ΧΡΥΣΑ ΚΩΤΤΑΚΗ / ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΕΝΤΖΟΣ silver alert

Ο Δημήτρης Λέντζος είναι ο σημαντικότερος στιχουργός του «έντεχνου» σήμερα – νομίζω πως το έχω ξαναγράψει αυτό. Βασικά είχα κατά νου τους ομοιοκατάληκτους στίχους του, από τις προηγούμενες δουλειές του, αλλά εδώ διαπιστώνω πως χειρίζεται το ίδιο δημιουργικά και τον ελεύθερο στίχο. Έχω ξανακούσει «ελεύθερα» τραγούδια τού Λέντζου, αλλά τώρα, στην πιο τελευταία δουλειά του, το “Silver Alert” [Μετρονόμος, 2020], διαβάζουμε και ακούμε μόνο τέτοια.

Ο «ελεύθερος» στίχος δεν είναι εύκολο να αντιμετωπιστεί, αρχικώς από τον συνθέτη. Δεν είναι το ίδιο εύκολο με τον ομοιοκατάληκτο, αλλά... προσοχή. Και ο ομοιοκατάληκτος είναι δύσκολος στίχος, γιατί, εξαιτίας της φαινομενικής ευκολίας του, μπορεί να οδηγήσει σε μελοποιητικές προχειρότητες. Ο «ελεύθερος» στίχος, όμως, έχει την εξής ιδιότητα. Γενικώς τα λέμε αυτά (δίχως να λογαριάζουμε τις εξαιρέσεις). Προϋποθέτει μια κάποια σοβαρότητα στην μελοποίησή του. Ο συνθέτης βασικά έχει σπουδάσει μουσική, μπορεί να έχει και «κλασικές» γνώσεις, γνωρίζει δυνητικά και πιο σύγχρονα μουσικά ιδιώματα (πέραν του τρίλεπτου άσματος), πιθανώς να είναι και ο ίδιος λάτρης της σύγχρονης ποίησης κ.ο.κ. Όλα αυτά δεν ξέρω αν ισχύουν στην περίπτωση της συνθέτριας (και κατά περίπτωση τραγουδίστριας) Χρύσας Κωττάκη, αλλά μπορώ να υποθέσω πως ισχύουν με καλές πιθανότητες να «πέφτω μέσα». Κοντολογίς, στο “Silver Alert”, έχουμε μια ιδανική περίπτωση συνύπαρξης συνθέτη-στιχουργού, απ’ αυτές τέλος πάντων που σπανίζουν στο σύγχρονο ελληνικό τραγούδι, δίνοντας ταυτοχρόνως και το απόλυτο νόημα στον όρο «έντεχνο».

Και οι στίχοι του Λέντζου λοιπόν είναι πολύ καλοί (με αναφορές κοινωνικές, πολιτικές, ερωτικές κ.λπ.) με τα κύρια ονόματα και τα πραγματολογικά στοιχεία («Μετρό», «Βαν Γκογκ», «Προμηθέας», «Μυκήνες», «Διονυσίου Αρεοπαγίτου», «Γκάζι», «Μητροπάνος»...) να βοηθούν πιο πολύ στην μετάδοση-μεταφορά του μηνύματος, και οι μελοποιήσεις της Κωττάκη είναι, και αυτές, πολύ καλές, ιδιαιτέρως προσεγμένες και καθόλου προφανείς και εύκολες. Πολύ καλές είναι επίσης οι ενορχηστρώσεις (Παντελής Τζιάλας βασικά), αν και το programming είναι καλό να αποφεύγεται σε τέτοιους δίσκους (και το λέω τούτο, παρότι αντιλαμβάνομαι τι είναι εκείνο που οδηγεί στη χρήση του). Ακούς, θέλω να πω, τη διαφορά (προς τα πάνω) εκεί όπου υπάρχει αληθινό μπάσο-ντραμς, στο τελευταίο τραγούδι του άλμπουμ (στην ενορχήστρωση του Γιώργου Καγιαλίκου). Τώρα και σε σχέση με τις φωνές έχω να (ξανα)πω τα ακόλουθα.

Είναι πολλές οι φωνές που ακούγονται και σε αυτό το CD. Μαρία Φαραντούρη, Μάρθα Φριντζήλα, Χρύσα Κωττάκη, Παντελής Θεοχαρίδης, Σοφία Μανουσάκη. Τέσσερις γυναικείες φωνές είναι υπερβολικός αριθμός. (Και τέσσερις αντρικές να ήταν το ίδιο θα έλεγα). Η Κωττάκη έχει εξαιρετική φωνή, και αληθινά απορώ γιατί δεν ερμήνευσε η ίδια όλα τα τραγούδια, αφήνοντας ένα για τον Παντελή Θεοχαρίδη (που είναι έτσι κι αλλιώς άψογος στο «Ακόμη μια μέρα»). Με όλο το σεβασμό προς τις σπουδαίες τραγουδίστριες Φαραντούρη και Φριντζήλα λέω πως η παρουσία τους στην συγκεκριμένη ηχογράφηση δεν προσφέρει κάτι παραπάνω – κάτι περισσότερο απ’ αυτό που θα προσέφερε η φωνή της Κωττάκη. Όχι γιατί τραγουδούν μέτρια ή άσχημα εννοείται, αλλά γιατί θρυμματίζεται η ατμόσφαιρα του δίσκου.

«Στον βράχο», «Ακόμη μια μέρα», «Άσπρο πουκάμισο», «Χιονίζει», «Νόμος περί ανθέων» είναι οι τίτλοι μερικών τραγουδιών – από τα ωραιότερα του άλμπουμ.

Σε σχήμα-βιβλίο η έκδοση του Μετρονόμου, περιλαμβάνει κείμενα των Αντώνη Μποσκοΐτη, Δημήτρη Λέντζου, Χρύσας Κωττάκη, όπως και τους στίχους των τραγουδιών, μαζί με πληροφορίες και ασπρόμαυρες φωτογραφίες.

Επαφή: www.metronomos.gr