ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ (29/3/1943-17/5/2022): η πορεία του μέσα στις δεκαετίες – από τους Forminx και τους Aphrodite’s Child, μέχρι το οσκαρικό “Chariots of Fire”, το “Blade Runner” και το τελευταίο άλμπουμ του “Juno to Jupiter”

Ένα πολύ μεγάλο, ένα τεράστιο σε όγκο, έκταση και σημασία κεφάλαιο της παγκόσμιας μουσικής, από το 1960 και μετά, κλείνει οριστικά με τον θάνατο του Βαγγέλη Παπαθανασίου. Είναι το κεφάλαιο που άνοιξε ο ίδιος, που το γέμισε με τις μουσικές του και που παρέμενε ανοιχτό έως και μερικές ώρες πριν. Τώρα σιωπή...
Μπορεί, όμως, να υπάρξει μακρά «σιωπή», όταν συζητάμε για μουσικούς τέτοιας παγκόσμιας απήχησης και αναγνώρισης; Αδύνατον.
Οι μουσικές του Βαγγέλη Παπαθανασίου ξεχύνονται από παντού. Οι ποπ και οι ροκ δίσκοι του, τα ανεπανάληπτα σκορ του για δεκάδες ταινίες, τα ορχηστρικά έργα του, οι συνεργασίες του με κορυφαία ονόματα των Τεχνών γενικότερα (και όχι μόνο της μουσικής ή του κινηματογράφου), που μετατρέπονταν και αυτές σε ήχους. Άπειρες, διαφορετικές περιπτώσεις και καταστάσεις.
Ας επιχειρήσουμε λοιπόν να βάλουμε μια τάξη σ’ αυτή την τεράστια δημιουργική πορεία...
Το ξεκίνημα
Γεννημένος το 1943 στην Αγριά της Μαγνησίας, ο πολύ μικρός Βαγγέλης Παπαθανασίου, μουσικό ταλέντο εκ φύσεως, εντυπωσιάζει σε μία από τις πρώτες παραστάσεις του, μαθητής του δημοτικού ακόμη, τον λογοτέχνη Στρατή Μυριβήλη, ο οποίος είναι ο πρώτος που μένει άναυδος από τις ικανότητές του.
Βρισκόμαστε στα πρώτα χρόνια του ’60, ο νεαρότατος ακόμη Βαγγέλης, που δεν έχει σταματήσει να ασχολείται με την μουσική και να συνθέτει βρίσκεται σ’ ένα από τα πολύ πρώτα γκρουπ της εποχής, τους Forminx, οι οποίοι στην πολύ πρώιμη σύνθεσή τους αποτελούνταν από τους Βαγγέλη Παπαθανασίου πιάνο, Σωτήρη Αρνή βιμπράφωνο, Βασίλη Μπακόπουλο κιθάρα, Ευγνώμονα Διαλετή κρουστά και Κώστα Σκόκο ντραμς (ενώ στην πορεία θα περνούσαν από το γκρουπ και οι Τίτος Καλλίρης κιθάρες, Θέμος Πέτρου τραγούδι και Τάσος Παπασταμάτης τραγούδι).
Μαζί με τους Forminx ο Βαγγέλης θα συμμετάσχει στα σάουντρακ των ταινιών «Ο Θόδωρος και το Δίκανο» (1962) (σκ. Ντίνος Δημόπουλος) και «Ο Αδελφός μου... ο Τροχονόμος» (1963) (σκ. Φίλιππος Φυλακτός), πριν ξεκινήσει η ποπ-ροκ εποχή των Forminx, ανάμεσα στα χρόνια 1964-1966, που θα τους αναδείξει ως το κορυφαίο ελληνικό γκρουπ.
Είναι η εποχή της τεράστιας επιτυχίας του “Jeronimo yanka” και των άλλων σπουδαίων τραγουδιών τους (“Say you love me”, “Jenka beat”, “Our last September”, “And maybe more”, την διασκευή στο «Αστέρι του βοριά» του Μάνου Χατζιδάκι ως “A hard night’s day” κ.λπ.), μέσα από τα οποία φέγγει και το συγκρότημα, μα και ο Βαγγέλης Παπαθανασίου ως συνθέτης αρκετών απ’ αυτών και οργανίστας τους.
Παράλληλα, όμως, ο Βαγγέλης Παπαθανασίου αυτονομείται κιόλας, παίζοντας τζαζ με την ορχήστρα του Γιώργου Θεοδοσιάδη, συνεργαζόμενος με την Ζωή Κουρούκλη, την Αλέκα Κανελλίδου, τον Ricardo Credi, την Βίλμα Λαδοπούλου κ.ά. και γράφοντας μουσικές για τις ταινίες «5.000 Ψέμματα» (1966) (σκ. Γιώργος Κωνσταντίνου), «Φρενίτις» (1966) (σκ. Τζαν Κρίστιαν) και «Επιχείρησις Απόλλων» (1968) (σκ. Γιώργος Σκαλενάκης), μαζί με τον Γιάννη Μαρκόπουλο (που ηγείται του σάουντρακ).
Το ταλέντο του Βαγγέλη φαίνεται, φυσικά, και στο άλμπουμ του Γιώργου Ρωμανού “In Concert & In the Studio” [Zodiac, 1968], με τις καταπληκτικές ψυχεδελικές ενορχηστρώσεις στην δεύτερη (στούντιο) πλευρά.

Στο εξωτερικό με τους Aphrodite’s Child
Το 1968 είναι μία καθοριστική χρονιά για την πορεία του Βαγγέλη Παπαθανασίου, γιατί τότε μαζί με τους φίλους-συνεργάτες του, τον Ντέμη Ρούσσο και τον Λουκά Σιδερά, θα βρεθεί στο Παρίσι, εκεί όπου, οι τρεις τους, ως Aphrodite’s Child, θα ξεκινήσουν μια εντυπωσιακή πορεία.
Όπως είχε πει σε συνέντευξή του ο ίδιος ο Βαγγέλης Παπαθανασίου στο πρώτο τεύχος του περιοδικού «Ο Κόσμος του Τραγουδιού» (21 Φεβρουαρίου 1969):
«Στο ξεκίνημά μας γνωρίσαμε δύο, αν μπορούμε να τις χαρακτηρίσουμε έτσι, ατυχίες. Συγκεκριμένα, ενώ κατευθυνόμαστε μέσω Παρισίων για το Λονδίνο, προκειμένου να ηχογραφήσουμε το ‘Ραίην εντ τήαρς’, η απεργία (δεν λειτουργούσε κανένα μεταφορικό μέσον) μας εξηνάγκασε να παραμείνουμε στη Γαλλία… Επειδή όμως η απεργία συνεχιζόταν και σχεδόν μας είχαν τελειώσει όλα τα χρήματά μας, αποφασίσαμε να ηχογραφήσουμε τον δίσκο μας στα εκεί στούντιο της φωνογραφικής εταιρίας ‘Μέρκιουρυ’. Ήταν η δεύτερη ατυχία μας, γιατί δεν έμεινα απολύτως ικανοποιημένος από την ηχογράφηση. Στις ημέρες που ακολούθησαν και ενώ το Παρίσι ομοίαζε με πόλη της Αποκαλύψεως, ο δίσκος μας, πράγμα παράξενο, πωλούσε τις πρώτες ημέρες 200 χιλιάδες αντίτυπα και κατελάμβανε την τέταρτη θέσι στο TOP της χώρας αυτής».
Το τεράστιο τραγούδι “Rain and tears” ηχογραφείται, τυπώνεται σε δισκάκι και κυκλοφορεί, με μεγάλη επιτυχία από την αρχή, στο Παρίσι, μέσα στον Μάη του ’68 – και είναι, βεβαίως, ένα από τα τραγούδια που αποτέλεσαν το «σάουντρακ» της φοιτητικής εξέγερσης.
Οι Aphrodite’s Child υπήρξαν αναμφισβήτητα μία από τις κορυφαίες μπάντες του ευρωπαϊκού rock.
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/baggelis-papathanasioy-i-apla-vangelis-i-poreia-toy-mesa-stis-dekaeties