπιάφρα (ανατολική Νιγηρία) γίνονται πρωτοσέλιδο σε όλα τα περιοδικά του κόσμου, το Σύμφωνο της Βαρσοβίας επεμβαίνει στην Τσεχοσλοβακία, στην Πόλη του Μεξικού εξελίσσεται μια απίστευτη σφαγή (με πάμπολλους νεκρούς) λίγο πριν από την έναρξη της Ολυμπιάδας, ενώ την ίδια ώρα ο βρώμικος πόλεμος στο Βιετνάμ βρίσκεται στο πιο ελεεινό σημείο του (σφαγή στο Μι Λάι κ.λπ.). Κάθε περιοδικό, που αναφερόταν και σε πολιτικοκοινωνικά θέματα, έπρεπε να καλύψει όλα αυτά τα γεγονότα, να δώσει στους αναγνώστες του τον παλμό όσων συνέβαιναν στον κόσμο.

Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, και παρά το γεγονός της σκληρής λογοκρισίας, που ασκούσε το δικτατορικό καθεστώς (δεν είχε ακόμη καταργηθεί η προληπτική λογοκρισία για τα έντυπα, κάτι που θα συνέβαινε το φθινόπωρο του 1969), οι ΕΙΚΟΝΕΣ προσπαθούσαν, με πρωτότυπα και μεταφρασμένα άρθρα, να κάνουν το καλύτερο δυνατό. Να ευθυγραμμιστούν, δηλαδή, με τα μεγάλα περιοδικά της Ευρώπης και της Αμερικής παρέχοντας σοβαρή και ουσιαστική πληροφόρηση.

Εκείνα τα τελευταία τεύχη του περιοδικού, από το 601 (8 Μαρτίου 1968), μέχρι και το 622 (2 Αυγούστου 1968), είναι με άλλα λόγια εξαιρετικά, καθώς διαβάζεις απίστευτα θέματα, για τα οποία δεν διανοείσαι πως θα μπορούσε ποτέ να γραφτούν εκείνη την εποχή στην Ελλάδα – με τους δημοσιογράφους, που ανήκαν οι περισσότεροι στο χώρο της «πεφωτισμένης δεξιάς», να κάνουν αληθινά σοβαρή δουλειά. Μέσα σ’ αυτό το πνεύμα της φιλελεύθερης ενημέρωσης, που εκινείτο το περιοδικό, ένα κείμενο για την ομοφυλοφιλία δεν ήταν κάτι που αρχικώς θα παραξένευε. Ήταν όμως κάτι που θα δημιουργούσε μεγάλα προβλήματα, και στο ίδιο και στους συντάκτες του, όπως τελικά αποδείχτηκε.

Αφορμή για να γραφτεί εκείνο το κείμενο στις ΕΙΚΟΝΕΣ, από τον δημοσιογράφο Γιάννη Λάμψα (1921-2002), ήταν μια σειρά άρθρων στους Κυριακάτικους Τάιμς, που σχετίζονταν με την «κρυφή ζωή» του Τ.Ε. Lawrence (1888-1935) του γνωστού βρετανού αρχαιολόγου, στρατιωτικού, διπλωμάτη και συγγραφέα, του επονομαζόμενου και Λόρενς της Αραβίας. Τα άρθρα εκείνα (που είχαν δημοσιευτεί και στις ΕΙΚΟΝΕΣ) είχαν δώσει το έναυσμα στους Τάιμς για μια επανατοποθέτηση της ομοφυλοφιλίας στη σύγχρονη, τότε, ζωή, μέσα στο πλαίσιο και της ερωτικής ελευθερίας που διέπνεε το κίνημα των hippies κ.λπ., με τον Λάμψα να παίρνει τη σκυτάλη, επιχειρώντας να γράψει κάτι ανάλογο και στη χώρα μας. Αν και το κείμενό του, με κριτήρια σημερινά, θα το αποκαλούσαμε συνολικά «συντηρητικό», στην πράξη δεν μπορείς να ξέρεις μέχρι πού είχε φθάσει η λογοκρισία, και πόσο είχε αλλάξει ή και διαστρέψει (γιατί αυτό σε κάποιες φάσεις είναι σίγουρο, φαίνεται…) συγκεκριμένες κατευθύνσεις της έρευνάς του.

Ο Λάμψας είχε τη φαεινή ιδέα να καταγράψει, στο ξεκίνημα του άρθρου του, μια συνοπτική ιστορία της ομοφυλοφιλίας στην αρχαιότητα μ’ έναν τρόπο μάλλον προχωρημένο για την εποχή, πράγμα που τελικά το πλήρωσε ακριβά. Ας δώσουμε ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα, πριν συνεχίσουμε:

Η συνέχεια εδώ...

https://www.lifo.gr/articles/lgbt_articles/244236/o-skoteinos-kosmos-toy-tritoy-seks-ena-apo-ta-prota-arthra-gia-tin-omofylofilia-poy-dimosieytike-se-elliniko-periodiko