KO ISHIKAWA / NIKOS SIDIROKASTRITIS / GIORGOS VAROUTAS / HARRIS LAMBRAKIS / ANNA LINARDOU άνω βυθός

Το «Άνω Βυθός» [Underflow Record Store & Art Gallery, 2020] είναι ένα διπλό CD, ηχογραφημένο στο Underflow, στην Αθήνα, από τον Gustav Penka, στο οποίον καταγράφονται δύο sessions (ένα σε κάθε CD). Στο πρώτο session συμμετέχουν οι Ko Ishikawa shō, Νίκος Σιδηροκαστρίτης κρουστά, Γιώργος Βαρουτάς κιθάρες, ηλεκτρονικά, live sampling, Χάρης Λαμπράκης νέι και Άννα Λινάρδου φωνή (επτά tracks), ενώ στο δεύτερο μόνον οι Isikawa, Σιδηροκαστρίτης και Βαρουτάς (πέντε tracks). Στο πίσω μέρος του triple folded double CD υπάρχει ένα απόσπασμα κειμένου του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη από Τα Ρόδινα Ακρογιάλια, που χαρακτηρίζει θα λέγαμε (αισθητικώς) το όλον project. Διαβάζουμε:

«Ἐγὼ ἤμουν ἐξαπλωμένος κατὰ πλάτος τῆς πρύμνης, ἐνανουριζόμην ἀπὸ τοὺς μαλακοὺς λικνισμοὺς τῆς βάρκας, ἀνέπνεα τὸν καπνὸν τοῦ δᾳδίου, κ᾿ ἐπροσπάθουν νὰ διακρίνω τὰ ἄστρα εἰς τὸν ἄνω βυθόν».

Μιαν ηχητική επένδυση αυτής της βαρκάδας επιχειρούν να καταγράψουν εδώ οι καλοί μουσικοί.

Αν οι έλληνες οργανοπαίκτες είναι πάνω-κάτω γνωστοί, ή έστω πιο γνωστοί σε κάποιους από εμάς σε σχέση με το τι έχουν πράξει στον τομέα του δημιουργικού αυτοσχεδιασμού κ.λπ., δεν ξέρω αν συμβαίνει το ίδιο και με τον Ιάπωνα Ko Ishikawa, που χειρίζεται shō (αυτό το μαγικό πνευστό, που βγάζει έναν γλυκό ήχο σαν να είναι ηλεκτρονικός) και που έχει διαπρέψει ως συμμετέχων ή ως σολίστας σε διαφόρους, σοβαρούς σχηματισμούς (στο Evan Parker Electro-Acoustic Ensemble για παράδειγμα). Η παρουσία του Ishikawa είναι καθοριστική στο πρώτο session, κατ’ αρχάς, και οι φάσεις των συνομιλιών του με το νέι του Λαμπράκη είναι μαγικές. Φυσικά, τα δύο (πνευστά) όργανα δεν είναι μόνα τους στον «Άνω Βυθό». Υπάρχουν ακόμη τα κρουστά, οι κιθάρες με τα ηλεκτρονικά και τη φωνή, που σε συνδυασμό με τα φυσήματα δημιουργούν ένα παράξενο σύνολο, που ισορροπεί ανάμεσα στην πρωτοπορία και την αρχαιοπρέπεια, ανάμεσα στο radical-προχωρημένο και το παγανιστικό, αφήνοντας τον ακροατή κατά τόπους με... ανοιχτό το στόμα (στα εντατικοποιημένα μέρη από το “Kladi” και το “Yoru” π.χ.).

Γενικώς, αυτή η μεταφορά από το προαιώνιο-χθες στο σήμερα, που συμβολίζεται, αλλά και καθοδηγείται από τα μοντέρνα (κιθάρες, ηλεκτρονικά) και τα παραδοσιακά όργανα (shō, νέι, κρουστά, φωνή – ναι και η φωνή ανήκει εδώ, καθώς χρησιμοποιούνται φωνήματα, ασκήσεις, άναρθρος λόγος κ.λπ. και όχι τραγούδι-όπως-το-ξέρουμε) είναι το βασικό «μυστικό» στον «Άνω Βυθό». Κι είναι ένα «μυστικό» που λειτουργεί πολύ καλά, δηλαδή «τέλεια», παράγοντας υψηλής αισθητικής αποτελέσματα.

Όμως και στο δεύτερο session, που διαθέτει μόνον shō, κρουστά, κιθάρες και ηλεκτρονικά (δίχως νέι και φωνή δηλαδή), το αποτέλεσμα, επί της ουσίας, δεν αλλάζει. Είναι η ίδια η ανάγκη καταγραφής ενός ηχητικού κλίματος, που προσομοιάζει και μεγεθύνει (ακουστικώς) φυσικές διεργασίες. Γενικώς το «κοντά τη φύση», το «παρά τη φύσει», είναι ένα πολύ σοβαρό χαρακτηριστικό της ιαπωνικής παράδοσης (και της μουσικής εννοώ), γνωστό τέλος πάντων σε όσους από την εποχή των Taj-Mahal Travellers (στις αρχές του ’70) ή και παλαιότερα.

Αυτό το σκηνικό ξαναστήνουν εδώ οι Ishikawa, Σιδηροκαστρίτης και Βαρουτάς, με τις δικές τους βεβαίως ιδιαιτερότητες, διαπρέποντας προς πάσα κατεύθυνση.

Επαφή: www.underflow.gr