MIGUEL ZENÓN ένα αφιέρωμα στη μουσική του θρύλου Ismael Rivera

Ο πορτορικανός σαξοφωνίστας (άλτο) Miguel Zenón είναι μια πολύ σημαντική περίπτωση της σύγχρονης τζαζ. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο σας προτείνω να (ξανα)δείτε όσα έχουμε γράψει εδώ στο δισκορυχείον για τρία προηγούμενα άλμπουμ του: το “Yo Soy La Tradición” (2018), το “Típico” (2017) και το “Identities are Changeable” (2014).

Σε αυτά τα άλμπουμ ο Zenón επικεντρωνόταν, κάθε φορά, σ’ ένα διαφορετικό «κεφάλαιο», το οποίον και έφερνε εις πέρας με απόλυτη μαεστρία, προτείνοντας τελικώς καταπληκτικά άλμπουμ. Στο “Yo Soy La Tradición” συνέθεσε μουσικές επηρεασμένος από παλαιότατες κοινωνικές και θρησκευτικές παραδόσεις τού Πουέρτο Ρίκο, στο “Típico” βούτηξε στον κλασικό ήχο των Nuyoricans (típico) παραδίδοντας ένα άλμπουμ υψηλής αισθητικής αξίας, ενώ στο “Identities are Changeable” το ενδιαφέρον του είχε εστιαστεί στα στοιχεία της πορτορικάνικης ταυτότητας (των Πορτορικανών της Νέας Υόρκης). Όπως είχαμε γράψει και παλαιότερα:

Οι Πορτορικανοί αποτελούν μία από τις ισχυρότερες πληθυσμιακές ομάδες στο Μεγάλο Μήλο, αφού υπολογίζεται πως περισσότερο από 1,2 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν στην ευρύτερη περιοχή, με τις παροικίες τους στο East Harlem και το Lower East Side να είναι γνωστές, από δεκαετίες τώρα, ως El Barrio και Loisaida. Φυσικά, ακόμη πιο γνωστές στους απανταχού μουσικόφιλους είναι οι μουσικές των Nuyoricans, έτσι όπως εκείνες άρχισαν να αποκτούν ποπ πρόσωπο στα sixties, καθώς ανακατεύτηκαν με τους ευρύτερους latin-brazilian και cuban ήχους (mambο, chachachá, bossa nova), καθώς και με την soul και την jazz, δημιουργώντας στην διαδρομή το boogaloo ή την salsa. Ο Zenón τα γνωρίζει όλα αυτά και εκεί εξακολουθεί να επιμένει, και να παραμένει, προτείνοντας κάθε φορά κι ένα διαφορετικό concept, ένα διαφορετικό θαυμάσιο άλμπουμ.

Στο παρόν “Sonero: The Music of Ismael Rivera” [miel music, 2019] ο Miguel Zenón επικεντρώνει το ενδιαφέρον του σε μια μεγάλη μορφή της πορτορικανικής και γενικότερα της latin μουσικής, τον συνθέτη και τραγουδιστή Ismael Rivera (1931-1987). Ο Ismael “Maelo” Rivera, γνωστός και ως El Sonero Mayor, υπήρξε η μεγαλύτερη αντρική φωνή που βγήκε μέσα από τα λατινοαμερικάνικα και καραϊβικά barrios της Νέας Υόρκης, στα χρόνια του ’50. Έφθασε σε μεγάλες δόξες ως τραγουδιστής, με το σχήμα Cortijo y su Combo (ξεκινώντας με εγγραφές από τα μέσα των fifties ήδη, παρουσιάζοντας bomba και plena), γνωρίζοντας και στα seventies μεγάλη επιτυχία μέσω των Los Cachimbos. Η βασική καινοτομία με την οποίαν ο Ismael Rivera μπόλιασε την ευρύτερη latin μουσική ήταν, πέραν της έξοχης και πειστικής φωνής του, η ιδιαίτερη έλξη του προς τον φωνητικό αυτοσχεδιασμό, το soneo, τον οποίον διέρρηξε με τον προσωπικό τρόπο του, προβάλλοντας νέες αρμονικές λύσεις, ξεκινώντας να κάνει σόλο στα τελευταία μέτρα των αρχικών chorus vocals, συνεχίζοντας στο «κενό» και επεκτείνοντας το τραγούδισμά του, αυτοσχεδιάζοντας πάντα, στα επόμενα μέτρα των chorus, και μάλιστα με διαρκές τραγούδισμα (πάνω στα chorus), σ’ έναν αντιστικτικό ρόλο. Δεν γίνεται να παραβλέψεις τις μουσικές του, που ήταν το ίδιο καταπληκτικές, αλλά τα φωνητικά τού Ismael Rivera ήταν άλλο πράγμα!

Φυσικά, τα φωνητικά αυτά δεν αναπλάθονται στο “Sonero” από το Miguel Zenón Quartet (Miguel Zenón άλτο, Luis Perdomo πιάνο, Hans Glawischnig μπάσο, Henry Cole ντραμς) και κάτι τέτοιο ήταν/είναι περίπου αναμενόμενο. Αναπλάθεται, όμως, αν και το πιο σωστό θα ήταν το «διασκευάζεται», η μουσική τού Ismael Rivera, το ρεπερτόριό του, οι επιτυχίες του, κομμάτια που στις πρωτότυπες εκτελέσεις τους σε... σκίζουν και που σ’ αυτές τις «δεύτερες» έχουν ξανά τον τρόπο να σε ταρακουνήσουν (μέσα από ένα πιο μικρό, τούτη τη φορά, τζαζ σχήμα). Συνθέσεις σαν τις “El negro bembón”, “Hola” και “El Nazareno”, δίχως να υποτιμάται, εννοείται, ουδεμία από τις υπόλοιπες, υπογραμμίζουν με τον καλύτερο τρόπο τη δουλειά που έχει γίνει εδώ, από τον Miguel Zenón και το κουαρτέτο του, προς την κατεύθυνση και της ουσιαστικής τιμής προς τον μεγάλο Ismael Rivera, αλλά και προς εκείνη της ακροαματικής απόλαυσης και της καλλιτεχνικής αναδημιουργίας. Ένα έξοχο CD!

Επαφή: www.miguelzenon.com