ΚΩΣΤΑΣ ΣΦΗΚΑΣ το «Μοντέλο» είναι ίσως η πιο παράξενη ταινία του ελληνικού κινηματογράφου

Η περίπτωση του σκηνοθέτη και κατά περίπτωση ηθοποιού Κώστα Σφήκα (1927-2009) υπήρξε μοναδική και ξεχωριστή στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου.

Αν και ο Σφήκας ξεκίνησε ως ντοκιμαντερίστας με τις μικρού μήκους ταινίες του «Εγκαίνια» (1962), η οποία καταγράφεται ως σκηνοθετημένο ντοκιμαντέρ, «Αναμονή» (1963) και «Θηραϊκός Όρθρος» (1968), με συν-σκηνοθέτη τον Σταύρο Τορνέ, στα χρόνια της δικτατορίας φαίνεται πως αναπτύσσει μία τελείως διαφορετική κινηματογραφική προσέγγιση-προβληματική, εντελώς έξω απ’ οτιδήποτε είχε φανεί έως τότε στο εγχώριο σινεμά.

Το 1971 ο Σφήκας επιχορηγείται από το Ίδρυμα Φορντ προκειμένου «να αφοσιωθή στην προετοιμασία κινηματογραφικού έργου», όπως έγραψαν τότε οι εφημερίδες (δες Μακεδονία της 18ης Απριλίου 1971). Ποιο να ήταν αυτό το έργο; Ίσως να μας διαφωτίζει ο Γιάννης Σολδάτος στην Ιστορία του Ελληνικού Κινηματογράφου [Αιγόκερως, 1982]. Διαβάζουμε:

«Ο Σφήκας, αφού με τις τρεις μικρού μήκους ταινίες στην προηγούμενη δεκαετία έδωσε την εντύπωση πως πρόκειται για έναν κινηματογραφιστή με εξέλιξη πάνω στη ρεαλιστική εξέταση των κοινωνικών προβλημάτων, σταματάει για ένα αρκετό χρονικό διάστημα τη δημιουργία ταινίας, προκειμένου να επαναπροσδιορίσει τη θέση του. Στο διάστημα αυτό προβληματίζεται πάνω σε μια ιδέα συγγενική της ιδέας του Αϊζενστάιν για κινηματογράφηση των οικονομικών σχέσεων όπως περιγράφονται στο Κεφάλαιο του Μαρξ.

Θεωρώντας σαν αντιπροσωπευτική του μοντέλου του νεοελληνικού καπιταλισμού την οικοδομική δραστηριότητα, προσανατολίζεται στην παράλληλη δόμηση της ταινίας με το χτίσιμο μιας πολυκατοικίας. Η τεράστια όμως δυσκολία που παρουσιάζει αυτό το εγχείρημα, αφ’ ενός από έλλειψη οικονομικών μέσων και αφ’ ετέρου από την έλλειψη προφανών και ολοκληρωμένων αντιστοιχιών μεταξύ του οικοδομικού και του καπιταλιστικού μοντέλου, οδήγησαν τον Σφήκα στην εγκατάλειψη της ιδέας για την χρησιμοποίηση της οικοδομής. Το επόμενο βήμα του γύρω από το ίδιο θέμα τον οδήγησε στο Μοντέλο». 

O Kώστας Σφήκας στην προετοιμασία της ταινίας του "Μοντέλο"

Το «Μοντέλο» είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του Κώστα Σφήκα, σε παραγωγή των Γιώργου Παπαλιού, Άννας Σφήκα και του περιοδικού Σύγχρονος Κινηματογράφος, η οποία προβλήθηκε για πρώτη φορά στο 15ο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης (23-29 Σεπτεμβρίου 1974), το πρώτο φεστιβάλ της Μεταπολίτευσης, λαμβάνοντας το βραβείο «Καλύτερης Καλλιτεχνικής Ταινίας» (μαζί με το «Κιέριον» του Δήμου Θέου).

Η συνέχεια εδώ...

https://www.lifo.gr/articles/cinema_articles/282615/to-montelo-1974-toy-kosta-sfika-einai-isos-i-pio-parakseni-tainia-toy-ellinikoy-kinimatografoy