GIANLUIGI TROVESI / GIANNI COSCIA - MARCO AMBROSINI / ENSEMBLE SUPERSONUS εγγραφές στην ECM

GIANLUIGI TROVESI / GIANNI COSCIA: La Misteriosa Musica della Regina Loana [ECM, 2019]

Το μυθιστόρημα του Umberto Eco (1932-2016) La misteriosa fiamma della regina Loana (2004), που τα είδαμε και στη γλώσσας μας ως Η Μυστηριώδης Φλόγα της βασίλισσας Λοάνα [Ψυχογιός, 2012] δίνει εδώ την αφορμή για ένα άλμπουμ με παρεμφερή τίτλο, ολοκληρωμένο από τους Gianluigi Trovesi (γενν.1944) πίκολο και άλτο κλαρινέτα και Gianni Coscia (γενν.1931) ακορντεόν. Συνομήλικοι σχεδόν οι Eco και Coscia υπήρξαν στενοί φίλοι μέσα στα χρόνια – μια φιλία τέλος πάντων, που αποτυπώθηκε και στη δισκογραφία, αφού ο Eco είχε γράψει τις liner notes στα άλμπουμ των Trovesi / Coscia “In Cerca Di Cibo” [ECM, 2000], “Round About Weill” [ECM, 2005] και “Frère Jacques – Round About Offenbach” [ECM, 2011]. Αυτή η «συνεργασία», ας την πούμε έτσι, συνεχίζεται και τώρα – απόντος βεβαίως του Eco, αλλά παρόντος του έργου του.

Δεν έχω διαβάσει το συγκεκριμένο βιβλίο κι έτσι δεν μπορώ να πω κάτι ιδιαίτερο γι’ αυτό. Πληροφορήθηκα όμως από το δίκτυο πως πρόκειται για ένα μυθιστόρημα (και) με αυτοβιογραφικά στοιχεία και κυρίως με πολλές και διάσπαρτες μνήμες, μουσικές και άλλες, που υποτίθεται (κι έτσι είναι) ότι κινητοποίησαν τους δύο Ιταλούς προς την ολοκλήρωση του “La Misteriosa Musica della Regina Loana”. Το κλαρινέτο και το ακορντεόν είναι εξάλλου δύο όργανα που μπορούν να συνεργαστούν αρμονικά – κάτι που ισχύει γενικώς, αλλά και ειδικώς, αφού οι Trovesi / Coscia έχουν εξασκηθεί σ’ αυτό το σχήμα από καιρό, κάνοντάς το να φαντάζει «γεμάτο». Και νομίζω πως είναι («γεμάτο»).

Θέλω να πω πως η μουσική στο άλμπουμ είναι και πλήρης από αρμονικής και μελωδικής πλευράς και έτοιμη να καλύψει τις μνήμες που εκπηγάζουν από το βιβλίο. Υποθέτω, δηλαδή, πως αυτό ακριβώς θα πρέπει να συμβαίνει, καθώς εδώ δεν υπάρχουν μόνον πρωτότυπες συνθέσεις των Trovesi και Coscia, αλλά και άλλο υλικό – όπως κομμάτια των Glenn Miller, Herman Hupfeld, Spencer Williams, θέματα επηρεασμένα από το “In the Mists” του Leoš Janáček ή από παραδοσιακά μοτίβα (“Bella ciao”) κ.λπ.

Το αποτέλεσμα έχει μια καθαρότητα και μιαν ακριβολογία. Βεβαίως δεν πρόκειται για ένα άκουσμα της κλασικής «ECM-σχολής», μα για ένα άκουσμα μεσογειακού τύπου, που, μέσα από τις μικρές διάρκειες (των δέκα εννέα συνολικώς tracks), καταφέρνει να αρθρώσει μιαν ιστορία.

Το νοιώθεις, ακόμη κι αν δεν έχει διαβάσει το βιβλίο τού Eco.

MARCO AMBROSINI / ENSEMBLE SUPERSONUS: Resonances [ECM, 2019]

Ο Marco Ambrosini είναι ένας μουσικός με παρελθόν. Όπως διαβάζουμε στο discogs είναι Ιταλός, αλλά ζει στη Γερμανία, παίζοντας βιολί και κυρίως nyckelharpa (που είναι ένα βιολί, ας το πούμε έτσι, με πλήκτρα). Ηχογραφεί από τα χρόνια του ’90 (στη Naxos και αλλού), έχοντας παρουσία και στην ECM (σε δύο τουλάχιστον άλμπουμ, μέσα σ’ αυτή τη δεκαετία).

Στο “Resonances” ο Ambrosini, που χειρίζεται πάντα nyckelharpa, εμφανίζεται ως μέλος, ή leader αν θέλετε, του Ensemble Supersonus, ενός σχήματος το οποίον απαρτίζουν οι Anna-Liisa Eller kannel (εσθονική παραδοσιακή άρπα), Anna-Maria Hefele πολυφωνικό overtone singing, άρπα, Wolf Janscha jew’s harp και Eva-Maria Rusche harpsichord, square pianο.

Οι μουσικές που ακούγονται στο “Resonaces” είναι εντελώς ιδιαίτερες – κάτι που φαίνεται εξάλλου από τα όργανα, που χειρίζονται, εδώ, οι πέντε μουσικοί. Δεν μπορείς, δε, να τις χαρακτηρίσεις εύκολα. Σίγουρα εμπεριέχουν πολλά ethnic και «κλασικά» στοιχεία –και δυτικά «κλασικά», αλλά και ανατολικά (“Hicâz-hümâyûn saz semâî”)– όμως, από την άλλη υπάρχουν και οι επώνυμες συνθέσεις, της Hildegard von Bingen, του Johann Jakob Froberger (γερμανός συνθέτης του μπαρόκ του 17ου αιώνα), του Girolamo Frescobaldi, που δημιουργούν νέα δεδομένα.

Στην πράξη όμως ο Marco Ambrosini (μαζί με το Ensemble Supersonus) έχει κάνει πολύ καλή δουλειά τόσο στο επίπεδο της ενορχήστρωσης, όσο και σ’ εκείνο της αφομοίωσης των πολλών και διαφορετικών αναφορών-επιρροών, δημιουργώντας ένα άκουσμα, σπάνιο θα το έλεγα, ένα fusion, που έχει την δύναμη και τον τρόπο να «στέκεται» αγέρωχο και μόνο.

Σίγουρα μέσα στις τρεις-τέσσερις πιο ενδιαφέρουσες κυκλοφορίες της γερμανικής εταιρείας, για την τρέχουσα χρονιά. 

Η ECM Records εισάγεται από την AN Music