GAZUAMA SINCHARTCHAS ένα κείμενο για ένα από τα πιο «σκοτεινά» συγκροτήματα του ελληνικού ροκ

Είναι το συγκρότημα με το πιο παράξενο όνομα στην ιστορία του ελληνικού ροκ. Το αποκαλώ «σκοτεινό» όχι βεβαίως με την έννοια του dark, αλλά επειδή ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά για την πορεία τους, καθώς τίποτα ουσιαστικό δεν έχει γραφεί ποτέ για την περίπτωσή τους.

Για τους Gazuama Sinchartchas (Γκαζουάμα Σινχάρτχας) ο λόγος, για μια μπάντα που ηχογράφησε και κυκλοφόρησε ένα μόλις 45άρι, το 1972 και που είχε δώσει το παρόν στα διάφορα live της εποχής, παίζοντας δίπλα στους Πελόμα Μποκιού, τους Poll, τους Socrates Drank the Conium, τους Εξαδάκτυλος, δίπλα στα Μπουρμπούλια, τους Blue Birds και τους Morka, μα και σε άλλα σημαντικά ονόματα της εποχής, πριν χαθεί δια παντός από προσκήνιο και παρασκήνιο.

Ας πω λοιπόν πως ο περισσότερος κόσμος, από τους κάπως πιο παλιούς τουλάχιστον, έμαθε για τους Gazuama Sinchartchas μέσω της συλλογής «Αναδρομή στη Δεκαετία του ’70» [MBI], που είχαν επιμεληθεί οι Θοδωρής Κρίθαρης και Άκης Λαδικός το 1990, εκεί όπου ανθολογήθηκε η πρώτη πλευρά από το μοναδικό 45άρι τους, δηλαδή το κομμάτι «Ανύψωση-αποτίναξη-εκφυγή (Part I)», γραμμένο από τους Α. και Ι. Μελάχρη και Μ. Κατσιμπάρδη. Ίσως ο Κατσιμπάρδης να είχε γράψει τη μουσική και οι Μελάχρηδες τους στίχους. Αλλά μπορεί και το ανάποδο. Anyway…

Αυτό το μοναδικό 45άρι των Gazuama Sinchartchas, που πρέπει να κυκλοφόρησε τον Ιούνιο προς Ιούλιο του 1972, στην Pan-Vox, περιλάμβανε βασικά ένα track, κομμένο στα δύο. Λέμε, δηλαδή, για το «Ανύψωση-αποτίναξη-εκφυγή (Part I) / Ανύψωση-αποτίναξη-εκφυγή (Part IΙ)» [Pan-Vox PAN 6426], που διαρκούσε, συνολικώς, περί τα εννέα λεπτά. Γι’ αυτό λοιπόν καλό θα είναι αν ποτέ ξανκυκλοφορήσει –και ρίχνουμε εδώ την ιδέα– να ανατυπωθεί όχι σαν 7ιντσο single, μα όλο μαζί, στην πρώτη πλευρά ενός 12ιντσου, με την δεύτερη πλευρά κενή. Την αξίζουν, εξάλλου, μιαν ωραία ανατύπωση οι Gazuama Sinchartchas και μακάρι κάποια στιγμή να συμβεί.

Η μπάντα πρέπει να έμεινε στη ζωή για κανα χρόνο. Χοντρικά από τα τέλη του ’71, μέχρι τα τέλη του ’72. Το όνομά της, δε, είχε να κάνει με το πραγματικό όνομα τού Βούδα, που ήταν Siddhattha Gotama ή Siddhārtha Gautama, το οποίον όνομα κάπου θα το είχαν διαβάσει οι φίλοι μας, υιοθετώντας το. Βεβαίως το όνομα γράφτηκε κάπως… ανορθόγραφα και όπως-όπως πάνω στην ετικέτα του δίσκου (και στις αφίσες των συναυλιών), αλλά σε κάθε περίπτωση στον Βούδα αναφέρονταν οι συμπατριώτες μας. Αυτό (το περί Βούδα) το λένε οι ίδιοι οι Gazuama Sinchartchas εξάλλου, στην Όλγα Μπακομάρου, στο ΦΑΝΤΑΖΙΟ (#177, 18 Ιουλίου 1972).

Επίσης, να πω πως την ίδιαν εποχή υπήρχε και γερμανικό συγκρότημα Siddhartha, όπως υπήρχε και ντράμερ Sidhatta Gautama, που έπαιζε με τους επίσης Γερμανούς Nine Days’ Wonder.

Να προσθέσω επιπλέον πως το όνομά τους μπορεί να ήταν (και ήταν) κάτι παράξενο για τα δικά μας δεδομένα, αλλά γενικώς δεν ήταν. Ως γνωστόν υπήρχαν πολλά (ξένα) γκρουπ εκείνη την περίοδο, που είχαν ινδικά ονόματα (από τους Βρετανούς Nirvana και τους Αμερικανούς Shiva’s Headband, μέχρι τους Γερμανούς Hanuman και τους Ιταλούς Samadhi) και το γεγονός πως ανάμεσα σε όλα αυτά τα γκρουπ υπήρχε / υπάρχει κι ένα ελληνικό συγκρότημα (δεν ξεχνάμε και τους Νιρβάνα, του Pop Festival ’73, ok) είναι τούτο και μια... μικρή μαγκιά (για την περίπτωσή μας), ένα κοινό βάδισμα, εννοώ, με ό,τι συνέβαινε έξω.

Είχαν κάποια σχέση με το «έξω» οι Gazuama Sinchartchas;

Gazuama Sinchartchas: αριστερά ο φλαουτίστας Νίκος Μίντζης και δεξιά ο ντράμερ Γιάννης Μελάχρης

Πριν πούμε ας δώσουμε την αρχική line-up τους. Το συγκρότημα αποτελούσαν οι Μπάμπης Κατσιμπάρδης κιθάρα, Νίκος Μίντζης φλάουτο, φλογέρα, κρουστά, Γιάννης Μασμανίδης μπάσο και Γιάννης Μελάχρης ντραμς. Οι Μελάχρης και Μίντζης ήταν τα πρωταρχικά μέλη του γκρουπ, καθώς είχαν ξεκινήσει να παίζουν στο εξωτερικό (σε Αγγλία και Γερμανία, όπως διαβάζουμε στο ΦΑΝΤΑΖΙΟ), οπότε ερχόμενα στην Ελλάδα αποφάσισαν να σχηματίσουν ένα γκρουπ, παίζοντας τις μουσικές που άκουγαν έξω. Το ύφος τους ήταν το... «underground rock, με πολλά στοιχεία κλασικής, δημοτικής και ανατολίτικης μουσικής, που κάνει τις δημιουργίες τους ένα κοκταίηλ ήχων, με πολύ πρωτότυπη γεύση», όπως διαβάζουμε.

Ή, όπως έλεγαν και οι ίδιοι (πάντα από το ΦΑΝΤΑΖΙΟ στην Όλγα Μπακομάρου):

«Τα κομμάτια μας, δικές μας συνθέσεις, προσπαθούμε να είναι όσο το δυνατό επηρεασμένα από την ξένη μουσική. Η διάρκειά τους είναι μεγάλη, ξεπερνάει πάντα τα οκτώ λεπτά και προσπαθούμε να δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στα όργανα, θέτοντας τη φωνή και το φωνητικό σε δεύτερο πλάνο. Όσο για το στίχο μας, πιστεύουμε πως είναι πρωτοποριακός και δένει απόλυτα με τη μουσική μας».

Κανείς δεν μπορεί να ξέρει αν οι στίχοι των Gazuama Sinchartchas ήταν «πρωτοποριακοί» ή όχι, γιατί εξαιτίας της κακής παραγωγής (του single τους) δεν μπορείς να καταλάβεις τι λένε. Μπορεί οι ίδιοι να μιλάνε για φωνές και φωνητικά «σε δεύτερο πλάνο», αλλά από ’κει μέχρι το ακατανόητο υπάρχει μεγάλη διαφορά.

Και πιο κάτω:

«Η παραμονή μας στο εξωτερικό μας έδωσε τη δυνατότητα να ζήσουμε άμεσα το σύγχρονο μουσικό κίνημα και να δούμε με σωστό μάτι την κατάσταση της ποπ στον τόπο μας. Η εντύπωσή μας ήταν ότι βρισκόμαστε πολύ πίσω σε σχέση με τα ξένα συγκροτήματα. Έτσι αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε κάτι δικό μας, για να εκφράσουμε μια μουσική που γίνεται στην Αμερική και την Ευρώπη».

Η αλήθεια είναι πως η μουσική, η ροκ μουσική (ασχέτως αν ακόμη τότε κυριαρχούσε ο όρος «ποπ») των Gazuama Sinchartchas ξεχωρίζει μέσα στο σύνολο των ελληνικών γκρουπ της εποχής, καθώς τούτη έχει τον χαρακτήρα του jam. Είναι ελεύθερη, εξελίσσεται απρόβλεπτα, διατηρώντας στοιχεία σκληρού ροκ (εκείνου που οι ίδιοι αποκαλούσαν... αντεργκράουντ), ανακατεμένα με παραδοσιακά θέματα («Καραγκούνα») και άλλα διάφορα.

Το μοναδικό κομμάτι που δισκογράφησαν, το «Ανύψωση-αποτίναξη-εκφυγή» έχει απρόσμενα κιθαριστικά riffs, μη αναμενόμενα κοψίματα και αλλαγές, ιδιαίτερη χρήση φλάουτου, φλογέρας και κρουστών, breaks από ντραμς και, το ξαναλέμε, μιαν ελευθερία στην ανάπτυξή του, που το κάνει ξεχωριστό (τουλάχιστον σαν μια πρώτη προσπάθεια). Αυτή την ελευθερία εξέφραζε εξάλλου και η διάρκειά του, που άγγιζε τα εννέα λεπτά.

Τι μπορεί να είχαν ακούσει τα μέλη του γκρουπ στο εξωτερικό, εκείνη την εποχή, σε live ή σε δίσκους, δυστυχώς δεν μας αποκαλύπτεται. Να είχαν ακούσει τους Edgar Broughton Band… ξέρω ’γω; Δεν το αποκλείω.

Εκείνη την εποχή, τον Ιούλιο του ’72 κι ενώ έχει βγει το 45άρι οι Gazuama Sinchartchas είναι ψιλο-διαλυμένοι. Έχει αποχωρήσει ο κιθαρίστας Μπάμπης Κατσιμπάρδης, τον οποίον έχει αντικαταστήσει ένας άγγλος κιθαρίστας (αγνώστων στοιχείων) και ετοιμάζονται να φύγουν για το εξωτερικό. Λένε (στο ΦΑΝΤΑΖΙΟ):

«Δεν είναι εύκολο να παρουσιάσουμε την μουσική μας στην Ελλάδα. Οι άνθρωποι που ασχολούνται με την ποπ στον τόπο μας φαίνεται πως δεν έχουν τις ίδιες ιδέες μ’ εμάς. Εννοούμε τις εταιρείες δίσκων, τους διοργανωτές ρεσιτάλ κ.λπ. Θα φύγουμε λοιπόν από την Ελλάδα, για να δοκιμάσουμε την τύχη μας στο εξωτερικό. Ήδη σε λίγες μέρες φεύγουν για την Ευρώπη δύο από τα μέλη μας, με τον μάνατζέρ μας Γρηγόρη Δανδουλάκη, για να προετοιμάσουν το έδαφος. Σύντομα θα πάμε να τους βρούμε και οι υπόλοιποι».

Όμως ο Κατσιμπάρδης δεν ήταν ο μόνος που θα αποχωρούσε. Όπως διαβάζουμε στο περιοδικό Pop Express (#1, πρώτον 15θήμερον Αυγούστου 1972), που τύπωνε ο Θανάσης Τσόγκας (σαν μια συνέχεια όλων των προηγούμενων περιοδικών του, από το Μοντέρνοι Ρυθμοί κ.λπ.):

«Ενώ ο πρώτος τους δίσκος “Ανύψωση-αποτίναξη-εκφυγή” (διαρκείας 9 λεπτών) σημειώνει ιδιαίτερη κυκλοφοριακή επιτυχία και απέσπασε πολλά κολακευτικά σχόλια για την ποιότητα και την πρωτοτυπία του, το πρωτοποριακό συγκρότημα των Gazuama Sinchartchas προβαίνει σε αλλαγές της συνθέσεώς του. Αιτία, δύο από τα μέλη του συγκροτήματος, ο κιθαρίστας Μπάμπης Κατσιμπάρδης και ο μπασίστας Μασμανίδης, που απεχώρησαν από το συγκρότημα για λόγους προσωπικούς. Συγκεκριμένα ο Μπάμπης Κατσιμπάρδης χωρίς καμμιά αιτία και διαφωνία επάνω στην μουσική που ακολουθούσε το συγκρότημα αξίωσε να φύγη από το γκρουπ ένα από τα μέλη του και να αντικατασταθή από άλλο μέλος. Η αξίωσί του, φυσικά, δεν έγινε δεκτή και υποχρεώθηκε ν’ αποχωρήση ο ίδιος, ακολουθούμενος από τον νεαρό μπασίστα Γιάννη Μασμανίδη».

Στο Pop Express διαβάζουμε πως τα δύο μέλη θα τα αντικαθιστούσαν άγγλοι μουσικοί.

(1972) 

Για το τι συνέβη από ’κει και πέρα, από τον Αύγουστο του ’72 και μετά, δεν υπάρχουν πληροφορίες από τη μεριά μου. Πάντως, και μέχρι τότε, το συγκρότημα, πέραν του μικρού δίσκου, ήταν τακτικότατο στα ρεσιτάλ της εποχής, όπως μαρτυρούν οι σχετικές αφίσες και καταχωρήσεις. Συμμετείχαν μάλιστα και σ’ ένα διήμερο φεστιβάλ, που είχε οργανωθεί τότε (30-31 Ιουλίου 1972) στο Άλσος της Νέας Σμύρνης, μαζί με τους Διονύση Σαββόπουλο, Πελόμα Μποκιού, Εξαδάκτυλο, Μπουρμπούλια, The Sounds, The Idols, Socrates Drank the Conium, Μαρίζα Κωχ, Θανάση Γκαϊφύλια, Περικλή Χαρβά, Δέσποινα Γλέζου, Morka, Charms, Rascals, Ανάκαρα, The Daltons, Osaka, The Blue Birds κ.ά.

Μερικές ακόμη πληροφορίες, που ανίχνευσα σε ιντερνετικές πηγές. Μεταφέρω μόνο τις σίγουρες ή τις σχεδόν σίγουρες.

Σε βίντεο των Gazuama Sinchartchas που υπάρχει στο YouTube διαβάζουμε σχόλιο κάποιου Ιωάννη Μασμανίδη (λογικό να υποθέσεις πως είναι ο μπασίστας του γκρουπ). Εκεί αναφέρεται πως το συγκρότημα είχε για βάση του την Τερψιθέα Γλυφάδας, ενώ ο φλαουτίστας Μίντζης είναι γραμμένος ως «Μίτζης».

Στο blog Plan59 βλέπουμε φωτογραφία του κιθαρίστα Κατσιμπάρδη, διαβάζοντας και το ακόλουθο: «σύμφωνα με τον κιθαρίστα του γκρουπ Χ. Κατσιμπάρδη (σε δημοσίευμα του 1972), το κανονικό όνομα του συγκροτήματος ήταν Gazuama Sinhagthas». Τρέχα-γύρευε δηλαδή σε σχέση με το όνομα, ενώ το αυθεντικό δημοσίευμα δεν παρουσιάζεται.

Στο discogs βρίσκεις το ονοματεπώνυμο “Babis Katsibardis” ως Engineer [Assistant] στο CD κάποιων What’s The Buzz? από το 2000.

Τέλος στο facebook του κιθαρίστα Λάκη Ζώη έχει εμφανισθεί φωτογραφία από το Jazz Club του Γιώργου Μπαράκου στην Πλάκα (τέλη 70s) στην οποία φαίνονται οι Γιώργος Τρανταλίδης, Σάκης Πάλλης, Γιώργος Φιλιππίδης, Λάκης Ζώης, Γιώργος Μπαράκος, János Lambizi και Μπάμπης Κατσιμπάρδης στην δεξιά άκρη (ο κιθαρίστας των Gazuama Sinchartchas).

[Διαθέτω κι άλλες πληροφορίες (εκτός διαδικτύου), αλλά επειδή είναι αδιασταύρωτες δεν μπορώ να τις μεταφέρω – εν καιρώ, ίσως].