ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΚΩΣΤΗΣ ΔΡΥΓΙΑΝΑΚΗΣ o μύθος του Πενθέα

Μία ακόμη έκδοση αρχείου από την ομάδα των μουσικών του Βόλου, που συνασπίστηκαν γύρω από το σχήμα Οπτική Μουσική, έχουμε εδώ – μιαν έκδοση, η οποία αποκαλείται «Ο Μύθος του Πενθέα / Βόλος 1989». Δύο από τα βασικά μέλη τής Οπτικής Μουσικής, ο Κώστας Παντόπουλος και ο Κωστής Δρυγιανάκης, φέρνουν στο φως εγγραφές τους από το 1989, οι οποίες, στην πρώτη φάση τους, δεν ήταν εντελώς ολοκληρωμένες και γι’ αυτό το λόγο δεν προέκυψε η δισκογράφησή τους. Εννέα χρόνια αργότερα (1998) εκείνο το παλαιό υλικό τακτοποιήθηκε, βασικά για αρχειοθέτηση, χωρίς κάποια σκέψη για έκδοση, και είναι τώρα, τριάντα και είκοσι χρόνια αργότερα, όταν αυτές ακριβώς οι ηχογραφήσεις θα δουν εν τέλει το φως, για πρώτη φορά, μέσω ενός CD (300 αριθμημένα αντίτυπα), που θα τυπώσει το label HXOI KATO APO TO SPITI. Όπως διαβάζουμε στις σημειώσεις του επιμελημένου, δίγλωσσου, ενθέτου:

«Τα κομμάτια που εν τέλει ενώσαμε κάτω από τον τίτλο Ο Μύθος του Πενθέα δημιουργήθηκαν από τον Φεβρουάριο ως τον Νοέμβριο του 1989. Αποτέλεσαν καρπό της πρώτης επαφής μας με τις μουσικές της Ασίας και της Αφρικής, όπως επίσης και της διάθεσής μας να αμφισβητήσουμε κάποιες στερεοτυπικές αντιλήψεις σχετικά με την πρωτοπορία στις καλές τέχνες. Αποτέλεσαν ακόμη καρπό της γνωριμίας μας με τα μουσικά προγράμματα εκείνων των χρόνων, συγκεκριμένα το Notator, όπως και των “πολύ-ηχοχρωματικών” συνθετητών που καθίσταντο εκείνη την εποχή εφικτοί με βάση το πρωτόκολλο MIDI».

Τα κομμάτια που παρουσιάζονται εδώ και είναι βασικά οκτώ, είναι φυσικά electro. Ανεξαρτήτως του κάπως πρωτόλειου χαρακτήρα τους διαθέτουν και διατηρούν μια πλήρη συνθετική λογική, που σχετίζεται με τη χρήση τής τότε νέας τεχνολογίας στην αποτύπωση των «μουσικών του κόσμου» (ανάμεσα σε άλλα) μ’ έναν τρόπο αισθητικώς αποδεκτό, που φανερώνει και γνώση ως ένα βαθμό του γενικότερου αντικειμένου, αλλά και βαθύ ενδιαφέρον, ώστε εκείνο που τελικώς θα παραγόταν να «στεκόταν», παρά την απλότητά του. Οι φίλοι των συνθετητών μπορεί, ενδεχομένως, να αναζητήσουν τις ρίζες αυτού του ήχου σε άλμπουμ της γερμανικής εταιρείας Sky (το “Tonspuren”του Moebius ας πούμε), ενώ όσον αφορά στο εθνο-περιβαλλοντικό πρόταγμα, τα άλμπουμ του Jon Hassell (από “Fourth World” και μετά) είναι οπωσδήποτε «φάροι». Ως ήχος, τώρα, ένας συνδυασμός των βασικών αρχών των γερμανών συστεμιστών και του αμερικανού οραματιστή θα μπορούσε να προσεγγίσει με καλές πιθανότητες την ουσία του ήχου των Παντόπουλου – Δρυγιανάκη, που μπορεί, το ξαναλέω, να ακούγεται πρωτόλειος, δίχως όμως να φείδεται ενδιαφέροντος ή συγκινήσεων.

Εγώ μάλιστα δεν ακούω, εδώ, μόνο… Αφρική και Ασία, ακούω και άλλα πράγματα, περισσότερο κοντινά μας ή και δικά μας (το track 2, το track 5) και αυτό δείχνει, αν θέλετε, μια διάθεση (έδειχνε δηλαδή τότε) να δημιουργηθεί κι ένας εντόπιος ηλεκτρονικός, «ελληνικός» ήχος, που να μην απαξιώνει την τεχνολογία, ούτε να απαξιώνεται από ’κείνην. Οι Παντόπουλος και Δρυγιανάκης το κατορθώνουν και υπό αυτή την έννοια «Ο Μύθος του Πενθέα» μπορεί να θεωρηθεί και ως «αρχή» μιας άποψης ενσωμάτωσης των synths σε μουσικές που να μην είναι ούτε pop, ούτε avant-garde, αλλά άλλου τύπου. Εντάξει, έξω υπήρχε ο Vangelis, ακόμη και ο Iasos στην Αμερική, αλλά εντός των τειχών δεν μπορείς να βρεις πολλά σχετικά. Υπήρχαν (εγγραφές του Βαγγέλη Κατσούλη, του Δημήτρη Πετσετάκη…), αλλά δεν ήταν πολλά.

Επαφή: www.hxoikatoapotospiti.bandcamp.com