DEMETRIO STRATOS το πρώτο τραγούδι του, και μοναδικό σε πρώτο χρόνο, που κυκλοφόρησε ποτέ στην Ελλάδα – ήταν Αύγουστος του 1967

Το 1967 ο Demetrio Stratos (δεν χρειάζεται να πούμε ποιος είναι ο Demetrio Stratos, καθώς οι φίλοι τού δισκορυχείου ξέρουν καλά την τρανή ιστορία του με τους Area στα seventies) ήταν πλέον στους Ribelli, οι οποίοι απαλλαγμένοι από το να είναι η backing μπάντα του Adriano Celentano ξεκινούσαν πια για τη δική τους ξεχωριστή πορεία. Εκείνη την εποχή μέλη των Ribelli ήταν οι: Giorgio Benacchio κιθάρες, Natale Massara φωνή, σαξόφωνο, Demetrio Stratos φωνή, πλήκτρα, Angel Salvador (πριν στους Los Bravos) μπάσο και Gianni Dall'Aglio ντραμς.

I Ribelli (1967): Giorgio Benacchio (πάνω αριστερά), Natale Massara (πάνω δεξιά), Demetrio Stratos (κέντρο), Angel Salvador (κάτω αριστερά), Gianni Dall'Aglio (κάτω δεξιά). Πηγή: το site του Natale Massare.

Το πρώτο 45άρι που τυπώνουν οι Ribelli, μέσα στο 1967, στην αρχή εκείνου του καλοκαιριού, ήταν το “Pugni chiusi / La follia” [Dischi Ricordi SRL 10-451], με την πρώτη πλευρά, το τραγούδι “Pugni chiusi”, να γίνεται επιτυχία, καθώς φθάνει μέχρι τη θέση 19 τού ιταλικού τοπ. 

Soul-blues μπαλάντα συντεθειμένη από τους Ricky Gianco & Gianni Dall'Aglio (ως Dall'Οglio αναφέρεται στην ετικέτα), οι οποίοι ήταν επηρεασμένοι από το “When a man loves a woman” του Percy Sledge και με στίχους γραμμένους από τον Luciano Beretta, το “Pugni chiusi” πήγαινε γάντι στη δυναμική, αλλά ταυτοχρόνως βαθιά και παθιασμένη φωνή του Stratos, που μέσω αυτού του τραγουδιού αναδεικνύει, για πρώτη φορά, τις ερμηνευτικές δυνατότητές του, εκτοξεύοντας, συγχρόνως, και τη φήμη των Ribelli. 
Η φράση “pugni chiusi” μπορεί να μεταφράζεται ως «σφιγμένες γροθιές», αλλά το τραγούδι δεν ήταν πολιτικό, ήταν ερωτικό, χωρίς τούτο να σημαίνει πως δεν περιείχε και κάποια πολιτικά μηνύματα ή εν πάση περιπτώσει κάποιους στίχους, που, αν τους διάβαζες ξεκομμένους από άλλους, θα μπορούσε να εννοούν και κάτι διαφορετικό. Θέλω να πω πως όταν ο Demetrio Stratos τραγουδούσε… «σφιγμένες γροθιές, δεν έχω πια άλλη ελπίδα, μέσα μου υπάρχει η πιο σκοτεινή νύχτα»… οι ερμηνείες ήταν ανοιχτές.

Το ιταλικό 45άρι

Όταν έγραφα για τους Area και τον Demetrio Stratos απανωτά κείμενα στο περιοδικό Jazz & Τζαζ, στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’90, ο φίλος Ντίνος Δηματάτης (ο γνωστός συγγραφέας βιβλίων για το ελληνικό ροκ κ.λπ. από τη Θεσσαλονίκη) διαβάζοντας εκείνα τα κείμενα μού είχε στείλει ένα φάκελο με στοιχεία για τους Ribelli, ανάμεσα στα οποία ξεχώριζε και μια φωτοτυπία από ένα τεύχος των Μοντέρνων Ρυθμών με την ανακοίνωση της κυκλοφορίας, στην Ελλάδα, του single “Pugni chiusi / La follia”. Η επιστολή του Ντίνου είχε ημερομηνία 8/10/1998 (την έχω φυλάξει) και σ’ αυτήν διαβάζω:

«(…) Επίσης σου στέλνω μια φωτοτυπία από τους Μοντέρνους Ρυθμούς, με χρονολογία έκδοσης Αύγουστος 1967, όπου στις κυκλοφορίες υπάρχει κι ένα 7ιντσο των Ribelli, με δεύτερη πλευρά τη διασκευή του “Friday on my mind” των Αυστραλών Easybeats.(…) Οι Ribelli είχαν τέσσερα τραγούδια τους στα ιταλικά τσαρτ. α). “Enrico VIII” το 1962, που πήγε στο Νο 13, β). “Chi sarà la ragazza” το 1965, που έφθασε στο Νο 6, γ) “A la buena de dios”, το 1966, που πήγε στο Νο 12 και δ). “Yummy yummy yummy” το 1968, που πήγε στο Νο 11.(…)».

Ο Ντίνος είχε ξεχάσει να γράψει το “Pugni chiusi”, που, όπως προείπαμε, είχε φθάσει μέχρι τη θέση 19…

Η ελληνική συλλογή "CantaSessanta"

Το “Pugni chiusi” το άκουγα από χρόνια, από τη δεκαετία του ’80 δηλαδή, από τη διπλή ελληνική βινυλιακή συλλογή “CantaSessanta Vol. 1 & Vol.2” [Ricordi 030-206/7], που είχε κυκλοφορήσει η PolyGram το 1983 και που περιείχε διαμάντια (“Soganndo la California” με τους Dik Dik, “La nostra favola” με τους Ribelli, “Non È Francesca” του Lucio Battisti, “Per vivere insieme” με τους Quelli και άλλα πολλά και φοβερά). (Τα LP αυτά είχαν κυκλοφορήσει και χωριστά, ως “Vol.1” και “Vol.2”, στην Ιταλία το 1981 και το 1982 αντιστοίχως, ενώ υπήρχε και Vol.3, που δεν ξέρω αν βγήκε στην Ελλάδα). Δεν είμαι σίγουρος, τώρα, αν όλα αυτά τα τραγούδια της συλλογής είχαν κυκλοφορήσει στην Ελλάδα του ’60 και του ’70 – σίγουρα, πάντως, τα περισσότερα απ’ αυτά υπήρχαν σε ελληνικές εκτυπώσεις, σε singles ή σε LP. Υπήρχε και το “Pugni chiusi” σε ελληνική εκτύπωση; Μα αφού το είχαν γράψει οι Μοντέρνοι Ρυθμοί το 1967; Άρα, υπήρχε σίγουρα.

Η... κριτική του single των Ribelli στους Μοντέρνους Ρυθμούς

Όταν επανατυπώθηκαν οι Μοντέρνοι Ρυθμοί στα τέλη των 00s εντόπισα, κάποια στιγμή, κι εκείνη τη σελίδα που μου είχε στείλει ο Ντίνος Δηματάτης μια δεκαετία νωρίτερα. Ήταν στο τεύχος 87 (16 Αυγούστου 1967) στη στήλη «Η Κριτική των Δίσκων». Ο συντάκτης είχε ακούσει τον δίσκο (το 45άρι) και τον είχε βαθμολογήσει… «καλός» (ούτε «πολύ καλός», ούτε «αρκετά καλός», ούτε «μη αξιόλογος»).

Το ελληνικό 45άρι των Ribelli, με το "Pugni chiusi" και τη φωνή του Demetrio Stratos

Δεν θα έγραφα όσα έγραψα παραπάνω αν δεν εντόπιζα, σχεδόν τζάμπα, πριν από λίγες μέρες αυτό το ελληνικό δισκάκι, που είχε κυκλοφορήσει το 1967 σε ετικέτα Dischi Ricordi, εννοείται με τα ίδια ακριβώς τραγούδια της ιταλικής έκδοσης και με κωδικό 9509. Το θεώρησα πολύ μεγάλη επιτυχία, δηλαδή κωλοφαρδία!

Το single αυτό πρέπει να είναι πολύ σπάνιο, καθώς δεν υπάρχει στο discogs, ενώ δεν γνωρίζω και κάποιο φίλο που να το έχει. Περιέχει δε –και το ξαναλέμε– το πρώτο και μάλλον το τελευταίο τραγούδι με τον Demetrio Stratos, που κυκλοφόρησε, σε χρόνο πρώτο στην Ελλάδα, σχεδόν 31 χρόνια πριν από το CD των Area & Demetrio Stratos “The Real Jazz Rock”, που είχε μοιραστεί με το τεύχος 67 του Jazz & Τζαζ, τον Οκτώβριο του 1998.

Φοβερή, εννοείται, και η δεύτερη πλευρά, το “La follia”, η διασκευή των Ribelli στον ύμνο “Friday on my mind” των Easybeats, αλλά σ’ αυτό το track δεν τραγουδάει ο Demetrio Stratos, μα ο Natale Massara.