Κυριακή 25 Αυγούστου 2024

lounge music: ιστορίες πτητικής ελαφρότητας – από τον Paul Mauriat και τον Franck Pourcel στον Γιώργο Χατζηνάσιο και τον Βαγγέλη Πιτσιλαδή

Εάν υπήρξε μία σταθερή αξία, που να συνέπλευσε με τους ήχους της χαλαρότητας, της ευζωίας και του ευρύτερου lounge, στη δεκαετία του ’60, τούτη είχε να να κάνει με την εικόνα των αεροπλάνων και των αεροδρομίων. Πέραν της ψυχολογίας πριν από την πτήση, που απαιτεί ηρεμία και εκτόνωση –η μουσική έχει τον τρόπο ν’ αντικαθιστά τα διάφορα σκευάσματα–, ήταν ο «αέρας» εκείνος που επέβαλλε από πολύ νωρίς ένα κλίμα, μιαν ατμόσφαιρα, συμπαρασύροντας στην πορεία τα πάντα. Από τα αεροπλάνα αυτά καθ’ αυτά, μέχρι τους χώρους υποδοχής, τους πύργους ελέγχου, ακόμη-ακόμη και τις «εικόνες» των αεροσυνοδών και των πιλότων.
Όλα σηματοδοτούσαν το πολυτελές chill-out, τη δυνατότητα να υπάρχεις περαιτέρω σ’ ένα χώρο ασφαλή (με την παραδοσιακή έννοια), δίπλα ή κοντά με την «καλή κοινωνία», το jet-set να πούμε, παρακολουθώντας ένα κατά τι φουτουριστικό παιγνίδι με πρωταγωνιστή τον εαυτό σου. Τώρα, αν δεν μπορούσες να σφίξεις το χέρι του Ωνάση, θα μπορούσε να σφίξεις, σίγουρα, εκείνο του... Κώστα Πρέκα. Βεβαίως, στη διαδρομή, το «κατέβασμα» της πτήσης προς το λαό, κατά το αντίστοιχο... αυτοκίνητο για το λαό, μπορεί να αφαίρεσε, εκ πρώτης, την αίσθηση της κλάσης, που είχαν οι πτήσεις στα σίξτις, κατακράτησε όμως πολλά από τα σημαινόμενά τους. Ακόμη και σήμερα προσεγγίζοντας οδικώς ένα αεροδρόμιο νοιώθεις κάτι...
Όπως είχαμε γράψει πιο παλιά (το 2014) εδώ στο LiFO.gr, το lounge δεν ήταν άμοιρο των εξελίξεων στην ποπ, στις καθοριστικές δεκαετίες του ’50 και του ’60. Ούτε είναι παράξενο το γεγονός της σύνδεσής του με την ευζωία στην Ευρώπη και την Αμερική. Η άνοδος του βιοτικού επιπέδου μετά τον Πόλεμο, η ταχεία ανάπτυξη των αεροπορικών συγκοινωνιών, η άνθηση του τουρισμού, το μακρύ μεσογειακό καλοκαίρι (που συνδέεται αυθωρεί με το euro-lounge) και ακόμη η πολυδιάστατη ανάπτυξη της ίδιας της ποπ (με την διάχυσή της στον κινηματογράφο, τη μόδα, τον Τύπο, παντού) οδήγησαν τους μαέστρους στη δημιουργία... μικρομεσαίων ορχηστρών, που είχαν για βάση τους τις προηγούμενες μπάντες του swing (αμερικανικού και ευρωπαϊκού), αποφλοιώνοντας συνήθως ένα δημοφιλές ρεπερτόριο που τότε βρισκόταν στην υψηλότερη (αισθητική) κορυφή του.
Η ουσία του lounge ήταν ακριβώς αυτή. Η απόπειρα να απαλυνθούν από τις αιχμές τους τα επιτεύγματα της ποπ, ώστε να μπορέσουν να καταναλωθούν με μεγαλύτερη ευκολία από τις όψιμες ηλικίες (με τα ανάλογα υψηλά εισοδήματα). Ένα εξώφυλλο άλμπουμ που να λειτουργεί και ως «σύμβολο» του στυλ θα μπορούσε να είναι το “More Mauriat” [Philips, 1967] του Paul Mauriat (1925-2006) και της Ορχήστρας του, στο οποίο εικονίζονται μία καλοντυμένη κυρία κι ένας κύριος με παπιγιόν να πλοηγούν ένα ελικόπτερο! Φόντο, στη φωτογραφία; Ψηλά κτήρια και ουρανοξύστες. Η ποπ του jet-set σε όλο το μεγαλείο της.
Μια άλλη ορχήστρα, που πρότεινε καλό
lounge, ήταν εκείνη του γερμανού σαξοφωνίστα, φλαουτίστα και κλαρινίστα Ambros Seelos (1935-2015) – ένα επιτυχημένο σχήμα στην κεντρική Ευρώπη, στη δεκαετία του ’60, με πάμπολλες ηχογραφήσεις στις εταιρείες SABA και MPS. Το ρεπερτόριό της ήταν οπωσδήποτε ελαφρύ. Μυοχαλαρωτική τζαζ, λελογισμένο σέικ, αποφλοιωμένο λάτιν, άπαχο σουίνγκ και τα τοιαύτα. Έχει χάρη. Εκείνο, πάντως, που μου κέντρισε το ενδιαφέρον, ώστε ν’ αγοράσω κάποτε το LP “Around the World” [SABA, 1965] ήταν οπωσδήποτε το εξώφυλλό του. Σαν από διαφήμιση της Lufthansa...
 
Η συνέχεια εδώ...
https://www.lifo.gr/culture/music/lounge-music-istories-ptitikis-elafrotitas

2 σχόλια:

  1. Από το fb...

    George Floudas
    Φοβερό άρθρο. Όχι μόνο για τα μουσικά ή την αισθητική,
    αλλά και για την κοινωνικοπολιτική συνθήκη πέριξ,
    που τα διαμόρφωσε.

    Stelios Apostolopoulos
    Στο εξωτερικό το έλεγαν και elevator music…

    Patritsopoulos Nikos
    αγαπημενοι δισκοι ,τεσταρισμα στερεοφωνικων στην εποχη τους ,ειδικα του Μauriat με τις γυαλιστερες και εντυπωσιακες παραγωγες

    Γιώργος Γιαννόπουλος
    Πολύ καλό. Και η επισήμανση των ελληνικών εκδοχών. Θυμήθηκα τώρα που είχα διαβάσει -σε σοβαρό κατά τα άλλα κείμενο- ότι "οι beatles είχαν κλέψει το yesterday από μια σύνθεση του 1700, του franck pourcel".

    George Floudas
    δεν υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη. Ο Cat Stevens είχε κυνηγήσει τους Pet γιατί υποστήριζε ότι το It’s a sin ήταν το It’s a wild world κλεμμένο.
    Τελικώς απεδείχθη ότι και τα δυο βασιζόταν σε θρησκευτικό χορωδιακό τραγούδι του 16ου αιώνα.

    Γιώργος Γιαννόπουλος
    Βασικά αυτός που το έγραψε είχε μπερδέψει τον henry purcell με τον franck pourcel

    Dimitris Panayiotatos
    Εξαιρετικό, Φώντα! Και για το είδος της μουσικής, και για την ελληνική της εκδοχή!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Vassilis Serafimakis
    Κάθε αξημέρωτα πρωί είσοδο στον λιμένα Ηρακλείου ξυπνάγαμε με τον Γιώργο Κατσαρό στο δωμάτιο να παίζει σαξόφωνο.
    Αν βάλεις τώρα Γιώργο Κατσαρό σαξόφωνο θα μού'ρθει όρεξη γιά μπουγάτσα ένεκα οπωσδήποτε, μετά αποβίβαση, πλατεία Τρία Λιοντάρια μπουγάτσα να καίει απ'τον φούρνο.

    Nikos Kouteris
    κειμήλιο από τον πατέρα

    Markos Mygiakis
    Εξαιρετικό το άρθρο

    Vassilis Serafimakis
    εξαιρετικό και μοναδικό.

    Jimmy Manolakos
    Ορισμένα εκπληκτικά δείγματα lounge διάθεσης, ακριβώς όπως την περιγράφεις Φώντα, βγήκαν στην Ιαπωνία τη δεκαετία του 1960. Μέσα σε αυτά παίζουν πολύ μεγάλες μορφές της Ιαπωνικής jazz.

    Vassilis Serafimakis
    Διάβαζα κάτι γιά την ομάδα Γουέστ Χαμ (!) κι από γκέλες έπεσα πάνω στην ιστορία τού τρομερού τότε παιδιού Jonathan Benton-Hughes. (Η αδελφή του είχε παντρευτεί έναν ιδιοκτήτη τής Γουέστ Χαμ που έκανε τα λεφτά του με πορνογραφία. Αυτές είναι γκέλες, όχι αστεία.) Εργαζόταν στη διαφήμιση κι είχε μανία να συλλέγει TV background music, ώσπου αποφάσισε ν'ανοίξει δική του εταιρεία δίσκων, τή θρυλική Trunk Records.
    Οπως ξέρεις, έχει κατάλογο πραγματικό θησαυρό. Δειγματάκι:
    https://www.youtube.com/watch?v=R5uQC544leQ
    Jonny Trunk - Zeus

    ΑπάντησηΔιαγραφή